Eskiden devlet bünyesinde olan Fiskobirlik artık devletten ayrılınca fındık öksüz kalmıştır. Bir yanda devlet bir takım tedbirler alarak iyileştirmeye gidiyor ancak bu köklü bir çözüm değildir. Her yıl aynı sıkıntılar yaşanılıyor. Geçen sene fındık fiyatları istenildiği seviyede olmadı vatandaş emeğinin karşılığını alamadı. Artık fındığın kalitesinin artırılması için fındığın yenilenmesi gerekiyor. Bu her yıl budama yapılarak yaşlanmış fındığın dallarının kesilip yeni fidanların çotanakların oluşturulması gerekiyor. Ancak bunun devlet politikasına dönüştürülmesi gerekiyor fındığın kalitesinin ve verimin artması için. Geçen seneye baktığımız zaman fındık fiyatları istenilen seviyede değildi. Fiyatlar düşüktü. Geçen yıl 8TLolan fiyatlar üreticiyi memnun etmedi. Bu yıl fındıktan beklentimiz 15 TL civarında olması lazım üreticiyi memnun etmek için bu fiyattan aşağı olmamalıdır.
Fındık İle Daha Çok İlgilenilmesi Gerekiyor
TAKA: Fındığın verimi artırmak için yapılan çalışma var mı?
MUSTAFA BEKAR: İlk olarak ziraat odaları fındığa yönelik projeler yapar ancak uygulamasında devlet desteği gerekmektedir. Fındığın ülkemize kazandırdığı yarardan dolayı devlet fındığı koruması gerekir. Buna yönelikte çalışmalar var. Eskimiş fındık köklerinin yenilenmesi, çotanakların temizlenmesi için çalışmalar yapılıyor ancak bunun Karadeniz’in her yerinde koordineli olarak uygulanması gerekir.
İtalya gibi ülkeler tarımda sistemli olarak çalıştıkları için 1 dönüm yerden 300, 400 kilo fındık alıyor. Biz ise üreticilerimiz fındığa yeteri kadar ilgilenmediği için sadece fındık hasadı geldiği zaman fındıkla ilgilenmeye başlıyorlar. Fındığın verimli olması çaba ister gübrelemek ister altının temizlenmesinden seyrekleşmesine kadar tutun da birçok bakım ister ve bunlar yapılmadığında fındıktaki verim yabancı ülkelere göre daha düşüktür.
Yerine Getireceğine İnanıyorum
TAKA: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Trabzon’a geldiğinde fındığa el atacağını söyledi. Başkanımıza ne söylemek istersiniz?
MUSTAFA BEKAR: Başkanımızın fındığa yönelik ifadeler kullanmıştı. Ancak daha böyle bir adım atılmadı. Fındık üreticilerin fındığa yönelik mağduriyetleri vardır. Ve bizde bu mağduriyeti çözeceğiz gibi bir ifadesi var ve bunu yerine getireceğine inanıyorum. Trabzon’u sadece fındıkla sınırlamamak lazım bu topraklarda çay ve kivide yetiştiriliyor. Karadeniz’de çay daha çok Rize’de üretilmektedir ancak Trabzon’da da aynı şekilde üretilir. Çay Trabzon’da fındıktan daha iyi durumdadır.
Kivide aynı şekilde Karadeniz’de yaygınlaşmakta ve üreticiye gelir getirmektedir. Ancak hemen mevsiminde toplanıp tüketilmesi gerekmektedir. Bunu uzun vadeye yaymak için soğuk hava depolarının oluşturulması gerekiyor. Ancak daha soğuk hava depolarını oluşturacak altyapıya sahip değiliz.
Farklı Pazar Arayışı İçinde Olunmalı
TAKA: Türkiye fındıkta ihracat yaparken yeni pazarlar bulmalıdır.
MUSTAFA BEKAR: Ferrero Firması Türk fındığını en çok satın alan şirkettir. Türkiye hep birilerine bağlı kalmamalıdır. Ferrero’dan vazgeçmemeli ancak farklı Pazar arayışı içinde olmalıdır. Burada devletinde Fiskobirlik’i kendi bünyesine katması ve fındığa sahip çıkması gerekmektedir.
Maliyeti Yüksek
Bu yıl üreticimizin hakkını alabilmesi için 15 TL den aşağı olmalıdır. Çünkü fındığın maliyeti yüksek olduğundan üreticinin de kazanması lazım. Karadeniz’de fındık üretim maliyeti şöyle hesaplanıyor.
Fındık Bahçelerinin altının temizlenmesi, fındık çotanaklarının budanması, ilaçlanması, gübrelenmesi ve toplanmasındaki işçilik gibi her şey maliyeti artırıyor. Buyılki üreticinin maliyeti 11 TL civarında olduğundan üreticinin de kazanması gerektiğinden bu yılki fındık fiyatını 15 TL olarak belirlenmesini talep ediyoruz.Mustafa Bekar sözlerini böyle noktaladı.
Abdulhamit ÇÖL/Mustafa ÇAĞLAR
Editör: TE Bilisim
