Rize’de yaş çay sezonunun ikinci sürgününde üreticiyle özel sektör arasında yaşanan fiyat gerilimi gündeme oturdu. Devletin belirlediği 25 lira 44 kuruşluk taban fiyatın altında çay alımı yapan bazı özel sektör fabrikaları, Valiliğin radarına girdi. Rize Valisi İhsan Selim Baydaş, bu konuda denetimlerin başlatıldığını ve üreticinin zarar göreceği hiçbir duruma müsaade etmeyeceklerini vurguladı. Defterdarlık, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün koordinasyonunda yapılan denetimlerde usulsüzlük tespit edilen işletmelere cezai yaptırım uygulanıyor.
“Vatandaşın Emeğini Korumak Görevimiz”
Vali Baydaş, yaş çayda taban fiyatın altına düşen piyasa alımlarına ilişkin net konuştu. Devletin açıkladığı fiyatın üreticinin emeğine karşılık olduğunu belirten Baydaş, şu ifadeleri kullandı:
“25 lira 44 kuruş olarak belirlenen taban fiyat üretici nezdinde kabul görmüştür. Ancak özellikle motorlu hasat yöntemlerinin yaygınlaşmasıyla toplama hızlandı ve arz arttı. Bu da bazı bölgelerde özel sektörün fiyatı aşağı çekmesine neden oluyor. Biz, vatandaşımızın emeğini kimsenin ucuzlatmasına izin vermeyeceğiz. Tüm denetim birimlerimiz sahada. Tespit ettiğimiz her usulsüzlük için yasal işlem uyguluyoruz.”
Fabrikalara Çok Yönlü Denetim Başlatıldı
Yaş çay alımı yapan fabrikalar, şimdi çok sayıda kamu kurumu tarafından denetleniyor. Defterdarlık, Tarım ve Orman Müdürlüğü ile birlikte çevre ve imar denetim ekiplerinin de sürece dâhil olduğu belirtiliyor. Denetimlerde yalnızca fiyat değil, bildirim zorunluluğu, alım-satım belgeleri ve üretici sözleşmeleri de inceleniyor.
Vali Baydaş, “Sadece fiyat değil, usule aykırı her durum tespit edildiğinde cezai müeyyideler uygulanıyor. İhbarları da titizlikle değerlendiriyoruz. Çiftçimizin hakkı hukuku bizim için esastır,” dedi.
“ÇAYKUR’u Takip Edin, Acele Satış Yapmayın”
Özel sektörde yaşanan fiyat düşüşü karşısında üreticilere de çağrıda bulunan Rize Valisi, ürünlerini taban fiyatın altında satmamaları konusunda uyardı.
“Üreticilerimizden ricamız; çaylarını piyasa baskısıyla aceleye getirmemeleri. ÇAYKUR’un alım kapasitesini zorladığı doğrudur ama düşük fiyata satış, sadece bugünü değil, geleceği de etkiler. Taban fiyatın altındaki dalgalanmaların önüne geçmek için üreticinin de bilinçli hareket etmesi gerekiyor.”
Çay Üreticisine Ne Düşüyor?
Rize’deki denetim ve uyarılar sonrası üreticilere düşen başlıca adımlar şöyle:
| Yapılması Gereken | Açıklama |
|---|---|
| ÇAYKUR’u takip etmek | Resmi alım noktaları ve takvimlere göre hareket edilmeli. |
| Acele satıştan kaçınmak | Piyasa fiyatlarını düşüren ani satışlardan uzak durulmalı. |
| Taban fiyatı referans almak | 25,44 TL altında yapılan tekliflere itibar edilmemeli. |
| İhbar mekanizmasını kullanmak | Fiyat oyunları ve usulsüzlükler derhal ilgili kurumlara bildirilmeli. |
Rize’de yaş çay sezonu hareketli geçerken, devletin üretici lehine müdahaleleri dikkat çekiyor. Denetimlerle birlikte özel sektörün fiyat politikaları da mercek altına alınıyor. Üreticilerin taban fiyatın korunmasına yönelik bilinçli davranmaları, sürecin adil şekilde işlemesini sağlayacak en önemli unsur.
