Türkiye Büyük Millet Meclisi bünyesinde kurulan ve çocukların şiddet, ihmal ve istismardan korunmasını amaçlayan Meclis Araştırma Komisyonu, aylar süren çalışmalarının ardından kapsamlı bir taslak rapor hazırladı. 157 sayfalık raporda özellikle dijital dünya ve sosyal medya platformlarının çocuk güvenliği açısından daha sıkı kurallara bağlanması gerektiği vurgulandı. Çocukların kontrolsüz içeriklere maruz kalmasının önüne geçilmesi, dijital risklerin azaltılması ve ailelerin denetim gücünün artırılması raporun temel başlıkları arasında yer aldı. Hazırlanan öneriler, hem teknoloji şirketlerini hem de ebeveynleri doğrudan ilgilendiriyor.
Dijital Platformlara Zorunlu Çocuk Güvenliği Önlemleri
Taslak raporda, sosyal medya ve dijital yayın platformlarının çocuklara yönelik sorumluluklarının net biçimde tanımlanması gerektiği ifade edildi. Bu kapsamda yaş doğrulama sistemlerinin zorunlu hale getirilmesi, çocukların yetişkinlere yönelik içeriklere erişiminin etkin biçimde engellenmesi önerildi. Ayrıca otomatik içerik filtreleri ve yapay zekâ destekli denetim mekanizmalarının tüm platformlarda standart olarak uygulanması gerektiği vurgulandı. Raporda, çocuk güvenliğini ihmal eden platformlara karşı daha caydırıcı yaptırımların hayata geçirilmesi gerektiği de dikkat çekti.
Ebeveyn Denetimi ve Çocuk Koruma Paketleri Genişletilecek
Komisyon raporunda ailelerin dijital dünyadaki rolüne de özel bir yer ayrıldı. Çocukların cep telefonu ve tablet kullanımında ebeveyn kontrol sistemlerinin varsayılan olarak aktif hale getirilmesi önerildi. Çocuk koruma paketlerinin tüm cihazlarda standart özellik olarak sunulması, ailelerin kullanım süresi ve içerik türü üzerinde daha fazla söz sahibi olması hedefleniyor. Bu düzenlemelerle birlikte çocukların dijital bağımlılık riskinin azaltılması ve güvenli internet kullanımının yaygınlaştırılması amaçlanıyor.
İçerik Üreticileri ve Fenomenlere Etik Kurallar Geliyor
Raporda dikkat çeken bir diğer başlık ise sosyal medya fenomenleri ve dijital içerik üreticilerine yönelik etik düzenlemeler oldu. Çocukları doğrudan ya da dolaylı şekilde etkileyen içeriklerin daha sıkı denetlenmesi, çocuk haklarını ihlal eden paylaşımlara karşı net yaptırımlar uygulanması gerektiği belirtildi. Komisyon, özellikle reklam, yönlendirme ve rol model etkisi taşıyan içeriklerin çocuklar üzerindeki etkisine dikkat çekerek, bu alanda açık ve bağlayıcı kuralların oluşturulmasını önerdi.
Eğitimde Şiddetsiz İletişim ve Hak Bilinci Öne Çıkıyor
Taslak raporda eğitim politikalarına ilişkin öneriler de yer aldı. Okul öncesinden başlayarak tüm eğitim kademelerinde, çocukların haklarını öğrenmesini ve şiddetsiz iletişim becerileri kazanmasını hedefleyen zorunlu derslerin müfredata eklenmesi tavsiye edildi. Suça sürüklenen çocuklara yönelik çalışmalarda ise uzman sayısının artırılması, rehabilitasyon ve topluma yeniden uyum projelerinin güçlendirilmesi gerektiği ifade edildi. Aile ve toplum temelli önleyici programların yaygınlaştırılması da raporda öne çıkan başlıklar arasında yer aldı.