Ülkemizin her köşesinde farklı kültürler, diller ve gelenekler bulunur. Karadeniz'in kendine özgü ağzıyla Ege'nin farklı sesleri arasındaki farklar, ülkemizin çeşitliliğinin bir yansımasıdır.
Ancak bu zenginlikler, her geçen yıl azalarak yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.
Doğu Karadeniz'in Tonya, Çaykara, Dernekpazarı, Maçka, Of, Sürmene, Köprübaşı gibi köylerinde konuşulan Romeika, yaklaşık 5 bin kişi tarafından konuşulmaktadır ve antik Yunanca'ya oldukça yakındır.
Romeika'nın kökeni, 1923 Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesine kadar bu bölgede yaşayan Rumlar tarafından konuşulmuştur. Ancak mübadele sonrasında Türkiye'de kalan Rumca konuşan Müslümanlar mübadeleye dahil edilmediğinden, dil sınırlı bir kullanıma sahip olmuştur.
Bugün, Romeika'nın konuşulduğu köylerde yaşayan insanlar arasında dilin kaybolma endişesi yaşanmaktadır. Bir zamanlar 10 binden fazla kelime derleyen Romeika-Türkçe sözlüğünün sahibi Vahit Tursun'un rahatsızlığı nedeniyle kaybolma riskiyle karşı karşıyadır.
Romeika dilinin günümüzde ayakta kalabilmesi için yapılan çalışmalar arasında dilin kayıt altına alınması, dilbilimsel araştırmalar ve saha çalışmaları bulunmaktadır.
Bu antik dilin günümüzde varlığını sürdürebilmesi için bilinçli bir çaba gerekmektedir. Romeika'nın köklü geçmişi ve kültürel önemi, bu dilin unutulmaması için birçok araştırmacıyı ve uzmanı harekete geçirmiştir.
