Ekonomist Mahfi Eğilmez, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen emlak vergisi düzenlemesinin sorunları çözmekten uzak olduğunu söyledi. Değerleme sistemindeki hataların sürdüğünü belirten Eğilmez, hem oranların düşürülmesini hem de değerli konut vergisinin tamamen kaldırılmasını önerdi. Eğilmez’in dikkat çeken bir diğer açıklaması ise yazısının teknik tutarlılığını ilk kez ChatGPT ile kontrol ettiğini söylemesi oldu.
"Vergi sisteminde teknik tutarsızlıklar hâlâ devam ediyor"
Eğilmez, kişisel blogunda kaleme aldığı değerlendirmede, emlak vergisinde yapılan son düzenlemelerin kamuoyundaki temel eleştirileri karşılamaktan uzak olduğunu belirtti. Özellikle konutların rayiç değer tespitinde hâlâ büyük sapmalar yaşandığını ifade eden Eğilmez, bu sapmaların vergi adaletini ciddi biçimde zedelediğine dikkat çekti.
Yeni düzenlemeyle birlikte, konutların bölgesel değerleme yöntemine göre vergilendirilmesi hedeflenmişti. Ancak Eğilmez'e göre bu yöntem, hâlâ piyasa gerçekliğinden kopuk. Sistem; benzer özelliklere sahip iki konuttan biri için çok daha yüksek vergi tahsil edilmesine neden olabiliyor. Eğilmez, “Vergi sisteminin sağlıklı işlemesi için önce değerleme sisteminin sağlıklı çalışması gerekir” dedi.
Oranlar düşmeli, değerli konut vergisi kaldırılmalı
Mahfi Eğilmez, emlak vergisi oranlarının mevcut haliyle mükellefler üzerinde ağır bir yük oluşturduğunu savundu. Yüksek oranlar ve hatalı değer tespitleri nedeniyle özellikle dar gelirli vatandaşların mağdur olduğunu vurguladı. Eğilmez, hem emlak vergisi oranlarının düşürülmesini hem de bu vergilendirmede kullanılan değerlerin daha gerçekçi hale getirilmesini önerdi.
Özellikle 2019’da getirilen ve yüksek değerli konutları hedefleyen "değerli konut vergisi" uygulamasının kaldırılması gerektiğini ifade eden Eğilmez, bu verginin adil ve uygulanabilir olmadığını savundu. Sistemin, konut sahiplerinin mali durumunu ve gelir düzeyini gözetmeden sadece taşınmazın değerine odaklandığını ve bu nedenle ciddi adaletsizlikler doğurduğunu dile getirdi.
İlk kez ChatGPT’den teknik doğrulama aldı
Eğilmez’in yazısında dikkat çeken bir detay da, metnin teknik tutarlılığı için ilk kez bir yapay zekâ modelinden destek almış olmasıydı. Ekonomist, yazısını yayımlamadan önce OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT’ye danıştığını belirterek, modelin önerilerini "teknik açıdan doğru ve mantıklı" bulduğunu ifade etti.
Bu açıklama, yapay zekâ araçlarının ekonomi yazarlığında da giderek daha fazla kullanılmaya başlandığını gösteriyor. Eğilmez'in yaklaşımı, hem içerik üretiminde hem de teknik analizde yapay zekânın tamamlayıcı rolünü öne çıkaran bir örnek niteliği taşıyor.
Vergi politikaları sadeleşmeli, şeffaflık artmalı
Uzmanlara göre Mahfi Eğilmez’in uyarıları, sadece emlak vergisiyle sınırlı değil. Türkiye’deki vergi sisteminin genel yapısına dair daha geniş bir yeniden değerlendirme çağrısı anlamı taşıyor. Özellikle dolaylı vergilerin ağırlığı, mükelleflerin gelir düzeyinden bağımsız yükler doğuruyor. Bu nedenle vergi sisteminde sadeleşme, gelir düzeyine göre artan oranlı yapıların güçlendirilmesi ve şeffaflığın artırılması yönünde reform beklentileri yükseliyor.
TBMM’nin emlak vergisi düzenlemesini nihai şekle kavuşturmadan önce bu tür teknik ve adalet odaklı eleştirileri dikkate alıp almayacağı ise merak konusu. Eğilmez’in değerlendirmesi, sadece bir eleştiri değil, aynı zamanda daha adil bir vergi politikası için yapılan yapıcı bir çağrı olarak öne çıkıyor.