Çalışan kadınlar kadar çalışmayan ya da evde çalışanlara da emeklilik kapısı açık. Üstelik prim ve yaş desteği gibi yeni kolaylıklar da gündemde. Peki nasıl emekli olunabiliyor? İşte detayları...
Ülkemizde bir iş yerinde çalışan ya da kendi iş yerini açan kadınların yanı sıra çalışmayan veya evde çalışan kadınlara da emeklilik imkanı sunuluyor. Bununla da kalınmıyor, bazı hallerde erken emeklilik imkanı da bulunuyor. Üstelik yeni adımlar da gündemde. İşte kadınlara yönelik mevcut ve planlanan emeklilik destekleri...
EV KADINLARI: Ev kadınları, isteğe bağlı sigorta ile emekli olabiliyor. Bu yolla emeklilik için bu yıl aylık 8 bin 321 lira 76 kuruş ödemek gerekiyor. 18 yaş üstü olan, zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmayanlar bu imkandan yararlanabiliyor. Bu şekilde ödenen primler Bağ-Kur kapsamında sayılıyor. Önümüzdeki dönemde hayata geçirilecek düzenlemeyle ev kadınlarının isteğe bağlı sigorta primlerinin 3'te 1'ini devlet ödeyecek. Bu durumda örneğin halen aylık 8 bin 321 lira 76 kuruş olan bu ödemenin 2 bin 773 lira 92 kuruşunu devlet yatıracak. Ev kadınları aylık 5 bin 547 lira 84 kuruş prim ödeyerek emekli olabilecek.
EVDE ÜRETENLER: Evde üretim yapan ve esnaf muaflığından yararlanan kadınlar da SGK'ya müracaat ederek sigortalı olabiliyor. Mevcut asgari ücrete göre aylık 8 bin 321 lira 76 kuruş prim ödenerek emeklilik kapısı açılıyor. Evde imal ettiği ürünleri internetten satanlara da vergi muafiyeti bulunuyor. Esnaf muaflığı limiti 2024'te 1.1 milyon lira idi, bu yıl 1 milyon 580 bin liraya yükseldi.
EVDE ÇALIŞANLAR: Bakıcı, temizlikçi gibi ev işlerinde aynı işverenin yanında ayda 10 günden az çalışanlar da primini kendi ödeyebiliyor. Emekli olmak isteyenlerin bu kapsamda ödeyeceği aylık prim tutarı 8 bin 451 lira 79 kuruş. Eksik günlerini bu şekilde 30 güne tamamlayanların primleri SSK kapsamında sayılıyor.
BORÇLANMA: Eksik primi olan kadınların, doğum borçlanmasıyla bunları tamamlama imkanı var. 1 aylık borçlanma için en az 8 bin 321 lira ödenmesi gerekiyor. Kadınlar doğumdan sonra çalışmadıkları süreyi (en çok 2 yıl) borçlanabilirken, en çok 3 çocuk için bu imkandan yararlanabiliyor. Doğumların da sigortalı olduktan ya da stajdan sonra gerçekleşmesi gerekiyor. Kadınların, sigortalı olmadan önce gerçekleşen doğumlar için borçlanma yolunun açılması yönünde de beklentileri bulunuyor. Bu da emeklilik yaşını geriye çekebilecek.
EVLAT EDİNEN DE KAPSAMDA:2 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinenler de doğum borçlanması yapabiliyor. Doğum borçlanmasında her bir çocuk için tanınan 2 yıllık süre, çocuğun doğumundan sonra evlat edinildiği tarihe kadar doğumu yapan anne tarafından, evlat edinildikten sonra çocuğun 2 yaşına geldiği tarihe kadar ise evlat edinen kadın sigortalı tarafından kullanılabiliyor.
ANNEYE ÇİFTE KAZANÇ: Önümüzdeki dönemde annelere yönelik bir imkan daha gündemde. Bu kapsamda emeklilik yaşının çocuk sayısına göre esnetilmesi bekleniyor. Pek çok meslekte uygulanan yıpranma payı sistemi gibi bir model ile annelere çocuk sayısına göre belli bir tutarda prim eklenip, yaş şartından indirim yapılabilecek.
ENGELLİ ÇOCUĞU OLANLAR: Kadın sigortalılardan başka birinin bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, 1 Ekim'den sonra ödedikleri prim gün sayılarına dörtte biri kadar gün ekleniyor. Yaş şartı da geriye çekilip erken emeklilik imkanı veriliyor.
