TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI 2025 YAŞ ÇAY FİYATINI BUGÜN KAÇ LİRA OLARAK AÇIKLADI?
Tarım ve Orman Bakanlığı, 13 Mayıs 2025 tarihli resmi duyurusunda 2025 yılı yaş çay alım fiyatını kilogram başına 25,44 TL olarak belirledi. Bakanlık metninde, 2024 yılında üreticinin eline geçen toplam yaş çay bedelinin kilogram başına 19 TL olduğu hatırlatılırken, yeni sezonda nominal olarak ciddi bir artışa gidildiği vurgulandı. Ancak bu yılın en kritik farkı, geçmiş yıllarda ayrıca açıklanan ürün destekleme priminin kaldırılmış olması. Yerel kaynaklar, önceki kampanya yıllarında kilogram başına 2 TL civarında ödenen destekleme bedelinin 2025 sezonu için uygulanmadığını, dolayısıyla “destekleme dahil toplam fiyat”ın 25,44 TL/kg olarak kabul edildiğini aktarıyor. Bugün itibarıyla tablo şöyle: ÇAYKUR taban alım fiyatı 25,44 TL/kg, destekleme primi 0 TL/kg ve destekleme dahil toplam fiyat 25,44 TL/kg olarak uygulanıyor.
ÖZEL SEKTÖR RİZE TRABZON ARTVİN GİRESUN’DA YAŞ ÇAYI BUGÜN KAÇTAN ALIYOR?
Doğu Karadeniz’de sahadan derlenen güncel verilere göre özel sektör, genel olarak ÇAYKUR’un ilan ettiği taban fiyatın biraz altında alım yapmaya devam ediyor. Bölgesel değerlendirmelere göre, bugün itibarıyla özel sektörün ortalama yaş çay alım fiyatları Rize’de yaklaşık 24,50 TL/kg, Trabzon’da 24,20 TL/kg, Artvin’de 24,40 TL/kg ve Giresun’da 23,80 TL/kg seviyesinde bulunuyor. Fabrika bazında nakliye, randıman, kota ve ödeme vadelerine göre bu fiyatlarda 20–60 kuruşluk değişiklikler görülebiliyor. Bu rakamlar üretici sahasındaki ortalama seviyelerdir.
ÇAYKUR FİYATI VE ÖZEL SEKTÖR FİYATLARI ARASINDAKİ FARK BUGÜN NE KADAR?
İl | ÇAYKUR Taban Fiyatı (TL/kg) | Destekleme Dahil Toplam (TL/kg) | Özel Sektör Ortalama (TL/kg)
Rize | 25,44 | 25,44 | 24,50
Trabzon | 25,44 | 25,44 | 24,20
Artvin | 25,44 | 25,44 | 24,40
Giresun | 25,44 | 25,44 | 23,80
Tabloda görüldüğü gibi dört ilde de ÇAYKUR’un uyguladığı rakam ile “destekleme dahil toplam” fiyat aynıdır. Bunun ana nedeni, 2025 yılı için ayrı bir destekleme priminin açıklanmamış olmasıdır. Buna karşın özel sektörün tüm illerde ÇAYKUR’un yaklaşık 1–1,5 TL altında fiyat vermesi, özellikle maliyet baskısı yaşayan üreticiler açısından doğrudan gelir kaybı anlamı taşıyor.
2025 YAŞ ÇAY FİYATI ÜRETİCİYİ NASIL ETKİLİYOR?
2024 sezonunda toplam 19 TL/kg düzeyinde oluşan yaş çay bedelinin 2025’te 25,44 TL/kg’a yükselmesi kâğıt üzerinde önemli bir artış olsa da gübre, işçilik, enerji ve nakliye kalemlerindeki yükseliş nedeniyle üretici temsilcileri bu fiyatın maliyeti karşılamadığını ifade ediyor. Destekleme priminin tamamen kaldırılması ise özellikle küçük üreticilerin toplam gelirini sınırlayan en büyük unsur olarak öne çıkıyor. Özel sektörün ÇAYKUR fiyatının altında kalması nedeniyle üretici her sürgünde “Ürünümü nereye vereceğim?” sorusuyla karşı karşıya kalıyor. 2025 sezonunda resmi fiyat ile piyasa uygulamaları arasındaki makasın açılması, hem fiyat tartışmalarını hem de destekleme beklentilerini daha da artırmış durumda.
