İstanbul’da zehirlenme şüphesi: Anne ve iki çocuk hayatını kaybetti
İstanbul Fatih’te meydana gelen trajik olay, gıda güvenliğine dair endişeleri yeniden artırdı. Almanya’dan İstanbul’a gelen Böcek ailesi, iddiaya göre Ortaköy’de tükettikleri midye ve restoran yemeğinin ardından rahatsızlandı. Otele döndükten kısa süre sonra fenalaşan 3 yaşındaki Masal, 6 yaşındaki Kadir ve anne Çiğdem Böcek hastaneye kaldırıldı ancak kurtarılamadı. Baba Servet Böcek’in yoğun bakımdaki tedavisi sürerken, İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü olayla ilgili geniş çaplı soruşturma başlattı. Bu acı haber, Rize’de mevlit yemeği sonrası 94 kişinin zehirlenmesinin üzerinden yalnızca birkaç gün geçmişken geldi ve “Gıdalar ne zaman tehlikeli hale geliyor?” sorularını yeniden gündeme taşıdı.
Gıdalar ne zaman riskli hale geliyor?
Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre gıda zehirlenmesi, zararlı bakteri, virüs ve parazitlerle kontamine olmuş yiyeceklerin tüketilmesi sonucu ortaya çıkan 200’den fazla hastalığı kapsıyor. Uzmanlara göre bu hastalıklar genellikle yanlış pişirme, uygun olmayan saklama koşulları ve hijyen eksikliklerinden kaynaklanıyor. Gıdaların 5°C’nin üzerinde uzun süre bekletilmesi, tekrar tekrar ısıtılması veya çiğ gıdaların pişmiş ürünlerle temas etmesi en sık rastlanan hatalar arasında yer alıyor. Özellikle sokak satıcılarından alınan ürünlerde veya yoğun restoran trafiği olan bölgelerde, hazırlık aşamasındaki küçük bir hata bile ciddi sonuçlara yol açabiliyor. Uzmanlar, son tüketim tarihinin aşılmasının risk oluşturduğunu ancak en büyük tehlikenin genellikle hatalı saklama koşullarında ortaya çıktığını belirtiyor.
Hangi gıdalar daha tehlikeli? Uzmanlar uyarıyor
Gıda mikrobiyolojisi uzmanları özellikle iki gıda grubuna dikkat çekiyor: Tavuk ve kabuklu deniz ürünleri. Tavuk, Salmonella ve Campylobacter gibi patojenlerle kolayca kontamine olabilen bir ürün olduğu için çiğ haldeyken çok titiz saklanması gerekiyor. Kabuklu deniz ürünlerinde ise deniz suyundaki kirleticiler ve bakteri yoğunluğu nedeniyle risk daha da artıyor. Şaşırtıcı biçimde salatalar da riskli kabul ediliyor. Besleyici olmalarına rağmen yıkanmamış ürünlerden veya çiğ yiyeceklerle temas eden kesme tahtalarından kolayca bakteri bulaşabiliyor. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi’nin değerlendirmelerine göre riskli gıdalar arasında çiğ süt ürünleri, iyi pişmemiş etler ve açıkta satılan midye gibi kabuklular da bulunuyor. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerin bu tür gıdalardan uzak durması öneriliyor.
Gıda zehirlenmesinden korunmak için neler yapılmalı?
Uzmanlara göre hem evde hem dışarıda alınabilecek basit önlemler, gıda kaynaklı hastalıkların büyük bölümünü engelleyebiliyor. Çiğ ve pişmiş gıdaların buzdolabında ayrı raflarda tutulması, et ve sebzeler için ayrı kesme tahtaları kullanılması en temel kurallar arasında. Tavuk, kırmızı et ve deniz ürünlerinin iç sıcaklığının tamamen piştiğinden emin olunması da önemli bir adım. Ayrıca, gıdaların oda sıcaklığında uzun süre bırakılmaması, özellikle yaz aylarında yemeklerin hızlıca soğutulması veya tüketilmesi gerekiyor. Uzmanlar, midye gibi sokakta satılan ürünlerin yalnızca denetimli işletmelerden alınmasını, açık büfe restoranlarda ise yiyeceklerin tazeliğinden emin olunmasını öneriyor. Hijyen açısından düzenli el yıkamak hâlâ en etkili korunma yöntemleri arasında.
Zehirlenme belirtisi görüldüğünde nasıl hareket edilmeli?
Gıda zehirlenmesi çoğu zaman birkaç gün içinde kendiliğinden geçse de bazı belirtiler acil müdahale gerektiriyor. İshal, kusma, karın ağrısı ve ateş gibi şikâyetlerde ilk adım bol sıvı tüketmek. Ancak kan kusma, nefes darlığı, bilinç bulanıklığı veya şiddetli karın ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkarsa vakit kaybetmeden hastaneye başvurulması gerekiyor. Özellikle çocuklarda sıvı kaybı çok hızlı ilerlediği için erken müdahale hayati önem taşıyor. Sağlık uzmanları, bu tür olayların ardından yalnızca semptomları değil, tüketilen gıdaların nereden alındığını ve son iki gün içinde neler yenildiğini de hekime iletmenin teşhisi kolaylaştırdığını belirtiyor.
Böcek ailesinde yaşanan acı kayıp, gıda güvenliğinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösteriyor. Siz de bu konuda görüşlerinizi ve dikkat edilmesi gereken noktaları bizimle paylaşabilirsiniz.
