DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, Karadeniz Bölgesi’nde evlerin bahçelerinde yer alan bireysel mezarlıkların yol ve imar çalışmaları nedeniyle sık sık taşınmak zorunda kaldığını belirterek, devletin bu konuda toplu mezarlık projesi başlatması gerektiğini söyledi. Karal, “Benim dedemin babasının mezarı bile üç defa taşındı” diyerek yaşanan sorunun bölgesel değil, yapısal olduğunu ifade etti.
Karadeniz’de mezarlıklar ev bahçelerinde: “Bu durum artık sürdürülemez”
Karadeniz’in dağınık yerleşim yapısı, dik yamaçlı arazileri ve sınırlı alanı nedeniyle ortak köy mezarlıklarının oluşturulamadığını belirten Karal, pek çok ailenin atalarının mezarlarını evlerine yakın bir noktaya, hatta tarım yapılan fındık ve çay bahçelerine defnettiğini söyledi. Bu durumun hem geleneksel hem de pratik nedenlerle sürdüğünü ifade eden Karal, “Eskiden ulaşım imkânları kısıtlıydı, insanlar defin sonrası kabir ziyaretlerini kolaylaştırmak için evlerinin yakınına gömüyordu. Ancak bu durum artık çok ciddi sorunlara yol açıyor” dedi.
“Mezarlar yol ve imar projeleri nedeniyle tekrar tekrar taşınıyor”
Karal, geçmişte plansız yapılan bu bireysel defin işlemlerinin günümüzde yol çalışmaları, imar düzenlemeleri ve yeni yapılaşmalar nedeniyle büyük mağduriyetlere yol açtığını belirterek şu sözleri kullandı:
“Vatandaşlar atalarının mezarlarını bazen karayolu kenarından kaldırmak zorunda kalıyor. Bu sadece maddi değil, manevi bir yıkım da oluşturuyor. Benim dedemin babasının mezarı bile üç kez taşındı. Her defasında yaşanan travmayı anlatamam. Bu artık göz ardı edilemez bir durum.”
“Hazine ve orman arazileri toplu mezarlık için tahsis edilmeli”
Hasan Karal, çözüm önerilerini de şu şekilde sıraladı:
Ortak köy mezarlıkları kurulmalı: Aynı bölgede yer alan birkaç köy bir araya gelerek ortak mezarlık alanları oluşturabilir.
Kamu arazileri kullanılmalı: Hazineye veya orman idaresine ait uygun araziler, toplu mezarlık alanı olarak tahsis edilmeli.
İlgili kurumlar harekete geçmeli: Belediyeler, İl Özel İdareleri ve ilgili bakanlıklar konuya öncülük etmeli.
Karal, “Toplu mezarlık alanlarının oluşturulması sadece defin düzenini sağlamaz, aynı zamanda sosyal huzur açısından da kritik öneme sahiptir. Bu adım, gelecek kuşaklara daha sağlıklı bir yaşam alanı bırakmak açısından da gereklidir” dedi.
Sorunun çözümü için çağrı: “Artık bu mesele ötelenmemeli”
Konunun sadece bölgesel bir gelenek değil, yıllardır çözüm bekleyen yapısal bir mesele olduğunu vurgulayan Karal, “Yıllardır süregelen bu dağınık defin düzeni Karadenizli vatandaşlarımızı zor durumda bırakıyor. Devlet bu konuda sosyal politika üretmeli, somut adımlar atmalıdır. Toplu mezarlıklar hem kültürel bir dönüşüm hem de şehircilik adına önemli bir reform olacaktır” ifadelerini kullandı.
