11 Haziran 2022’de kiracıların korunması adına yürürlüğe giren ‘yüzde 25 zam sınırı’, 2 Temmuz 2024 tarihinde sona eriyor. Bu sınırın kalkmasıyla birlikte kira piyasasında önemli değişiklikler bekleniyor. Gayrimenkul sektörü temsilcileri, zam sınırının kaldırılmasının kira sorununu çözmeyeceğini belirterek, üç önemli öneride bulundu:
-
Ev Sahipliği Oranını Artıracak Adımlar Atılmalı: Türkiye’de son yıllarda ev sahipliği oranı düşerken, kiracı sayısı arttı. Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, ev sahipliği oranının artırılması gerektiğini vurguladı. Bunun için kamu arsalarında özel sektörle işbirliği yaparak erişilebilir fiyatlı konut ve sosyal kiralık konut projeleri geliştirilmesini önerdi.
-
Konut Üretiminde Kamu-Özel Sektör İşbirliği: GYODER’in önerdiği Yeni Konut Modeli ile kamuya ait arsaların özel sektör tarafından kiralama amaçlı konut üretimi için kullanılması ve arsa mülkiyetinin devlette kalması fikri önerildi. Böylece arsa maliyeti sıfırlanarak kiraların yarı yarıya düşmesi sağlanabilir. Ayrıca, orta ve üst gelir grubu için konut yatırımlarında banka kredi desteği sağlanması gerektiği belirtildi.
-
Bireysel Yatırımcıların Desteklenmesi: Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Ramadan Kumova, bireysel yatırımcılara uygulanan kısıtlamaların kaldırılması ve güvenlerinin yeniden sağlanması gerektiğini vurguladı. Bu adımların kiralık konut arzını artırarak piyasada dengeyi sağlayacağına dikkat çekti.
Piyasa Beklentileri: Gayrimenkul sektörünün önde gelen kuruluşlarından GYODER, İNDER ve KONUTDER temsilcileri, kira piyasasında yaşanan sorunlara çözüm önerilerini paylaştı. Temmuz ayında zam sınırının kalkmasıyla birlikte kiraların piyasada doğal bir salınım göstereceği ve dengelenme yaşanacağı belirtildi. Ancak, kira sorunlarının tamamen çözülmesi için kapsamlı adımlar atılması gerektiği ifade edildi.
Yeni Dönemde Zam Nasıl Belirlenecek? 2 Temmuz ve sonrasında yapılacak kira artışlarında, geçmişte olduğu gibi TÜFE 12 ay ortalaması dikkate alınacak. Ev sahipleri zam sınırı bitince değil, sözleşme yenileme döneminde kira artışı yapacak. TÜİK’in açıkladığı TÜFE 12 ay ortalaması yüzde 62.51 olarak tavan oran kabul edilecek.
Sektör temsilcilerinin önerileri, kira piyasasında uzun vadeli çözümler için yol gösterici olacak gibi görünüyor. Kira sorunlarının çözümü için atılacak adımlar, hem kiracıları hem de ev sahiplerini rahatlatacak nitelikte.
