Türkiye hayvancılık sektörü, 2026 yılına yapısal sorunların ve ekonomik darboğazın gölgesinde oldukça sert bir giriş yaptı. Asgari ücretin açıklanmasının üzerinden henüz iki hafta geçmesine rağmen, kırmızı et fiyatlarındaki rekor artış hem üreticiyi hem de tüketiciyi şoka uğrattı. Sadece 14 günde kilogram başına 41 TL’yi bulan zamlar, mutfaklardaki yangını körüklerken; şap hastalığı, yem maliyetleri ve azalan hayvan sayısı sektörü adeta bir çıkmaza sürükledi. Kırmızı et piyasasında yaşanan bu tarihi zorluklar, yerli üretimin desteklenmemesi durumunda 2026’nın "en pahalı yıl" olacağını sinyallerini veriyor.
Asgari Ücret Zammı Etiketleri Doğrudan Etkiledi
Yeni asgari ücretin ilan edilmesiyle birlikte piyasalar hızlı bir reaksiyon gösterdi ve bu durumun faturası ilk olarak temel gıda maddelerine kesildi. Dana bıçak yağsız etin kilogram fiyatı 11 Aralık’ta 528 TL seviyelerindeyken, 25 Aralık itibarıyla 569 TL’ye yükselerek rekor kırdı. Kuzu eti fiyatlarında da benzer bir ivme görülürken, haftalık bazda yaşanan 8 liralık artışlar dikkat çekti. Uzmanlar, alım gücünün hızla eridiği bu dönemde asgari ücretin açlık sınırının altında kalmasının, vatandaşı kırmızı etten tamamen kopma noktasına getirdiğini belirtiyor. İktidarın süreci izlemekle yetinmesi ise tepkilerin odağında yer alıyor.
Şap Hastalığı ve İthalat Çıkmazı Üretimi Vurdu
Arz tarafında yaşanan krizin en büyük nedenlerinden biri olarak görülen şap hastalığı, Türkiye’deki hayvan varlığını ciddi şekilde tehdit ediyor. Hastalık korkusuyla pek çok üreticinin hayvanlarını vaktinden önce kesime göndermesi, piyasada yerli besilik hayvan bulmayı imkansız hale getirdi. Bu durumun doğal bir sonucu olarak Türkiye, tüketilen her 5 kilo etin 1 kilosunu dışarıdan almak zorunda kalarak ithalat bağımlılığını artırdı. Mera hayvancılığının bitme noktasına gelmesi ve yem hammaddelerinin %60’ının döviz bazlı ithal edilmesi, maliyet kontrolünü imkansız kılan en temel unsurlar olarak öne çıkıyor.
Hayvan Sayısı Azalırken Girdi Maliyetleri Katlanıyor
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası verilerine göre, Türkiye’nin büyükbaş hayvan varlığı son dört yıl içinde 18.1 milyondan 16.9 milyona gerileyerek kritik bir eşiğe düştü. Üreticinin omuzlarındaki yük sadece hayvan sayısının azalmasıyla da sınırlı değil; veteriner harcamalarında %65.2, yem fiyatlarında ise %35.5 oranındaki artışlar üretimi sürdürülemez kılıyor. Et ve Süt Kurumu tarafından uygulanan ithalat odaklı politikaların fiyatları düşürmediği gibi, yerli üreticiyi korumasız bırakarak sektörden kopmasına neden olduğu vurgulanıyor. Türkiye’nin hayvan ithalatında dünya ikincisi olması, krizin boyutunu küresel ölçekte tescilliyor.
