Kurban eti kesimden sonra en az 24 saat buzdolabında beklemeli. ‘’Ölüm katılığı’’ etlerde buzdolabında 10-14 gün dinlenme ile ancak kaybolmaktadır. Böylece et daha kolay pişen, daha lezzetli olur ve vücudunun daha kolay sindirebilir. Yani aslında ideal süre ölüm katılığı geçene kadar olan süredir.
Veteriner kontrolü olmayan ve uygun koşullarda kesilmeyen kurbanlık hayvanlardan insanlara tenya, salmonella, tüberküloz, şarbon gibi hastalıkları bulaşma riski yüksektir.
Kurban bayramında kahvaltı öğünü hafif olmalıdır. Kahvaltı sofrasında hamur işleri, kızartmalar, kavurmalar olmamalıdır. Bayram sabahlarında kavurmalı sofralar yerine tok tutacağı için yumurtayı tercih edebilir, peynir, tam buğday ekmeği, salatalık, domates gibi gıdalarla çeşitlendirebilirsiniz.
Bayramda ikram edilenlere ve içimizdeki “ye” diyen sese “hayır, teşekkür ediyorum” demek zor olsa da ikramların arasından en masum ve kalorisi düşük olanları seçmek kendinizi sıkmadan bayram boyunca kilo kontrolü sağlamanızda yardımcı olacaktır.
Şerbetli tatlılardan vazgeçemiyorsanız, bayram süresince mümkün olduğu kadar arzuladığınız miktarın yarısını yerseniz ve izleyen öğünde de sebze ağırlıklı beslenirseniz, daha az kalori almış olursunuz. İleride bu fazlalığı eritmek de daha kolay olacaktır.
Bayram nedeniyle, çay, kahve, soda, meşrubat gibi normal günden fazla tüketilen sıvıların yanında, su tüketimini dengelemeyi hatırlamak da faydalı olacaktır.
Ziyaretlere yürüyerek gidebilir, asansör yerine merdiven kullanabilirsiniz.
Eti hazırlarken haşlama, fırınlama, ızgara gibi sağlıklı pişirme yöntemleri tercih edilmelidir. Etler mangal yapılacaksa kömürleştirilmemelidir. Kömürleşen etler kanserojen maddeler oluşturmaktadır. Aynı zamanda dışı pişen, içi çiğ kalan etlere dikkat edilmeli. Ayrıca yüksek risk taşıyor olmasından dolayı çiğ köfte tüketiminden kaçınılmalı. Eti ateşe direkt maruz bırakmamalı, yaklaşık 15 cm mesafeden pişirilmedir. Kavurma tercih edilecekse yüksek yağ içeriğinden dolayı ete ilave yağ koyulmaması uygundur. Etin yağını kullanıp pişirilmeli. Etlerin kısık ateşte kendi suyuna pişirilmeli. Bol sebzeyle yemeğinizi zenginleştirebilirsiniz. Ete kekik, taze biberiye, kırmızı biber ve kimyon gibi baharatlar ekleyerek baharatların hazmı kolaylaştırıcı etkisi ile sindirim sisteminizim ; antioksidan etkisi ile de tüm bedeninin yükünü hafifletmiş olacaksınız.
Kadınların bir öğünde tüketmesi gereken maksimum kırmızı et miktarı; 100-120 gram iken erkeklerin tüketmesi gereken miktar 150-180 gramdır. Abartmamakta fayda var.
Bayramda her besin grubuna yer verilmelidir. Sınırsız bir şekilde et tüketmekten uzak durulmalı, porsiyon kontrolüne dikkat edilmesi gerekir.
Et yemeklerinin yanında lif içeriği yüksek sebze yemekleri ve mevsim salatalarının tercih edilmeli. Bayramda yeterli lif alınmaması halinde bağırsak hareketlerinin azalması sonucu kabızlık problemleri yaşanabilir.
Özellikle Kalp hastaları dikkat!
Doymuş yağ asitleri kalp-damar hastalıklarının gelişmesinde bir risk etkenidir. Etlerde görünür yağlar budanarak yağ miktarı azaltılabilir. Et tüketimine sınırlama getirmelidirler.
Nasıl saklarım?
Kurban Bayramının son yıllarda yaza denk gelmesi nedeniyle yüksek hava sıcaklığının ette hızlı bakteri üremesine ve bozulmalarına yol açıyor. Et protein yapısı nedeniyle sıcaklığa oldukça duyarlıdır. Etin oda sıcaklığında uzun süreli bekletilmemesi gerekir. Et kıyma, kuşbaşı ve küçük porsiyonlar haline getirilerek tek kullanımlık olacak şekilde paketlemeli. Buzdolabında -2 °C derecede 1-2 haftada, dondurucuda -18 derecede en fazla 4-6 ay içinde tüketilmesi gerekir. Çözdürülmek istenen et, buzdolabının alt bölmesinde çözdürülmelidir. Etin çabuk çözünmesi amacıyla uygulanan kalorifer üzerinde çözdürme, oda sıcaklığında bekletme gibi yöntemler, sağlık açısından tehlikeli sonuçları (besin zehirlenmeleri, vb.) da beraberinde getirebilmektedir.
Bayramı Tatilde Geçirecekler
Tatilde de 3 ana öğün düzenini bozmadan beslenmeye devam etmek önemlidir. Kahvaltıda poğaça, simit, krep gibi hamur işi besinler ve tatlılar az miktarda tüketilmelidir. Reçel, bal, çikolata ezmesi gibi tatlı besinleri kahvaltının sonunda 1-2 tatlı kaşığı olarak tüketebilirsiniz. Kahvaltıda işlenmiş sucuk, sosis, salam gibi et ürünlerini az sıklıkta tercih edilmelidir.
Özellikle öğle saatlerinde kırmızı veya beyaz et +sebze +tahıllı besinlerden (pilav/ makarna /kısır/ pide vb) oluşan bir öğün tercih edilmelidir. Akşamları ise daha çok beyaz et +sebze +salata gibi bir öğün yapılmalıdır. Akşam öğünlerinde karbonhidratları sınırlandırmanın kilo kontrolünde oldukça önemi vardır. İki öğünde de fırın/ızgara veya buğulama gibi yağda pişmemiş et olan proteinli besinler daha uzun süre tok kalmamızı sağlayacaktır.
Sağlıklı ve huzur içinde geçireceğiniz bir bayram dilerim.
Diyetisyen: Sümeyye Yazıcı
Editör: TE Bilisim
