DOKAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı'nca 2 yıldır sürdürülen Karadeniz Bölgesi’nde, 8 ilde kültür envanteri belirleme çalışması tamamlandı. 70 bin kilometreden fazla yol kat eden ekipler, 320 bini aşkın fotoğraf, 42 bin dakikanın üzerinde 4K video kaydının yanında, ayrıca 300 adet 360 derece video ve 250 adet 360 derece fotoğraf kayda aldı. Çalışma ile Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Samsun, Trabzon şehirlerinde 5 bin 697 taşınmaz kültür varlığı kayıt altına alındı. Projede, tescilli bazı varlıkların güncellenmediği için kaybolduğu, tescilli varlıkların yüzde 70'inden fazlasının da tescilsiz olduğu belgelendi. Türkiye’de ilk kez bu kadar geniş ölçekli bir çerçevede hazırlanan kültür envanteri, binlerce varlığın sınıflandırıldığı devasa bir veritabanı olarak kültürel varlıkların takibi, turizmin gelişmesi ve çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunacak.

309 Yeni Doğal Varlık Tespit Edildi

Karadeniz kültür envanteri; taşınmaz kültür varlıkları, doğal varlıklar, halk kültürü ve müzeler başlıkları altında sınıflandırıldı. Literatür çalışmaları sonucunda, 496 adet doğal varlık bileşeni tespit edildi. Saha çalışmalarının ardından doğal varlıklar bileşenindeki 64 adet varlığın bir kısmının tescilsiz olduğu bir kısmının ise kesilme, devrilme, yangına maruz kalma, kuruma ve baraj yapımı esnasında tahrip edilme gibi nedenlerden dolayı alandan kaybolduğu belirlendi. Projede, daha önce tescil edilmemiş 309 yeni doğal varlık tespit edildi ve böylece kayıt altındaki doğal varlık sayısı 741'e çıktı. Şelalelerden göllere, anıt ağaçlardan doğal yaşlı ormanlara, mağaralardan yeraltı şehirlerine, kanyonlardan yaylalara, 35 farklı bileşenden oluşan tespitler, tescillenerek kayıt altına alındı.

Emsalsiz Bir Çalışma Oldu

DOKAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Yusuf Mengi, Karadeniz’in doğal ve kültürel varlıklarının tespiti ve ulusal kültür envanter çalışmasına kaydedilmesi için başlatılan çalışmanın tamamlandığını açıkladı. Çalışmanın 2 yıl sürdüğünü ifade eden Mengi, "Hem var olan varlıkların hem de yeni tespit edilen varlıkların tescili yapılmış veya yapılmamış varlıkların bir envanter içerisine kaydedilmesi sağlanmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile alanda yürütülen bir çalışmaydı. Bundan çok güzel sonuçlar aldığımızı düşünüyoruz. Doğal ve kültürel anlamda rakibi olmayan bir bölgenin varlıklarının tespit edilmesi ve ön plana çıkarılarak ülke envanterine kaydedilmesi adına emsalsiz bir çalışma oldu. Diğer bölgelerin de böyle bir çalışma yapması için modelleme yapmış olduk. Bu modellemeyi ülke genelinde yaygınlaştırılmasında bir ön adım atmış olduk. Çalışma, bölgesel kalkınmaya önemli veriler sağlayacak. Ortaya çıkarılan çalışma hem mevcut literatür taraması biçiminde hem de yeni varlıklara ulaşma aşamasında bir faaliyet gerçekleştirilmiş oldu. Karadeniz’i yeniden keşfediyormuş gibi hareket ettik ve doğal varlıklara farklı bir bakış açısıyla yaklaştık" dedi.
 
Editör: TE Bilisim