Ruh sağlığı, afet ve acil durumlarda hem bireylerin hem de toplumların dayanıklılığını belirleyen kritik bir faktördür. İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Hülya Ensari, artan küresel krizler, doğal afetler ve salgınların yalnızca fiziksel değil ruhsal açıdan da derin izler bıraktığını vurguluyor. Dünya Ruh Sağlığı Günü kapsamında bu yılın teması “Hizmetlere Erişim – Afet ve Acil Durumlarda Ruh Sağlığı” olarak belirlenirken, kriz dönemlerinde ruh sağlığı hizmetlerine erişimin bireylerin iyilik halini korumada hayati önem taşıdığına dikkat çekiliyor. Ensari, sağlıklı bireylerin afet sonrası toparlanma süreçlerine daha etkin katıldığını ve toplumsal dayanışmayı güçlendirdiğini ifade ediyor.
Afet ve Acil Durumlarda Ruh Sağlığının Önemi
Afetler ve krizler, toplum üzerinde hem fiziksel hem de psikolojik baskı yaratır. Prof. Dr. Hülya Ensari, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre etkilenen her beş kişiden birinin depresyon, anksiyete veya travma sonrası stres bozukluğu yaşayabileceğini belirtiyor. Bu nedenle ruh sağlığı hizmetleri, kriz dönemlerinde temel sağlık hizmetlerinin ayrılmaz bir parçası olarak değerlendirilmelidir. Ruh sağlığına yapılan yatırım, toplumun geleceğine yapılan yatırımdır; çünkü sağlıklı bireyler afet sonrası iyileşme süreçlerinde daha aktif rol alır ve toplumsal dayanışmayı güçlendirir.
Bireysel Adımlar ve Günlük Önlemler
Ruh sağlığını korumak için günlük yaşamda uygulanabilecek birçok basit ama etkili yöntem vardır. Düzenli uyku, dengeli beslenme ve fiziksel hareket, stresle başa çıkma kapasitesini artırır. Ensari, aile ve arkadaşlarla iletişimde kalmanın, duyguları paylaşmanın ve haber akışını sınırlamanın kaygıyı azaltmada önemli rol oynadığını belirtiyor. Ayrıca uzun süren mutsuzluk, kaygı veya çaresizlik hissi yaşayanların mutlaka profesyonel destek alması gerektiği vurgulanıyor. Gönüllülük ve toplumsal destek faaliyetleri ise hem bireysel hem de kolektif iyileşmeyi hızlandırır.
Toplumsal Dayanışma ve Ortak Sorumluluk
Ruh sağlığı yalnızca bireysel bir çaba değil, toplumun her kesiminin ortak sorumluluğudur. Ensari, kriz dönemlerinde farkındalık, erişilebilir hizmetler ve dayanışmanın toplumun psikososyal gücünü artırmanın en etkili yolları olduğunu aktarıyor. Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi olarak, bireyleri ve kurumları ruh sağlığını koruma ve destekleme konusunda bilinçlendirmeye davet eden Ensari, “Ruh sağlığı olmadan sağlıktan söz edilemez” mesajını veriyor. Küresel istikrarsızlık ve krizler karşısında güçlü bir toplumsal ruh sağlığı, hem bireysel hem de toplumsal iyilik halinin korunmasında kritik rol oynuyor.