GİLABURU NEDİR?

Gilaburu (Viburnum opulus), parlak kırmızı meyveler taşıyan, çalı formunda bir bitkidir. Türkiye'de özellikle Kayseri ve çevresinde doğal olarak yetişen bu bitki, halk arasında böbrek taşı düşürücü özelliğiyle tanınır. Tadı ekşi ve buruk olduğundan taze olarak değil, genellikle salamura edilerek ya da suyunun sıkılmasıyla tüketilir.

GİLABURU NEREDE YETİŞİR VE NASIL HASAT EDİLİR?

Gilaburu; nemli, humuslu ve iyi drene edilmiş topraklarda yetişir. İç Anadolu’nun iklimi bu bitki için oldukça elverişlidir. Özellikle Kayseri’de sonbaharda olgunlaşan meyveler, don görmeden hemen önce toplanır. Hasat genellikle elle yapılır ve salkım halinde meyveler alınır.

GİLABURU SUYU NEDİR, NASIL YAPILIR?

Gilaburu meyvesi doğrudan tüketilmek yerine birkaç ay salamura edilerek acılığı giderilir. Ardından ezilerek veya sıkılarak gilaburu suyu elde edilir. Bu su genellikle suyla seyreltilerek içilir. Tat olarak keskin ve ekşidir, isteğe göre tatlandırılabilir.

GİLABURUNUN SAĞLIĞA FAYDALARI NELERDİR?

Gilaburu geleneksel tıpta yaygın olarak kullanılır. En bilinen faydaları şunlardır:

  • Böbrek taşı ve kumu düşürmeye yardımcı olabilir

  • İdrar söktürücü etkisiyle idrar yolu enfeksiyonlarına karşı koruyucu olabilir

  • Adet sancıları ve kas spazmlarını hafifletebilir

  • Anti-inflamatuar özelliğiyle romatizmal ağrıları azaltabilir

  • Antioksidan içeriğiyle bağışıklığı destekleyebilir

  • Kan basıncını dengelemeye katkı sağlayabilir

Ancak bu etkilerin çoğu geleneksel kullanıma dayalıdır ve bilimsel çalışmalar sınırlıdır.

KİMLER GİLABURU KULLANMAMALI?

Gilaburu tüketiminde dikkat edilmesi gereken gruplar:

  • Tansiyon ilacı kullananlar (tansiyonu düşürebilir)

  • Diüretik ilaç kullananlar

  • Hamileler ve emziren anneler

  • Mide rahatsızlığı olanlar

  • Düşük tansiyonu olanlar

Bu gruplar mutlaka doktora danışarak tüketmelidir.

GİLABURU YAN ETKİLERİ NELERDİR?

Aşırı tüketim durumunda şunlar gözlenebilir:

Ölçülü tüketildiğinde genellikle güvenli kabul edilir.

SONUÇ: ŞİFA MI, MİT Mİ?

Gilaburu, halk arasında "böbrek dostu bitki" olarak bilinse de tıbbi tedavi yerine geçmez. Geleneksel kullanımlar destekleyici olabilir ama kronik rahatsızlıklarda doktor kontrolü şarttır. Özellikle gilaburu suyunun ev yapımı versiyonları tüketilirken hijyen ve saklama koşullarına da dikkat edilmelidir.

Kaynak: ACI BADEM