Ocak ayında yapılan maaş artışları, yılın ilk beş ayında hızla yükselen enflasyon karşısında büyük ölçüde eridi. Gıda ve barınma başta olmak üzere temel harcamalarda yaşanan artış, asgari ücretli ve emeklilerin alım gücünü önemli ölçüde düşürdü. TÜİK’e göre mayıs enflasyonu yüzde 15,09’a ulaşırken, ENAG bu oranı yüzde 25,87 olarak hesapladı. Enflasyondaki bu tablo, asgari ücretin yılın ikinci yarısında reel olarak sıfır zamla geçileceği ihtimalini güçlendirdi.
Beş ayda verilen zam neredeyse tamamen eridi
Ocak ayında 17.002 liradan 22.104 liraya yükseltilen asgari ücret, ENAG verilerine göre haziran başı itibarıyla 17.561 lira seviyesine kadar geriledi. Bu, yıl boyunca geçerli olması planlanan 5.102 liralık zammın yalnızca ilk beş ayda 4.543 lirasının eridiği anlamına geliyor. Haziran ayı enflasyonu da hesaba katıldığında, temmuzdan itibaren asgari ücretin reel olarak artmadığı, hatta gerilediği net şekilde ortaya çıkıyor.
Emekliler ve memurlar da kayıpta
Asgari ücretliler kadar emekliler ve memurlar da enflasyona karşı kayba uğradı. Ocak ayında en düşük emekli aylığı 12.500 liradan 14.469 liraya yükselmişti. Ancak TÜİK’e göre bu maaşın reel karşılığı mayıs sonunda 12.572 liraya düştü. ENAG verilerine göre ise 11.495 lira seviyesine kadar indi. Benzer şekilde ocak ayında maaşı 42.166 liraya çıkarılan en düşük dereceli memurun maaşı da reel olarak 36.580 liraya kadar geriledi. Bu tablo, sabit gelirli kesimlerde ciddi bir alım gücü kaybına işaret ediyor.
Asgari ücrete ara zam ihtimali zayıf
Temmuz ayında memur ve emeklilere TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranı doğrultusunda ek zam yapılması bekleniyor. Ancak asgari ücretliler için aynı umut geçerli değil. Ankara kulislerinden gelen bilgilere göre hükümet, yıl ortasında asgari ücrete ikinci bir artış yapmayı düşünmüyor. Yıl başında yapılan artışın “yıl boyunca geçerli olacak” ifadesiyle duyurulmuş olması da bu ihtimali destekliyor. Bu durum, yüksek enflasyon nedeniyle geçim sıkıntısı yaşayan milyonlarca çalışan açısından hayal kırıklığı yaratıyor.
Ekonomik göstergeler alım gücündeki düşüşü teyit ediyor
Enflasyon, gıda fiyatları ve kira artışlarının etkisiyle, sabit gelirli vatandaşların harcamaları büyük oranda arttı. TÜİK verileri tüketici fiyatlarında yıllık artışın %75’e yaklaştığını gösterirken, alternatif araştırmalar bu oranın çok daha yüksek olduğunu savunuyor. Gelir artışlarının bu yükselişin gerisinde kalması, özellikle asgari ücretliler ve düşük maaşlı emekliler üzerinde ciddi bir ekonomik baskı oluşturuyor.
Asgari ücretliye temmuzda zam yapılmaması durumunda, yılın ikinci yarısı daha da zorlayıcı geçebilir. Sizce hükümet bu konuda yeni bir adım atmalı mı? Görüşlerinizi yorum kısmında paylaşabilirsiniz.
