Ferrero TMO Fiyatının Altında Alım Yapamayacak!
Türkiye’nin stratejik tarım ürünlerinden fındık sektöründe önemli bir gelişme yaşandı. Rekabet Kurulu’nun Ferrero Fındık hakkında aldığı ve şirketin belirli taahhütlerde bulunmasıyla sonuçlanan karar, geçtiğimiz günlerde idare mahkemesi tarafından iptal edilmişti. Ancak Rekabet Kurumu kararı hızlıca istinafa taşıdı. İstinaf mahkemesi, idare mahkemesinin kararının yürütmesini durdurdu. Bu kararla birlikte Ferrero’nun, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) fiyatının altında alım yapmasının ve taahhüt dışına çıkmasının önü kesildi.
“Ferrero taahhütlerine uymaya devam edecek”
Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, DÜNYA’ya yaptığı açıklamada gelişmenin sektör için kritik olduğunu vurguladı. Kararın fındık hasadı ve alım sezonu öncesinde gelmesinin önemine dikkat çeken Küle, “Eğer iptal kararı bu dönemde yürürlükte kalsaydı, Ferrero hiçbir kısıt olmadan TMO’nun altında fiyatla alım yapabilir, bu da üreticiyi doğrudan zarara uğratırdı” dedi.
İstinaf mahkemesinin yürütmeyi durdurma kararıyla, Ferrero'nun daha önce verdiği taahhütlerin geçerliliği korundu. Böylece şirket:
-
TMO fiyatının altında kabuklu fındık alımı yapamayacak,
-
Alım zamanlamasını ve miktarını piyasayı bozmayacak şekilde düzenleyecek,
-
Kabuklu fındık yerine daha fazla iç fındık alımı gerçekleştirecek.
Taahhüt süreci nasıl başlamıştı?
Türkiye’nin fındık üretiminde dünya lideri olması ve özellikle Karadeniz’de binlerce üreticiye geçim kaynağı sunan bu ürünün rekabetçi şekilde alınıp satılması, yıllardır gündemdeydi.
2022 Kasım ayında Ferrero Fındık hakkında başlatılan soruşturmada, şirketin pazardaki hakim konumunu üretici aleyhine kullanıp kullanmadığı mercek altına alındı. Rekabet Kurumu, yalnızca veri analiziyle kalmayıp Ordu, Giresun, Samsun, Bolu ve Düzce gibi üretim merkezlerinde saha çalışmaları da gerçekleştirdi.
Bu kapsamlı süreçte Ferrero, rekabeti bozmadığını göstermek amacıyla taahhütlerde bulundu. Kurul da bu taahhütleri yeterli bularak soruşturmayı kapattı. Ancak alınan iptal kararıyla süreç yeniden yargıya taşındı ve nihayetinde istinaf mahkemesinin devreye girmesiyle denge yeniden kuruldu.
2024’te rekolte düşük, ihracat yüksek
Fındık sektörü bu yıl zorlu bir hasat dönemine giriyor. Nisan ayında yaşanan zirai don nedeniyle özellikle Ordu’da %70'e varan rekolte kaybı beklentisi var. Buna karşın Türkiye, 717 bin tonluk üretimle dünya birincisi konumunu sürdürüyor.
2024 verilerine göre:
-
Fındık ihracat miktarı: 324 bin 438 ton
-
İhracat geliri: 2 milyar 634 milyon dolar
-
Toplam ihracat içindeki payı: %1,16
-
En çok ihracat yapılan ülkeler: Almanya (%27), İtalya (%19)
-
TMO kabuklu fındık alım fiyatları: Levant kalite 130 TL, Giresun kalite 132 TL
Ferrero’nun TMO fiyatının altına inemeyecek olması, bu yıl rekolte kaybı yaşayan üretici için önemli bir güvence anlamı taşıyor. Rekabet Kurumu'nun kararlılığı, sektörde adil rekabetin sağlanması adına atılmış kritik bir adım olarak değerlendiriliyor.
