ÇAMLIK GAZİNOSU YIKILDI, GÖĞÜS HASTANESİ YAPILDI

Verem Göğüs Hastanesi

Eskilerin Verem Hastanesi dedikleri, bugün Göğüs Hastanesi olarak tanımladığımız hastane binasının yapımı için ilk adımlar 1951 yılında atılmıştır. Meclis görüşmelerinde Başkan Hüseyin Çulha’nın verdiği bilgiye göre;  “Sahil Karadeniz illeri halkının sağlığını korumak için Hükümetçe Trabzon’da bin yataklı bir verem hastanesi kurulmasına karar verilmiştir. Tercihen şehrimizde tesis edilecek bu sağlık müessesesinin bir an evvel tahakkuk sahasına intikal etmesi için, Belediyeden Çifte Çamlık ve içindeki gazino binasının Hazineye devri isteniyor”

Başkan Çulha, “Bu bölgenin en büyük ihtiyaçlarından birini teşkil eden bu hayırlı eser için Meclis’in semih davranacağına kâni bulunuyoruz” diyerek konuya yaklaşımını ortaya koyar. Yapılan oylamada Belediye’nin tasarrufunda bulunan Çifte Çamlık ve içindeki gazinonun elli lira mukabilinde hazineye devri ittifakla kabul edilir. O günkü 50 lira büyük para zannedilmesin, zira o paranın iki çuval un almadığını belirtelim. Yani memleket için Trabzon Belediyesi fedakârlıkta bulunmuştur.

Çifte Çamlık mevkiinde yapılacak olan hastane için Belediye’nin devrettiği alandan başka yine 1951 yılında kamulaştırmaların yapıldığı görülmektedir. Ancak hastane yatak sayısı 1.000 olmamıştır. 1958 yılına ait TBMM kayıtlarına göre, Trabzon Verem Hastanesi yatak sayısı 125’tir.

Verem yani Tüberküloz hastalığı, bugün için gündemimizde olmayan bir hastalık, ama o yıllarda verem sadece Türkiye’de görülen bir hastalık olmayıp, dünyanın genelinde çok sayıda insanın ölümüne neden olan en önemli salgın hastalıklarındandır. Verem hastalığı yaş sınırlaması olmaksızın tüm insanları etkileyen bir özelliğe sahiptir. Türkiye’nin veremden ölüm istatistikleri incelendiğinde durumun hiç iç açıcı olmadığı görülmektedir. Mesela 1931-1939 yılları arasında Türkiye’de veremden ölenlerin sayısı 22.562’dir. Ölüm oranı ise yüz binde 166’dır.  Trabzon’da ise bu rakam yüz binde 112’ye ulaşmıştır.

SİGORTA HASTANESİ

Sigorta hastanesi ile ilk görüşmelerin 1958 yılında başladığı görülüyor. Nitekim Haziran ayı Meclis görüşmelerinde İşçi Sigortaları Umum Müdürlüğünden gelen ve Kavakmeydan’da mevcut 6.650.15 m2 mezarlığın takdir edilecek bedel mukabilinde İşçi Sigortalarına verilmesine dair yazı müzakere edilmiştir.  Tutanaklara yansıdığına göre, Kurum Trabzon’da 300 yataklı bir işçi hastanesi yapmayı planlamaktadır. Bu amaçla Sanat Okulunun doğusunda Özel İdareye ait bulunan 5.000 metrekare arsa ile bu arsa doğusundaki Belediye’ye ait arsaların satın alınması istenmektedir.

 

Yine İşçi Sigortaları Kurumu, Trabzon’da sigortalı işçiler için konut inşası ve modern bir mahalle düşünmektedir. Konu Meclis’te görüşülmüş ve Kavakmeydan mahallesindeki metruk mezarlık arsası ile eski Tebhirhane arsasının kanuni formalitesi ve belirlenecek bedel karşılığında İşçi Sigortaları Umum Müdürlüğüne satışı için daimi komisyona yetki verilmesi ekseriyetle kabul edilmiştir.

