Sosyal Medyada Yeni Dönem: Reklamlar Artık Gizlenemeyecek
Ticaret Bakanlığı, dijital mecralardaki reklamcılığı mercek altına alarak sosyal medya içeriklerine yönelik yeni ve kapsamlı düzenlemeler hazırladı. Yeni yönetmelik taslağı ile özellikle influencer’ların yaptığı tanıtımlara açık reklam etiketleme zorunluluğu getiriliyor.
Artık sosyal medya etkileyicileri; “#Reklam”, “#Sponsor”, “#İşbirliği”, “#Ortaklık”, “#Hediye” ya da “#Davet” gibi etiketleri mutlaka kullanacak. Üstelik yalnızca bu etiketleri kullanmak yeterli olmayacak. Reklamın kime ait olduğu da belirtilecek. Örneğin, içerikte mutlaka “[marka] tarafından sağlandı” veya “[markaya] teşekkürler” gibi bir açıklama yer alacak.
Eğer tanıtım birden fazla gönderiden oluşuyorsa her bir içerikte etiket ve açıklama tekrarlanacak. Sesli içeriklerde ise “Bu yayın [marka] hakkında reklam içerir” gibi sözlü uyarılar zorunlu olacak.
İndirim Sözlerine Şeffaflık Zorunluluğu Geliyor
Dijital reklamların bir diğer önemli ayağı olan kampanyalı satışlarda da ciddi kurallar gündemde. Artık “indirimli, avantajlı, cazip” gibi kelimelerin kullanıldığı reklamlarda, ürün ya da hizmetin faiz oranı veya kâr payı açıkça belirtilecek.
“3 al 2 öde” ya da “1 alana 1 bedava” gibi kampanyalarda ise şu detaylar zorunlu olacak:
-
Başlangıç ve bitiş tarihleri açıkça belirtilecek.
-
Stok sınırı varsa, bu açıkça ifade edilecek.
-
İndirim oranı, kampanya öncesi 10 gün boyunca uygulanan en düşük fiyata göre belirlenecek.
-
Kampanya, belli bir harcama tutarına bağlıysa en az iki ürün satın alma koşulu aranacak.
Bu düzenleme, tüketicinin yanıltılmasının önüne geçmeyi ve fiyat manipülasyonlarının azaltılmasını hedefliyor.
Yapay Zekâ ile Tüketici Aldatılmayacak
Yeni düzenlemeyle birlikte reklamlarda yapay zekâ kullanımına da sınır getiriliyor. Ürünü olduğundan daha iyi göstermek amacıyla kullanılan filtreler, efektler ya da yapay zekâ müdahaleleri açık biçimde belirtilecek.
Özellikle dijital ortamda oluşturulan insan benzeri karakterlerin reklamda yer almasına izin verilecek. Ancak gerçek bir kişiyi taklit eden yapay zekâ kopyaları ile sanki ürün kullanılmış gibi algı yaratılması tamamen yasaklanacak.
Bazı Reklamlara Tam Yasak: Fal, Medyum, Bahis ve Şans Oyunları
Yeni kurallarla birlikte bazı alanlara reklam yasağı da getiriliyor. Buna göre:
-
Fal, medyumluk, astrologluk gibi hizmetlerin tanıtımı yapılamayacak.
-
Yasa dışı bahis ve şans oyunları reklamları tamamen yasaklanacak.
-
Takviye edici gıdalar, beslenme yerine geçiyormuş gibi gösterilemeyecek.
-
Hastalıklara iyi geldiği iddiası gerçeğe aykırı ürün açıklamaları engellenecek.
-
Zaten yasaklı olan ilaç, tütün ürünleri, elektronik sigara ve alkol reklamlarıyla ilgili mevcut yasaklar devam edecek.
-
“Ganimet kutusu”, “mystery box” gibi rastgele ürün içeren dijital paketlerin reklamlarında, her ürünün çıkma ihtimali açıkça belirtilecek.
Çocuklara Yönelik Reklamcılık da Sona Eriyor
Çocukları hedefleyen kişiselleştirilmiş reklamlar artık tamamen yasak. Diğer kullanıcılar için kişiselleştirilmiş reklamlar yapılabilmesi için ise açık rıza şartı getiriliyor.
Tüketiciye yönelik hedefli içeriklerde, reklamların amacının, kim tarafından gösterildiğinin ve hangi veriye göre sunulduğunun net bir şekilde gösterilmesi zorunlu olacak.
E-Ticarette ‘Panik Tuzağı’na Karşı Uyarı
Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK), özellikle indirim dönemlerinde artan sahte kampanyalar ve siber dolandırıcılık konularında vatandaşları uyardı.
Sahte sitelerin en büyük ipuçları şöyle sıralandı:
-
URL adresinin doğru olup olmadığını kontrol edin.
-
Yazım ve tasarım hatalarına dikkat edin.
-
“Son 2 saat!”, “Hemen al, kargo bedava” gibi pop-up’lara karşı dikkatli olun.
-
Panik yaratmaya çalışan kampanyalar “tükeniyor”, “az kaldı” gibi tuzaklar içerebilir.
Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı bu yeni kurallar dijital ticaret ve sosyal medya reklamcılığı için yeni bir dönemi başlatıyor. Sizce bu düzenlemeler tüketiciyi yeterince korur mu? Yorumlarınızı paylaşabilirsiniz.
