Türkiye’de yaklaşık 2 milyon yeme-içme sektörü çalışanını yakından ilgilendiren bahşiş tartışmalarında sona yaklaşılıyor. Nakit kullanımının hızla azalmasıyla birlikte, restoran çalışanlarının önemli gelir kaynaklarından biri olan bahşişler de dijital dönüşüm sürecine giriyor. Sektör temsilcileri tarafından hazırlanan “Dijital Bahşiş Modeli”, hem kayıt dışılığı azaltmayı hem de çalışanların gelirlerini güvence altına almayı hedefliyor. Ödeme terminallerine eklenecek yeni “bahşiş” seçeneğiyle birlikte, müşterilerin gönüllü olarak bıraktığı tutarların doğrudan çalışanlara aktarılması planlanıyor. Yapılan açıklamalara göre, sistemin 2026 yılı itibarıyla yasal zemine kavuşması bekleniyor.
POS Cihazlarında Bahşiş Butonu Nasıl Çalışacak?
Dijital bahşiş modeliyle birlikte ödeme terminallerinde köklü bir değişiklik hayata geçirilecek. Müşteriler, kartla ödeme sırasında ekrana gelen “bahşiş” seçenekleri üzerinden tamamen kendi isteklerine bağlı olarak tutar belirleyebilecek. Bu uygulama, bahşişin zorunlu değil gönüllü bir katkı olduğunu açık şekilde ortaya koyacak.
Yeni sistemde bahşişler, işletmenin ana cirosundan ayrı bir havuzda toplanacak. Böylece hem muhasebe hem de denetim süreçleri daha şeffaf hale gelecek. Dijital bahşiş uygulaması, özellikle kartlı ödeme kullanımının yaygın olduğu büyük şehirlerde çalışanlar için önemli bir gelir güvenliği sağlamayı amaçlıyor.
Bahşiş Gelirinde Şeffaf Dağıtım Modeli
Planlanan sistemin en dikkat çeken yönlerinden biri de dağıtım mekanizması. Toplanan bahşişlerin adil şekilde paylaşılması için işveren ve çalışan temsilcilerinden oluşan ortak kurullar kurulacak. Bu kurullar, hangi çalışanın ne kadar pay alacağını belirleyerek olası anlaşmazlıkların önüne geçmeyi hedefleyecek.
Şeffaf dağıtım modeli sayesinde çalışanlar, bıraktıkları emeğin karşılığını net biçimde görebilecek. Aynı zamanda işletmeler de bahşiş gelirleri üzerinden yaşanan kayıt dışı uygulamalardan kurtulmuş olacak. Dijital bahşiş sistemi, bu yönüyle sektörde uzun süredir konuşulan adalet ve güven sorunlarına çözüm olmayı amaçlıyor.
Vergi Düzenlemesi İçin Dikkat Çeken Teklif
Dijital bahşiş modelinin önündeki en önemli başlıklardan biri vergilendirme konusu olarak öne çıkıyor. Sektör temsilcileri, çalışanların eline geçen tutarın net kalması gerektiğini vurguluyor. Bu kapsamda, bahşiş gelirlerinden alınacak verginin çalışanlara yansıtılmaması, bunun yerine işletmeler tarafından karşılanması öneriliyor.
Yapılan değerlendirmelerde, yüzde 10’luk bir stopaj modeliyle hem kamu gelirlerinin korunacağı hem de çalışanların ek kazanç elde edeceği ifade ediliyor. Bu yaklaşımın hayata geçmesi halinde, dijital bahşiş uygulamasının yeme-içme sektöründe ciddi bir refah artışı yaratacağı belirtiliyor.
Servis Ücreti ile Bahşiş Ayrı Kalem Olacak
Yeni model, uzun yıllardır karıştırılan iki kavramı da net şekilde ayırmayı hedefliyor. İşletme tarafından zorunlu olarak eklenen ve çalışanlara paylaştırılan “servis ücreti” ile müşterinin memnuniyetine bağlı olarak verdiği “gönüllü bahşiş” farklı kalemler olarak izlenecek.
Bu ayrım sayesinde hem müşteri tarafında kafa karışıklığı giderilecek hem de hukuki ve mali şeffaflık sağlanacak. Uzmanlar, bu uygulamanın müşteri memnuniyetini artırırken sektöre olan güveni de güçlendireceği görüşünde birleşiyor.