Bütün tarafların katılımı ile Su Yönetimi Genel müdürlüğünün organize ettiği şuranın Genel sekreterliğini ise Trabzonlu hemşehrimiz Su Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Uzun yaptı. Bu çalıştayı 8 ay süren bir çalışma gerçekleştirildi. 1631 kişinin katılımı ile süren yoğun beyin fırtınaları ve araştırmalar sonucunda Beştepe’de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da katılım ile sonuç bildirgesi açıklandı.

TÜRKİYE’DE SU ZENGİNİ DEĞİL!

Su kaynaklarının stres altında olması tüm dünyada olduğu gibi su zengini olmayan Ülkemizde de geleceğimiz için önemli bir tehdit oluşturmakta.

Ülkemiz için, iklim değişikliğinden su güvenliğine, suyun havza ölçeğinde yönetiminden su hukukuna, su kaynaklarının geliştirilmesinden tarımsal sulamaya kadar suyun mevcudiyetini ve geleceğini şekillendirecek stratejiler doğrultusunda çiftçilerimizden akademisyenlerimize, sivil toplum kuruluşlarından bürokratlarımıza kadar su ile ilgili tüm paydaşlarımız ile birlikte su yönetim politikasının belirlenmesi amacıyla ana temanın SU olduğu bir şura yapılmasının gerekliliği hasıl olmuştu.

Bu doğrultuda 17 Mayıs 2019 tarih ve 30777 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tarım Şurası Yönetmeliği ile Bakanlık kısa, orta ve uzun dönem su ile ilgili stratejilerinin belirlenmesine katkı sağlamak amacıyla Su Yönetimi Genel Müdürlüğü koordinasyonunda 1.Su Şurası düzenlenmesine karar verdi.

11 ÇALIŞMA GRUBU OLUŞTURULDU

Su Şurası kapsamında Su kaynaklarının kullanımını ve korunmasını ilgilendiren konularla ilişkili olarak 11 farklı çalışma grubu oluşturuldu.

1-Su Verimliliği,

2-Suyun Havza Ölçeğinde Yönetimi,

3-Su Hukuku ve Politikası,

4-Su Güvenliği ve Atık Su Hizmetleri,

5-Su Kaynaklarının Kalite ve Miktar Olarak Korunması ve İzlenmesi,

6-İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi ve Uyum,

7-Su Kaynaklarının Yönetiminde Karar Destek Sistemleri,

8-Su Kaynaklarının Geliştirilmesi,

9-Tarımsal Sulama,

10-Depolamalı Tesisler (Yer Altı ve Yer Üstü Barajları, Göletler),

11-Su, Orman ve Meteoroloji

İŞTE SONUÇ BİLDİRGESİ VE EYLEM PLANI

Su Verimliliği Strateji Belgesi ve Havza Bazlı Su Verimliliği Eylem Planları hazırlanacaktır.

Belediyelerce içme suyu sistemlerinde %35 seviyesinde olan su kaybı oranı %25 seviyesinin altına indirilecek. Bunun yanında sürdürülebilir su hizmetleri sağlanabilmesi amacıyla 2023 yılından itibaren tam maliyet esaslı su ve atık su fiyatlandırması ile ilgili çalışmalara başlanarak suyun tasarruflu kullanımını hedefleyen kademeli tarifeler ile düşük gelirli hane gruplarını gözeten sosyal ve adil su tarifeleri uygulanacak.

YEŞİL MUTABAKATINA ONAY

Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında, kullanılmış suların uygun kaliteye getirilerek başta tarımsal sulama olmak üzere yeniden kullanımı sağlanacak, sektör ve havza bazında su ayak izi belirlenecek, sanayide su verimliliği uygulamaları yaygınlaştırılacak. Su yönetiminde havza bazlı ve bütüncül yapılanmanın güçlendirilmesi ve havza ölçekli yönetim planlarının etkinliğinin arttırılması maksadıyla 2023 yılına kadar gerekli mevzuat düzenlemeleri yapılacak.

SU KAYNAKLARINA ÖZEL KORUMA

Su kaynaklarımızın korunması, iyileştirilmesi ve sürdürülebilir yönetiminin sağlanması maksadıyla, 25 havza için havza ölçekli yönetim planları tamamlanıp uygulanmaya konulacak ve alt ölçekli planlamalar dâhil su ile ilgili bütün faaliyetlerde havza yönetim planlarına uyulacaktır. Su yönetiminde parçalı yapıyı giderecek, mevcut hukuki yapıdaki boşlukları ortadan kaldıracak, Avrupa Birliği çevre ve iklim değişikliği faslında yer alan su kalitesine ilişkin mevzuata uyum sağlayacak nitelikte bir Su Kanunu yürürlüğe konulacaktır.  Suyun sürdürülebilir, etkin, verimli ve bütüncül kullanımı; su kaynaklarının korunması izlenmesi ile ilgili strateji ve politikalar; Kalkınma Planı, Ulusal Su Planı gibi bütün ulusal planlarda yer alacaktır.  İçme suyu arıtma tesisleri, bundan sonra suyun karakteristik özellikleri ve bölgeye uygunluğu dikkate alınarak projelendirilecek ve işletilecek.

