Trabzon’un Nihat Sami Banarlı’ya Vefa Borcu Vardır.

Nihat Sami Banarlı, 1907 yılında İstanbul’da doğmuştur.  Aslen Trabzonlu olan Nihad Sami’nin soyu Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon’un fethine katılan ve daha sonra Trabzon’un Müslüman ve Türkleştirilmesi vazifesi ile Trabzon’da kaldıkları bilinen bayraktarlara dayanmaktadır. 

Banarlı’nın babası Trabzon Eşrafından Alemdarzade İlyas Sami Bey, annesi de yine Trabzon’un en eski ailelerinden olan Nadire Hanım; dedesi (babasının babası) Emin Hilmi Efendi 1831 yılında Trabzon’da doğmuş, (1877) yılında İstanbul’da toplanan Osmanlı Meclis-i Mebusanı olmuştur.

Yahya Kemal Enstitüsü kurucusu olan, çalışkanlığı, disiplinliği, beyefendiliği ile herkesin takdirini kazanan Banarlı, sade ve sessiz bir yaşam sürmüş, ciltlerce kitap yazmıştır.

Onun bütün çabası, Müslüman kültürü ile yoğrulmuş Türk’ün çok eski ve köklü olan tarihi kültürel zenginliğini yeni neslin tanımasına, onu şiar ederek Türk düşünce mefkûresini oluşturmasına zemin hazırlamak olmuştur. Bu nedenle Türk diline çok büyük önem vermiş, onun zenginliğini, mükemmelliğini yeni nesle tanıtarak bu dil ile birlikte Türklük bilincini yeni nesilde oluşturamaya çalışmıştır.

Türk milletinin millî romantizmini, onun kurtuluşu, sanat ve edebiyatta zirveyi yakalamasının anahtarı olarak gören Banarlı, Millî romantizm, milletlerin dilde, kültür, sanat ve edebiyatta kendilerini bulmaları, kendilerine gelmeleri demektir, diyerek bunu ancak sağlam edebiyat kitapları, edebiyat tarihi oluşturmakla mümkün olabileceğini dile getirmiş, bu alanda çalışmalarına devam etmiştir.

Diller ve edebiyatların önce mektepler vasıtasıyla, sonra bütün hayat boyunca bir milletin yeni nesillerinde, sadece bir dil ve sanat kültürü uyandırmakla kalmayacağını, aynı zamanda büyük bir millî terbiye, bir millî gurur, hatta bir millî güven yaratacağı kanaatindedir. O hiçbir milletin kendi millî zevkinden, millî ve tarihî değerlerinden, kısaca milliyetinden uzaklaştırılamayacağını, her milletin kendi dil, kültür, sanat ve medeniyet tarihinin kedi zevkiyle işlenmiş miraslarını muhafaza edeceğini vurgular. Bunları muhafaza ettiği müddetçe de haysiyetli millet olma vasıflarını taşıyacağını belirtir.

O şu fani dünya saadetleri içinde hiçbir şeyin, aziz Türk çocuklarına Türk dilini öğretmek kadar güzel hizmet olmayacağını ifade etmiş, vatan çocuklarına bir milletin yarattığı ve yaşattığı dili, bütün güzellikleri, incelikleri, yücelikleri ve güzel sesleriyle öğretmenin mutluluğunu yaşamak için hem hocalık yapmış hem de eserler yazmıştır.

Onun yazmış olduğu Türkçenin Sırları adlı eseri bugün altmışa yakın baskı yaparak Türkçeye gönül veren herkesin başucu kitabı olmuş, onun göstermiş olduğu hedefle Türk gençleri, dillerine sahip olma bilincini yakalamışlardır.

Nihat Sami Banarlı’nın ders kitapları haricinde her biri şaheser olan yirmiden fazla çalışması bulunmaktadır.

Bugün sıradan futbolcuları herkes avuçları çatlayana kadar alkışlıyor ve o futbolcunun soy kütüğünü ezbere biliyorken, Türk kültür tarihine çok büyük katkılar yapan, yazmış olduğu eserleri ile Türk gençliğine hâlâ rehberlik eden Banarlı’yı maalesef kimse fazla tanımamaktadır.

Yaşarken de öldükten sonra da hak ettiği değer, maalesef dönemin yetkileri tarafından kendisinden esirgenmiştir. Bu nedenle halkın hafızasına fazla girememiştir. Bu nedenle bu milletin Banarlı’ya vefa borcu vardır.

Başta Sayın Vali’mizden, İl Milli Eğitim Müdürümüz ve tüm yetkililerden, Trabzon Sosyal Bilimler Lisesi’nin isminin Nihat Sami Banarlı Sosyal Bilimler Lisesi olarak değiştirmelerini, bunu yaparak ömrünün kırk yılını harcayarak çok muhteşem bir Resimli Türk Edebiyatı Tarihi kitabını yazan, onlarca eser bırakan bu çalışkan bilim adamımıza milletçe vefamızı göstermelerini rica ediyoruz.

Bugün binlerce kişinin ismi birçok yere verilerken bu kadar değerli bir kişiye karşı kayıtsız kalınması başta Trabzonlular olmak üzere tüm Türkiye’nin büyük ayıbı olmaktadır.