OECD, 34 üyesinin de aralarında bulunduğu 72 ülkede gerçekleştirdiği eğitim araştırmasının sonuçlarının yer aldığı “Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA)” Araştırması Raporu'nu açıkladı. Özellikle bilim ve matematik alanında öğrencilerin seviyelerini ölçen raporda, bilim alanında eğitim seviyesi en yüksek ülkenin Singapur olduğu ortaya çıktı. Singapur'u Japonya, Taipei (Çin), Finlandiya ve Estonya takip etti. Tüm ülkeler 530 puanın üzerinde skor elde ederken, Türkiye 425 puanla, Meksika da 416 puanla bilim sıralamasında en sonda yer alan iki ülke oldu.
Genel sıralamada ise, dengeli bir çoğunlukta, Kanada, Danimarka, Estonya, Hongkong (Çin), ve Macao (Çin)'lu öğrenciler "mükemmel" derecede sonuç elde ettiler. Çek cumhuriyeti, Yunanistan, Macaristan, Yeni Zelenda ve Slovakya'da ise öğrencilerin genel performansı en çok düşen ülkeler oldu. 
Eğitim haritasında Türkiye, Cezayir, Tunus, Malta, Yunanistan, Doğu Avrupa ülkeleri, Brezilya, Peru, Kolombiya, Birleşik Arap Emirlikleri, Tayland ve Endonezya ile birlikte en alt seviyeyi belirleyen kırmızı renkte gösterildi. 

PİSA Sonuçları 2012’den daha kötü görünüyor, bizim için. Bilindiği gibi bu sınavla ortaokul seviyesindeki çocukların “bilim, dil ve matematik” yeterlikleri ölçülmektedir. Okullarımız, bilimsel tutum ve beceri kazandırmada, anadil kullanımında ve matematik bilgisi kazandırmada dünyadaki 72 ülkenin sıralamasında epeyi sonlarda görünmektedir. Bu sonuçları nasıl okumalıyız? Öncelikle Milli Eğitim Bakanlığı yetkilileri olmak üzere, ülkede söz söylemeyi görev bilen bütün aydınlar, bu konuyu sürekli tartışma konusu yapmak zorundadır. Yoksa üç yılda bir, birkaç gün bu konuyu konuşarak, unutmak, başarısızlığımızı değiştiremez. Nitekim değiştirmedi. Yetkililer ve eğitime dair söz söyleyen hemen herkesin “Finlandiya” dan bahsediyor olması, bu ülkenin uluslararası sınavlarda, hep en üst sıralarda yer alması ile ilgilidir. Güzel de, sadece bu sonuçlara bakarak söz konusu ülkeleri örnek vermek, gerçekçi olmaz. Örneğin Finlandiya’da “akıllı tahta”, öğretmen kalitesinin arkasında gelmektedir. Eğitimde akıllı tahtadan önce, akıllı öğretmen ve akıllı öğrenciler dikkate alınmalıdır; bu tür ülkelerde eğitim bu anlayışla uygulanmaktadır.
Eğitimde esas olan müfredat değil, öncelikle öğretmen olduğunu ne zaman anlayacağız? Öğretmenin kalitesi, anadilini öğretmede kendini gösterebildiği gibi, bilimsel tutum ve beceri geliştirmede de kendini gösterebilir.

Bizim okul sistemimiz halâ “sınav odaklı” olduğu için çocuklar sadece sınavda çıkması muhtemel olduğu için kitap okuma ihtiyacı hissediyor; aksi halde okumayı boş iş(!) kabul ediyor. Bir Türkçe öğretmeni sınıfta işlediği bir metni, sınavda soru olarak öğrenciye veriyorsa, böyle bir sınıftan, okuduğunu anlamada ileri seviyede öğrenci beklemek, haksızlık olur. Bütün bunlar eğitimin “ezberci” bir düzende olduğunun açık göstergeleridir. Herkes ezberci eğitime karşı, ama maalesef eğitim sistemimiz “ezberci”!.. Ezberci bir sistemde yetişen öğrencinin bilgisini, yeni bilgileri anlamada kullanabilmesi zordur. Aynı şekilde diğer dersler de ezberci bir yöntemle, öğrencilerin eğitim hayatlarında kendini gösteriyor.
O halde denilebilir ki, bu sonuçlar, aslında yeni bir şey söylemiyor: Eğitim sistemimiz hayattan kopuk bir düzende devam ediyor. Ezberci bir anlayışın hayattan kopuk bireyler yetiştirmesi çok doğal.

O zaman ne yapılmalı? Eğitim sistemi “sınav odaklı” olmaktan çıkarılmalı ve sistemin temel unsuru olan öğretmenler, hayatla bağlantılı bir eğitim anlayışını, sınıfta hayata geçirmelidir. Bu durum, eğitim sistemimizde bilgi öğretme konusunda yöntem sorunumuz olduğunu da bir kez daha net bir biçimde ortaya koymaktadır. Eğitimde sürekli sınıfta kalmak istemiyorsak, eğitimi sürekli gündemde tutmalı ve eğitimi salt sınavlarla ilişkili olarak kabul etmekten vazgeçmeliyiz.