Hastanenin ismi bugün Fatih Devlet Hastanesi olsa da çoklarınca burası hala Sigorta Hastanesi olarak bilinmektedir. Dolmuş duraklarında yazan  “Bloklar Sigorta” yazısı hala hafızalarda tazedir. 1962 yılına gelindiğinde konu Belediye Meclisinde tekrar görüşülür;  Konunun Meclis tutanaklarına yansıması şöyle olmuştur;

“İşçi Sigortaları kurumunun yazılarında inşasını istedikleri 150 yataklı hastanenin Kavakmeydan Mahallesinde, Sanat Okulu batısındaki arazilerinde, Sivil Savunma Müdürlüğünce teşekkül eden heyetçe, yapılacak hastane binasının mahzuru olmadığı raporların tetkikinden anlaşılmıştır. Mevzubahis mahal imarda iskân bölgesine ayrılmış olup halen üzerinde hemen hemen inşaat yoktur. İmar esbabı mucibesinde bu kısımlar iskân sahasına ayrılmış ve mesken ihtiyacını giderebilecek bir mevkide olmasından, hastane için daha elverişli Erdoğdu mahallesinde geniş ve havadar sahalardan tercih edilmesi kısmımızca uygun görülmüştür. Aynı zamanda iskân sahası olarak bu yerlerden bazı imar adalarının parselasyonları yapılmış ve Meclis’in tasdikine hazırlanmıştır.”

Demek ki SSK Kurumu, Kavakmeydan mahallesindeki yeri talep ederken, Belediye Fen İşleri Müdürlüğü, Erdoğdu bölgesinin hastane için daha elverişli olduğunu düşünmektedir. Fakat diğer üyeler, yani Belediye’nin Yazı İşleri, Hesap İşleri, Sağlık Müdürleri ile Belediye Veterineri ve Belediye Başkanı Vali Vefa Poyraz aynı düşünce de değildir.Belediye müdürlerinin yanlışlıkla meclis üyesi olarak yazıldığı sanılmasın. Zira 1960 askeri darbesiyle Belediye Başkanı Hüsnü Aybay ile seçilmiş meclis üyeleri görevden uzaklaştırılmış, yerlerine Trabzon Valisi ve belediye memurları meclis üyesi olarak görevlendirilmiştir.

1973 senesinde rastladığımız bir Meclis kararında ise Sosyal Sigortalar Hastanesinin tamamlanmış olduğu belirtilmiştir. Yani kararın alınmasıyla hastanenin tamamlanması arasındaki süre 15 yıldır.

MEZARLIKTAN DOĞUM HASTANESİNE

Meclis tutanakları incelendiğinde Trabzon Çocuk ve Doğum Hastanesinin ilk görüşmelerinin 1964 yılında yapıldığı anlaşılmaktadır. Konu, Belediye Meclisi’ne Sağlık Ve Sosyal Yardım Müdürlüğünden gelen yazı nedeniyle olmuştur; Yazıdan anlaşıldığına göre; Sağlık Ve Sosyal Yardım Bakanı Dr. Kemal Demir’in Trabzon’u son ziyaretlerinde Trabzon’da arsa temin edildiği takdirde bir Çocuk Hastanesi ve Doğumevi yaptırılacağı bilgisi alınmıştır.

Bu iş için Yenicuma ve Kavakmeydan’daki kullanılmayan mezarlık arsaları beğenilmiştir. Trabzon’un bu önemli ihtiyacının karşılanması hususunda lüzumlu arsanın temin edilmesine gayret gösterilmiştir. Dönemin Belediye Başkanı Suat Oyman, Sağlık Bakanı ile birlikte Yenicuma mezarlığına gittiklerini ve burasının münasip görüldüğünü belirterek, sembolik bir bedelle bu alanın Sağlık Bakanlığına devredileceği, hastanenin burada yapılmasının şehrimizde gelecekte kurulması düşünülen Tıp Fakültesinin tahakkukuna da yardımcı olacağını söyler.

Hastane yapılmak istenilen alan,Yenicuma Mezarlığı olarak bilinmekte olup, adı geçen yerin sembolik bir bedelle Sağlık Ve Sosyal Yardım işleri Bakanlığına satışı kabul edilmiştir.

Belediyenin uzun zamandan beri defin yapılmayan ve bu nedenle metruk halde bulunan kendi arsasını cüzi bir bedelle Bakanlığa satmasının bir nedeni var. Bu neden, Encümen kararına şu şekilde yansımıştır;

“Nüfusu hızla artan ilimizin çocuk sağlığı bakımından bugün büyük güçlükler içinde bulunduğu, çocukların Devlet Hastanesinde tedavileri için ayrılan küçük bir kısmın bu ihtiyacı gidermeye kafi bulunmadığı,  bir çok yavrunun imkansızlık ve bakımsızlık yüzünden ızdırap kaynağı haline geldiği bir hakikat olduğundan, Trabzon’da yapılacak Doğumevi ve Çocuk Hastanesinin memleketimizin sosyal davalarından birini de kati surette halletmiş ve ihtiyaca cevap verecek büyük bir varlık bulunduğundan, tapuda kayıtlı 6209,5 m2 büyüklüğündeki mezarlık yerinin 2000 lira bedelle Bakanlığa satılmasına karar verilmiştir.”

Fatih Erol

Editör: TE Bilisim