Öğün saatlerindeki kaymalar sağlığı tehdit ediyor
Massachusetts General Hospital ve Mass General Brigham araştırmacılarının katılımıyla yapılan geniş çaplı bir çalışma, yaşlı yetişkinlerde yemek saatlerinin sağlık üzerindeki etkilerini mercek altına aldı. Communications Medicine dergisinde yayımlanan araştırmaya göre; geç kahvaltı yapan bireylerde depresyon, yorgunluk, ağız sağlığı sorunları ve uyku bozuklukları daha sık görülüyor. Üstelik bu bireylerde ölüm riski de anlamlı şekilde artıyor.
Araştırmanın baş yazarı Hassan Dashti, yemek saatlerinin yaşlı bireylerin genel sağlık durumunu yansıtmak açısından kritik önemde olduğunu belirtiyor. “Düzenli öğün saatleri, sağlıklı yaşlanmanın ve uzun ömürlü olmanın önemli bir parçası olabilir” diyen Dashti, özellikle geç kahvaltının olası tehlikelerine dikkat çekiyor.
Geç kahvaltı depresyon ve yorgunlukla ilişkili
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nden Altuğ Didikoğlu ve ekibinin katkı sunduğu çalışmada, 42-94 yaş arası 2.945 yetişkinin 20 yılı aşkın sürede toplanan verileri incelendi. Bulgular, yaşlandıkça kahvaltı ve akşam yemeklerinin daha geç saatlere kaydığını ve bunun günlük öğün aralığını daralttığını gösterdi.
Özellikle geç kahvaltı yapan bireylerde şu sağlık sorunlarının daha sık görüldüğü belirlendi:
-
Depresif ruh hâli
-
Sürekli yorgunluk
-
Ağız ve diş sağlığı problemleri
-
Uyku düzensizlikleri
-
Öğün hazırlamada güçlük
Araştırmaya göre, bu durum yalnızca yaşam kalitesini değil, aynı zamanda bireyin yaşam süresini de etkileyebilir.
Genetik eğilimler de etkili olabilir
Araştırmacılar, genetik olarak “gece kuşu” profiline sahip bireylerin öğünlerini daha geç saatlerde alma eğiliminde olduğunu da ortaya koydu. Bu kişilerin biyolojik saatlerinin, günün erken saatlerine göre değil, geç saatlerine göre ayarlandığı ifade ediliyor. Ancak bu eğilim, yaşlı bireyler söz konusu olduğunda sağlık risklerini artırabilir.
Geç saatlerde kahvaltı eden bireylerin takibi sırasında ölüm oranlarında anlamlı bir artış gözlenmiş olması, bu alışkanlığın sağlık üzerindeki etkilerini daha da görünür kılıyor.
Zaman kısıtlı beslenme yaşlılar için uygun mu?
Son yıllarda popüler hâle gelen zaman kısıtlı beslenme ve aralıklı oruç gibi yaklaşımlar, genç bireyler üzerinde olumlu etkiler gösterebiliyor. Ancak araştırmacılar, bu tarz beslenme alışkanlıklarının yaşlı yetişkinler için aynı sonucu vermeyebileceği uyarısında bulunuyor.
Baş yazar Dashti, bu konuda şunları söylüyor:
“Geç öğünler, özellikle geç kahvaltı, yaşlı bireylerde sadece fiziksel değil, zihinsel sağlığı da etkileyebilir. Bu da 'kahvaltı günün en önemli öğünüdür' ifadesine bilimsel bir derinlik katıyor.”
Araştırma ekibinde Dashti’nin yanı sıra Chloe Liu, Hao Deng ve Anushka Sharma da yer aldı.