Son yıllarda şehir içi ulaşımın vazgeçilmez araçlarından biri haline gelen elektrikli scooterlar, hızla yaygınlaşırken beraberinde ciddi güvenlik tartışmalarını da getiriyor. Trafikte yayalar, sürücüler ve scooter kullanıcıları arasında yaşanan kazalar kamuoyunun tepkisini artırırken, sektör temsilcilerinden dikkat çeken bir öneri geldi. Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Derneği Başkanı Vedat Şahin, scooterların otomobillerle aynı şerit ve manevra kurallarına tabi olması gerektiğini vurgulayarak, plaka olmadığı için ceza uygulanamadığını ve kural ihlallerinin devam ettiğini söyledi. Yeni yönetmelikle birlikte denetimler sıkılaşırken, plaka zorunluluğu yeniden gündemin üst sıralarına çıktı.
U-Net Sistemiyle Scooterlar Dijital Takibe Alındı
“Elektrikli Scooter Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile birlikte sektörde denetim standartları kökten değişti. Yeni düzenleme kapsamında scooterların seri numarası, plaka bilgisi, kişisel kimlik numarası (ID) ve konum verileri artık Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın otomasyon sistemi olan U-Net’e işlenecek. Bu sistem sayesinde scooterların anlık takibi mümkün hale gelirken, işletmeciler üzerindeki denetim yükümlülükleri de artırıldı. Böylece kayıtsız, kontrolsüz ve güvenlik standartlarına aykırı scooterların sahaya çıkmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Yasaklı Bölgelerde Otomatik Hız ve Giriş Engeli
Yönetmelikteki en dikkat çeken düzenlemelerden biri de coğrafi çitleme sistemi oldu. Bu sistem sayesinde scooterlar yazılım üzerinden belirlenen hız sınırlarına otomatik olarak uyum sağlıyor. Ayrıca yasaklı bölgelere girildiğinde kullanıcıya sesli uyarı verilmesi zorunlu hale getirildi. UKOME ve il-ilçe trafik komisyonları tarafından belirlenen hız limitleri de artık tüm scooter işletmecileri için bağlayıcı olacak. Böylece parklar, yaya yoğunluğu olan alanlar ve riskli bölgelerde kontrolsüz hızlanmanın önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Plaka Zorunluluğu Tartışması Yeniden Alevlendi
Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Derneği Başkanı Vedat Şahin, yeni düzenlemeleri olumlu bulduklarını ancak denetimin hâlâ yetersiz olduğunu vurguladı. Şahin, “Plaka olmadığı için kullanıcılara ceza yazılamıyor ve hatalı davranışlar devam ediyor” dedi. Scooterların şerit izleme ve manevra kuralları bakımından otomobilden farkı olmadığını belirten Şahin, araçların sağından geçmenin, aralardan gitmenin ve aynı şeritte yan yana ilerlemenin son derece tehlikeli olduğunu ifade etti. Ayrıca scooterlara iki kişinin binmesinin yasak ve hayati risk taşıdığını da vurguladı.
Trafikte Eğitim ve Bilinçlendirme Çağrısı
Sektör temsilcilerine göre sorunun yalnızca teknik düzenlemelerle çözülemeyeceği görüşü de giderek güçleniyor. Uzmanlar, iki tekerlekli araç kullanıcılarına yönelik kapsamlı eğitim programlarının zorunlu hale getirilmesi gerektiğini savunuyor. Vedat Şahin, özellikle genç sürücülerin kurallara karşı daha duyarsız davrandığını ifade ederek, hem trafik güvenliği hem de yaya güvenliği açısından ciddi risklerin oluştuğunu dile getirdi. Denetimlerin artması ve yaptırımların caydırıcı hale getirilmesi de sektörün ortak talebi olarak öne çıkıyor.
Elektrikli Scooterlarda Yerli Üretim Şartı Getirildi
Yeni yönetmelikle birlikte scooter işletmecilerine yönelik yerli üretim zorunluluğu da getirildi. Sahaya çıkarılacak scooterların en az yüzde 30’unun, Türk Standardları Enstitüsü tarafından belgelendirilmiş ve Türkiye’de üretilmiş araçlardan oluşması şart koşuldu. Bu adım hem güvenlik standartlarının yükseltilmesi hem de yerli üretimin teşvik edilmesi açısından önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
