Doğu Karadeniz Yaylaları Tehlikede: 100 Bin Kaçak Yapı Alarmı
Doğu Karadeniz’in eşsiz doğası, son yıllarda artan kaçak yapılaşma nedeniyle büyük bir baskı altında. Artvin, Giresun, Gümüşhane, Rize ve Trabzon yaylalarında özellikle son 10 yılda hız kazanan betonlaşma, hem çevreyi hem de geleneksel yaylacılık kültürünü tehdit ediyor. Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Prof. Dr. Coşkun Erüz, bölgede yalnızca Trabzon ve çevresinde yaklaşık 100 bin kaçak yapının bulunduğunu belirterek, acil önlem çağrısında bulundu.
“Meralar hayvancılık dışında kullanılmamalı”
Prof. Dr. Erüz, meraların tarih boyunca yalnızca hayvancılık için kullanıldığını hatırlatarak, günümüzde bu kuralın hızla ihlal edildiğini söyledi:
“Ülkemizin ve özellikle Karadeniz’in kanayan yarası meraların tahribatıdır. Kanun çok açık: Meralar hayvancılık dışında kullanılamaz. Osmanlı döneminde bile yaylalara kafanıza göre yapı dikemezdiniz. Şimdi öyle bir sistem gelişti ki insanlar yaylalara üşüştü. Trabzon ve civar illerde yaklaşık 100 bini bulan inanılmaz bir kaçak yapı var. Devletin bunu görmedim, duymadım, bilmiyorum taktiğiyle geçiştirmesi kabul edilemez.”
Erüz, yaylacılık yapan köylülerin bile bu durumdan mağdur olduğunu belirterek, “Hayvancılık yapan insanlar adeta yaylalardan kovuluyor. Hayvanların kirlilik yaptığı, koku oluşturduğu bahanesiyle uzaklaştırılıyorlar” dedi.
“Sit alanlarında bile kaçak yapı yükseliyor”
Kaçak yapılaşmanın geldiği boyutu gözler önüne seren Prof. Dr. Erüz, örnek olarak Trabzon’un Barma Yaylası’nı gösterdi:
“Barma Yaylası birinci derece sit alanı. Aynı zamanda tescilli bir mera. Burada korunma kararı alındıktan sonra bile 160 tane kaçak yapı yapılabiliyor. Bu akla zarar bir durum. Teknolojinin bu kadar geliştiği çağda bunun tek gerekçesi var: görmedim, duymadım, bilmiyorum taktiği. Oysa yasa çok açık; meralar tapuya konu edilemez, işgal edilemez. Kamu görevlileri işgali durdurmak zorunda.”
Erüz, kaçak yapılara devletin yol, su ve elektrik götürmesinin de çelişkiye yol açtığını belirterek, “Madem kaçak, o zaman nasıl yolu, elektriği, suyu oluyor? Biz elimizle devletin malını yağmalatıyoruz” ifadelerini kullandı.
“100 bin kaçak yapı ekosistemi tehdit ediyor”
Uzmanlara göre, kaçak yapıların yaylalarda hızla artması, yalnızca doğa manzarasını bozmakla kalmıyor; ekosisteme, su kaynaklarına ve biyolojik çeşitliliğe ciddi zarar veriyor. Geleneksel yaylacılık kültürü zayıflarken, bölgede yaban hayatı da betonlaşmadan olumsuz etkileniyor.
Prof. Dr. Erüz, “Meralar bedava besin sağlayan, hayvancılığı destekleyen alanlardır. Bugün geldiğimiz noktada, hayvancılık yapan insanlar kovuluyor; meralar işgal ediliyor. Eğer acilen tedbir alınmazsa, Doğu Karadeniz yaylalarının doğal yapısı geri dönülemez şekilde bozulacak” uyarısında bulundu.
Doğu Karadeniz’in doğasını ve kültürünü korumak için yetkililerin somut adımlar atması bekleniyor. Sizce yaylalardaki kaçak yapılaşma nasıl önlenebilir? Görüşlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
