Amazon’da Radikal Dönüşüm: Otomasyonla 600 Bin Kişilik İş Gücü Riskte
Dünyanın en büyük şirketlerinden biri olan Amazon, lojistik ve depolama alanında köklü bir dönüşüme hazırlanıyor. Sızdırılan şirket içi belgeler, Amazon’un 2033’e kadar operasyonlarının yüzde 75’ini robotlarla yürütmeyi hedeflediğini ortaya koydu. Bu dönüşüm, önümüzdeki iki yıl içinde yaklaşık 600 bin çalışanın işsiz kalabileceği endişesini doğurdu. Şirketin bu adımı, teknolojik ilerleme mi yoksa kitlesel işten çıkarma dalgası mı sorularını da beraberinde getiriyor.
Her Ürün Gönderiminde 30 Sent Tasarruf Planı
New York Times tarafından yayımlanan sızdırılmış belgelere göre, Amazon’un otomasyon hamlesi 2025–2027 yılları arasında şirkete 12,6 milyar dolarlık tasarruf sağlayacak. Bu, her gönderilen ürün başına yaklaşık 30 sent maliyet avantajı anlamına geliyor. Amazon, bu hedefe ulaşmak için hali hazırda kullanmakta olduğu 1 milyondan fazla robot sistemine ek olarak, insansı robot modeli “Digit” gibi gelişmiş çözümleri test ediyor.
Otomasyonun ilk dalgasında, 160 bin pozisyonun ortadan kalkması, toplamda ise 600 bin çalışanın işsiz kalması öngörülüyor. Şirket, bu adımı "verimlilik" olarak nitelese de, çalışanlar ve sendikalar ciddi kaygı içinde.
“Robot” Yerine “Cobot”: Tepkilere Karşı İmaj Stratejisi
Amazon’un, kamuoyunda doğabilecek olumsuz algıya karşı iletişim stratejisini de şekillendirdiği iddia ediliyor. Sızan raporlarda, şirketin “robot” veya “otomasyon” gibi kavramlar yerine, daha olumlu çağrışımlar yapan “ileri teknoloji” ya da “cobot” (collaborative robot – insanla birlikte çalışan robot) gibi ifadeleri kullanmayı değerlendirdiği belirtiliyor. Böylece olası tepkilerin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Ancak bu yaklaşım, gerçekleri gizleme çabası olarak yorumlanıyor. İnsan emeğinin sistematik şekilde yerini robotlara bırakması, özellikle düşük ve orta gelirli iş gruplarında ciddi sosyoekonomik sonuçlar doğurabilir.
Amazon’dan Resmî Açıklama: “Belgeler Eksik Tablo Sunuyor”
Söz konusu haberlerin ardından açıklama yapan Amazon sözcüsü Kelly Nantel, sızdırılan belgelerin yalnızca bir proje ekibinin iç değerlendirmesi olduğunu ve şirketin genel politikalarını yansıtmadığını belirtti. Nantel, ABD genelinde aktif işe alımların sürdüğünü ve 2025 yılı sonuna kadar 250 bin sezonluk pozisyonun açılacağını söyledi.
Ancak iş gücü uzmanları ve sendikalar, bunun yalnızca geçici bir çözüm olduğunu düşünüyor. Otomasyonun kalıcı iş kayıplarına yol açabileceği uyarısı yapılıyor.
Ekonomist Acemoğlu: “Amazon Artık İş Yaratıcı Değil, Yok Edici Olabilir”
MIT Ekonomi Profesörü ve Nobel ödüllü akademisyen Daron Acemoğlu, Amazon’un hedeflerine ulaşması durumunda, şirketin artık net bir iş yaratıcı değil, iş yok edici haline geleceğini söyledi. Acemoğlu, bu tarz dönüşümlerin yalnızca şirket içi değil, tüm iş gücü piyasası üzerinde etkili olabileceğini vurguladı.
Amazon’un dijitalleşme ve robotik yatırımları, küresel anlamda yeni bir dönemin işareti olabilir. Ancak bu dönemin “insan” için ne anlama geleceği, halen tartışma konusu.
Amazon’un otomasyona geçişi teknoloji ve verimlilik açısından bir devrim niteliği taşısa da, toplumsal etkileri ve milyonlarca çalışanın geleceği göz önüne alındığında çok daha geniş bir tartışmayı gerektiriyor. Sizce robotlar üretkenliği artırsa da istihdamın yerini almalı mı? Düşüncelerinizi paylaşın.
