Vergi duvarları da engel olamıyor: Tüketici yurt dışından alışverişe devam ediyor
Son yıllarda art arda gelen yasal düzenlemelere ve gümrük vergilerine rağmen Türkiye’deki tüketiciler yurt dışından online alışveriş yapmaktan vazgeçmiyor. DHL eCommerce'in 24 ülkede gerçekleştirdiği 2025 E-Ticaret Trendleri Raporu’na göre, Türkiye’de online alışveriş yapan her 10 kişiden 6’sı, yani yüzde 58’i, alışverişlerini yurt dışındaki e-ticaret sitelerinden gerçekleştiriyor. En az ayda bir kez yurt dışından sipariş verdiğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 37.
2024 yılında 218 milyar TL’ye ulaşan sınır ötesi e-ticaret hacmi, 2025’in ilk 9 ayında yüzde 65 artış göstererek 320 milyar TL’yi aştı. Çin ve ABD, en çok sipariş verilen ülkelerin başında geliyor. Tüm yasal sınırlamalara rağmen bu ilgi, Türkiye’deki dijital alışveriş alışkanlıklarının nasıl dönüştüğünü de gözler önüne seriyor.
Gümrük muafiyet sınırı 150 eurodan 30 euroya indi
Türkiye’de özellikle son iki yılda yurt dışı alışverişlere yönelik önemli yasal düzenlemeler yapıldı. ‘Temu Yasası’ olarak da bilinen yeni uygulamalarla birlikte, bireysel gönderilerdeki gümrük vergisiz alışveriş limiti 150 eurodan 30 euroya düşürüldü. Bu sınırın üzerindeki alışverişlerde yüzde 30 ila 60 arasında gümrük vergisi uygulanıyor.
Ancak yüksek vergi oranları ve kargo masraflarına rağmen yurt dışı kaynaklı sitelerin sunduğu fiyat avantajı, Türk tüketicisinin tercihlerini değiştirmiyor. Özellikle Çin’den yapılan alışverişler bu durumu net şekilde ortaya koyuyor. Çin menşeli ürünlere uygulanan yüzde 60 gümrük vergisi bile nihai fiyatın hâlâ cazip bulunmasına engel olamıyor.
Çin ilk sırada, ardından ABD ve Almanya geliyor
Rapora göre Türk tüketicisinin yurt dışı alışverişte en çok yöneldiği ülke yüzde 68 ile Çin oldu. Onu yüzde 36 ile ABD ve yüzde 28 ile Almanya izliyor. Fransa ve İtalya da listede yer alıyor ancak oranları daha düşük.
Sipariş verilen ürün gruplarına baktığımızda ise eğitim ve ofis malzemeleri 6 milyar TL ile ilk sırada yer alıyor. Elektronik ve bilgisayar ürünleri ise yüzde 66 artışla 5 milyar TL’yi aşmış durumda. Uygun fiyat, ürün çeşitliliği ve platform erişilebilirliği, yurt dışı alışverişlerin en temel nedenleri arasında öne çıkıyor.
Sosyal medya, alışverişin yeni vitrinine dönüşüyor
Raporda dikkat çeken bir diğer bulgu da sosyal medya üzerinden yapılan alışverişlerdeki hızlı artış. Türkiye’de online alışveriş yapanların yüzde 75’i sosyal medya platformlarından ürün satın alıyor. Tüketicilerin yüzde 81’i ise 2030 yılına kadar sosyal medyanın birincil alışveriş kanalı olacağını düşünüyor.
Özellikle Instagram ve YouTube gibi görsel ağırlıklı platformlar, Z ve Y kuşaklarının alışveriş kararlarında büyük rol oynuyor. Viral ürünler ve kullanıcılar tarafından oluşturulan içerikler, tüketicilerin yüzde 85’inin satın alma tercihlerini etkiliyor. Baby Boomer kuşağı ise daha çok Facebook üzerinden ürün keşfi yapıyor.
Mobil alışverişte Türkiye dünyayla yarışıyor
Türkiye, mobil alışveriş oranlarında dünya ortalamalarının üstünde yer alıyor. Rapora göre tüketicilerin yüzde 98’i akıllı telefonlarıyla alışveriş yapıyor. Dizüstü ve masaüstü bilgisayar kullanıcılarının oranı ise yüzde 86.
Kullanıcıların yüzde 99’u alışverişlerini pazaryerlerinden gerçekleştirirken, mobil uygulamaların yaygın kullanımı dikkat çekiyor. Bu veriler, Türkiye’nin mobil öncelikli bir e-ticaret kültürü benimsediğini gösteriyor.
Türkiye hem tüketici hem üretici
DHL’in raporu Türkiye’nin sadece tüketici değil, aynı zamanda üretici olarak da önemli bir rol üstlendiğini ortaya koyuyor. Türkiye’den en çok alışveriş yapan ülkeler arasında Birleşik Arap Emirlikleri, Fas ve Nijerya yer alıyor. Bu da Türkiye’nin e-ihracat potansiyelinin giderek arttığını gösteriyor.
Yasal sınırlamalara rağmen Türkiye’deki dijital tüketici alışkanlıkları, sınır tanımayan bir alışveriş davranışı sergiliyor. Özellikle mobil cihazlar ve sosyal medya üzerinden gerçekleşen alışverişler, e-ticaretin geleceğini şekillendiriyor. Siz de yurt dışı alışveriş hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi bizimle paylaşın.
