Overthinking nedir? Zihni yoran düşünce döngüsü

Overthinking ya da Türkçesiyle aşırı düşünme, kişinin bir konu hakkında sürekli ve verimsiz şekilde düşünmesi durumudur. Genellikle geçmişte yaşanan olaylara takılı kalmak ya da gelecekle ilgili kontrol edilemeyen endişeler üzerine yoğunlaşmakla ortaya çıkar. Düşünceler gittikçe içinden çıkılmaz hale gelir, karar verme zorlaşır, kişi zihinsel olarak yorgun hisseder. Bu süreç, anksiyete, depresyon, düşük özgüven ve stres gibi psikolojik durumlarla da ilişkilidir.

Aşırı düşünen bireyler, bir kararı defalarca sorgulayabilir, hatalı yapmaktan korktuğu için adım atmaktan kaçınabilir. Bu durum, günlük yaşam kalitesini düşürürken, ilişkilerden iş hayatına kadar pek çok alanı da olumsuz etkiler.


Overthinking belirtileri nelerdir?

Aşırı düşünme problemi yaşayan kişilerde bazı ortak belirtiler görülür. Zihnin aynı konuda dönüp durması, kişi fark etmese de ciddi bir stres yüküne neden olur. İşte overthinking belirtileri:

  • Aynı konu hakkında sürekli düşünmek ve bundan çıkamamak

  • En kötü senaryoları akılda canlandırmak

  • Karar vermede zorlanmak, verilen kararlardan emin olamamak

  • Sürekli kaygılı, huzursuz veya gergin hissetmek

  • Mental olarak yorgunluk, dikkat dağınıklığı

  • Odaklanmada zorlanmak

  • Uyku problemleri

  • Baş ağrısı ve bedensel stres belirtileri

Bu belirtiler, özellikle stresli dönemlerde daha da şiddetlenebilir. Aşırı düşünme hali zamanla kişide içe kapanma, sosyal ilişkilerde zayıflama ve tükenmişlik hissi de yaratabilir.


Aşırı düşünme neden olur?

Overthinking'in nedenleri bireyden bireye değişse de altında yatan sebepler çoğu zaman ortaktır. Psikolojik araştırmalara göre, aşırı düşünmenin temelinde kendini güvende hissetme ihtiyacı yatar. Kişi, kontrol edemediği durumlar karşısında zihinsel olarak bir çıkış yolu arar. Bu süreç ise düşüncelerin kısır döngüye girmesine neden olur.

Overthinking nedenleri arasında şunlar yer alır:

  • Hata yapma korkusu

  • Anksiyete ve kaygı bozuklukları

  • Depresyon

  • Duygusal travmalar

  • Düşük özgüven ve öz-değer eksikliği

  • Zihinsel sağlık sorunları

Bazı kişilerde ise bu durum çocukluktan gelen baskılar ya da yüksek başarı beklentileriyle şekillenmiş olabilir.


Overthinking nasıl durdurulur?

Aşırı düşünme, kontrol altına alınabilir bir durumdur. Bu noktada farkındalık geliştirmek ve bazı yöntemleri düzenli uygulamak önemlidir. Uzmanlara göre, bilişsel davranışçı terapi (CBT) overthinking ile baş etmede oldukça etkilidir. Bunun yanında yaşam tarzında yapılacak değişiklikler de süreci destekler.

Bayburt Devlet Hastanesine son teknoloji MR cihazı kazandırıldı
Bayburt Devlet Hastanesine son teknoloji MR cihazı kazandırıldı
İçeriği Görüntüle

Aşırı düşünmeyi durdurmanın yolları:

  • Zihinsel farkındalık çalışmaları (mindfulness)

  • Meditasyon ve nefes egzersizleri

  • Günlük tutmak, düşünceleri yazıya dökmek

  • Egzersiz yapmak ve aktif yaşam tarzı

  • Profesyonel terapi desteği almak

  • Karar alırken “mükemmel” olma kaygısından uzaklaşmak

  • Zaman zaman düşünceleri sorgulamak: Bu gerçekten şu an çözülmesi gereken bir konu mu?

Unutulmamalı ki, aşırı düşünme çoğu zaman bilinç dışı bir alışkanlıkla gelişir ve bu alışkanlık fark edildiğinde yönetilebilir hale gelir.


Aşırı düşünmek sadece zihni değil, bedeni de yoran bir süreçtir. Eğer siz de bu döngüden çıkmakta zorlanıyorsanız, profesyonel destek almak uzun vadede daha sağlıklı bir çözüm olabilir. Düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilir veya bu içerikle benzer deneyim yaşayan kişilere ulaşabilirsiniz.

Kaynak: memorial.com