SU GÜVENLİĞİ PLANLARI HAZIRLANACAK

Kaynaktan musluğa su güvenliği planlarının hazırlanması ve uygulamaya geçilmesi sağlanacaktır. Atıksu arıtma tesisleri, geri kazanım potansiyeli ve deşarj edildiği alıcı ortamın kullanım maksatları dikkate alınarak, bundan sonra Nehir Havzası Yönetim Planları ile uyumlu bir şekilde projelendirilecektir.  Su kaynaklarımızın kalitesini korumak maksadıyla alıcı ortam bazlı deşarj standartlarına geçiş sağlanacak, sularımızın miktar ve kalitesini iyileştirmek için nehir havzası yönetim planlarındaki tedbirler uygulanacak.

YER ALTI SU KAYNAKLARI İZLENECEK

Yeraltı ve yerüstü su kaynaklarımızın kalite ve miktar olarak korunması, izlenmesi için 2022 yılından itibaren gerekli olan bütçe ve altyapı eksiklikleri giderilerek mükerrerlikleri önleyecek şekilde kurumlar arası koordinasyon etkin hale getirilecektir.  Ulusal Su Bilgi Sistemi yaygınlaştırılacak, verilerin elde edilmesinde ve paylaşılmasında standardizasyon sağlanarak su ile ilgili bütün çalışmalarda karar destek sistemlerinin kullanımı yaygınlaştırılacaktır.  Paris Anlaşmasının Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde onaylanması ile önem kazanan iklim değişikliğine uyum faaliyetleri, iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkileri analiz edilerek hız kazanacaktır. Taşkın ve kuraklık yönetiminde kriz yönetiminden risk yönetimine geçiş sağlanarak Ülkemizdeki tüm havzalarda Taşkın ve Kuraklık Yönetim planları 2023 yılına kadar tamamlanacak ve bu planlarda belirlenen tedbirlerin uygulanması sürekli takip edilecektir.  Taşkın ve kuraklık afetleri ile ilgili tahmin ve erken uyarı sistemleri kurulacak ve bu afetler öncesinde gerekli uyarılar yapılarak önlemler alınacak.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE KARŞI DİRENÇ ARTACAK

2022 yılından başlanarak toplumun tüm kesimlerinin sürece dâhil edilmesi ile iklim değişikliği kapsamında, çölleşme, erozyon, su ve toprak koruma hususunda eğitim ve farkındalık çalışmalarıyla iklim değişikliğine karşı direncin artırılması sağlanacaktır. Tüm çalışmalarda iklim değişikliğinin etkileri öncelikli olarak değerlendirilecektir.  Ekonomik olarak sulanabilir arazilerin modern sulama yöntemleriyle sulanması yaygınlaştırılacaktır. Sulama projelerinde özel sektörü de içine alan yeni finansman modelleri geliştirilecektir. Havza su potansiyeline göre ürün deseni belirlenerek suya göre tarım yaklaşımı esas alınacaktır.  Sulama tesislerinin, dijital teknolojilerle uzaktan kontrol ve otomasyonu sağlanarak tasarruflu su kullanımı hedeflerine ulaşılacaktır. Sulamada enerji giderlerinin azaltılmasına yönelik tedbirler artırılacak.

BARAJLAR DAHA EMNİYETLİ OLACAK

Ülkemizin aktif deprem kuşağında olması sebebiyle barajların emniyetli bir şekilde işletilmesi için gerekli yasal mevzuat geliştirilecektir. Ülkemizin su depolama kapasitesini artırmak için uygun olan yerlerde baraj yapımlarına devam edilip mevcut barajların ekonomik ömürlerinin uzatılması için gerekli önlemler alınacaktır.  

Yeraltı barajları ve yeraltısuyu suni besleme yapılarının planlanması ve ivedilikle tamamlanması sağlanacaktır.  2022 yılından başlanarak toplumun her kesiminin su, meteoroloji ve iklim değişikliği okuryazarlığının geliştirilmesi açısından eğitim/bilinçlendirme faaliyetleri gerçekleştirilecek.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÖNEMLİ

İklim değişikliğine bağlı olarak yaşanan meteorolojik afetlere karşı önceden tedbir alınabilmesi için şehir planlamalarında ve zirai faaliyetlerde meteorolojik verinin kullanımı arttırılacaktır.  Yukarı havzalardaki restorasyon amaçlı uygulamalarda yerel bilgi ve tecrübeyi dikkate alarak, doğa temelli çözümlere öncelik verilecektir.  Su yönetimine ilişkin AR-GE çalışmalarının desteklenmesi ve geliştirilmesi sağlanacak.

YUSUF TURGUT

Editör: TE Bilisim