Dünya genelinde etkisini artıran iklim krizi, yalnızca çevreyi değil insan sağlığını da doğrudan tehdit ediyor. Güney Kaliforniya Üniversitesi (USC) tarafından yapılan araştırmaya göre, uzun süreli aşırı sıcaklara maruz kalmak DNA’da metilasyon adı verilen kimyasal değişikliklere neden oluyor. Bu değişim, hücrelerin biyolojik yaşını hızlandırarak erken yaşlanmaya yol açıyor.
Uzmanlara göre bu etki, sigara veya aşırı alkol tüketimi kadar güçlü bir biyolojik risk yaratıyor. Özellikle diyabet, obezite ve kalp-damar rahatsızlığı bulunan kişilerde bu durumun daha ağır sonuçlara yol açabileceği ifade ediliyor.
Araştırmadan çarpıcı bulgular
USC’nin 3.600 kişi üzerinde yaptığı incelemelerde, sıcaklığın 32 derecenin üzerine çıktığı dönemlerde DNA’daki epigenetik yaşlanma hızının belirgin şekilde arttığı görüldü.
Araştırma ekibinden Dr. Eunyoung Choi, bulgularla ilgili şunları söyledi:
“Sıcak hava etkisi, sigara veya aşırı alkol tüketimi kadar güçlü bir biyolojik etki yaratabiliyor. Bu nedenle iklim krizinin sağlık üzerindeki yıkıcı etkilerini daha fazla ciddiye almamız gerekiyor.”
DNA’daki bu değişimler, diyabet, kalp hastalıkları ve bunama gibi yaşa bağlı hastalıkların daha erken ortaya çıkmasına zemin hazırlıyor.
Cilt, saç ve nörolojik etkiler
Aşırı sıcaklar yalnızca iç organları değil, dış görünüşü de etkiliyor. BBC Türkçe’ye göre, uzun süreli güneş maruziyeti:
-
Ciltte kırışıklıkları artırıyor,
-
Saç beyazlamasını hızlandırabiliyor,
-
Cilt hücrelerinde onarılamaz hasarlar bırakabiliyor.
Dermatologların yanı sıra nöroloji uzmanları da sıcaklık ve nemin epilepsi, migren ve felç gibi rahatsızlıkları tetikleyebileceğine dikkat çekiyor.
Kimler daha fazla risk altında?
Araştırmalara göre, diyabet ve obezite hastaları, vücutlarının sıcaklıkla baş etme mekanizmalarının daha zayıf olması nedeniyle daha büyük risk altında. Harvard Üniversitesi’nden Dr. Wenli Ni, bu kişilerin hücresel yaşlanma hızının daha fazla olduğunu ve bunun ölüm riskini artırdığını belirtiyor.
Sıcak hava dalgaları kasırgalar gibi sınıflandırılabilir
İklim değişikliğinin etkisiyle yüzyıl ortasına kadar ABD’nin büyük bölümünde aşırı sıcak gün sayısının 20-30 gün artması bekleniyor.
Uzmanlar, artık sıcak hava dalgalarının tıpkı kasırgalar gibi “kategorize edilmesi” gerektiğini savunuyor. Böylece hem kamuoyunda farkındalık artacak hem de aşırı sıcakların ölümcül etkilerine karşı daha etkin önlemler alınabilecek.
Artan sıcaklıkların yalnızca çevresel değil, genetik düzeyde insan sağlığını etkileyebildiği gerçeği, iklim krizinin boyutlarını bir kez daha gözler önüne seriyor. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Aşırı sıcaklarla mücadelede bireysel önlemler yeterli mi?
