Trabzon eski Milletvekili ve önceki dönem Türkiye Cumhuriyetinin Omdusmanı Av. Şeref Malkoç, yıllardır konuşulan Zengezur koridorunun açılması ile ilgili TAKA gazetesinin sorularını cevapladı.
Malkoç, TAKA’nın sorduğu ‘Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ın başlattığı Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki Zengezur koridorunun açılması belli bir noktaya gelmişti. Amerika da müdahil oldu. Trump Beyaz Saray’da iki ülke liderini bir araya getirdi. Bu koridor sekteye uğramaz açılırsa ülkemize ve Trabzon’a neler sağlayabilir’ soruyu şöyle cevapladı:
KARABAĞ ZAFERİYLE BAŞLADI
“Zengezur koridorunun açılması Trabzon açısından ekonomik bir imkân doğuracaktır. Ermenistan’ın Azerbaycan Karabağ topraklarını 30 yıldır işgal ettiğini hepimiz biliyoruz. Çok şükür 2020 yılında 44 günlük bir muharebe ile Azerbaycan’ın işgal altındaki toprakları kurtarıldı. Tabi burada Türkiye’nin çok önemli ölçüde bir desteği oldu. Azerbaycan ordusunun muazzam gayretiyle bu sonuca varıldı.
ATEŞKESİN ŞARTI İDİ
Ardından ateşkes yapıldı. Ateşkes şartlarından bir tanesi Zengezur koridorlarının açılmasıydı. Sayın Cumhurbaşkanımız 4 yıldan beri Rusya, İran, Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan ve Türkiye’yi bir araya getirip bu 6 ülkenin Zengezur koridorunu açmasını ve Kafkasya’ya barış getirmesini istedi. Ama Rusya ve özellikle İran bu duruma itiraz etti. Aradan geçen bu 4 yıl içerisinde çeşitli toplantılar oldu. Fakat sonuç alınamadı.
ABD BULUŞMASI
8 Ağustos’ta Beyaz Saray’da Başkan Trump ve Ermenistan Başbakanı, Azerbaycan Cumhurbaşkanının katılımıyla protokol imzalandı. Tabi bu bir Barış anlaşması değil ama barış çerçevesinde bir anlaşma. Burada önemli olan şu; Azerbaycan’a 30 yıldır uygulanan ambargo kalkmış oldu. Azerbaycan’ın Karabağ Han kenti dahil teminat altına alındı. Zengezur koridorunun açılması ve bu koridorun Amerikan şirketi tarafından işletilmesi kararı alındı. Tabi ki bu bölge ülkelerinin ve Türkiye’nin hoşuna giden bir durum değil. Çünkü Amerikalıların Zengezur koridoru vasıtasıyla da olsa bölgeye gelmeleri doğru değil. Yarın bu durumun sıkıntısı çekilebilir. Ama Türkiye burada 4 yıldır Rusya’yı İran’ı ve bölge ülkelerini de uyarıyor. Dediğimiz gibi bugün Zengezur koridorunun Amerika’ya verilmesi Türkiye’nin elinde olan bir durum değil. Netice itibariyle bu topraklar Ermenistan toprağı. Ermenistan Amerika ile böyle bir anlaşma yaptı. Böyle de olsa bu koridorun açılmasıyla birincisi Nahçıvan-Ermenistan’a direkt bağlanıyor. İkincisi Türkiye ve Azerbaycan Orta Asya’ya Türk Devletlerinin içine karayollarıyla bağlanmış oluyor. Bu çok önemli bir şey.
TRABZON İÇİN ÖNEMİ
Şimdi Trabzon ile ilgili konuya gelince, Trabzon’un kurulması ve sonrası Ticaret üzerinedir. Bugüne kadar da Trabzon hep ticaret ve liman şehri olmuştur. Yüzyıllar boyunca Çin’den Orta Asya’dan Hindistan’dan gelen mallar Azerbaycan Tebriz üzerinden Erzurum’a oradan da Trabzon limanına gelir, buradan dünyaya dağıtılırdı. 93 harbi dediğimiz harpte Rusların Kafkasya’yı işgaliyle İpekyolu kesildi. Tabi 1869’ta Süveyş Kanalının açılması da bölge ekonomisine Erzurum ve Trabzon’a çok büyük zarar verdi. Tarihi İpekyolu zayıfladı. Hatta neredeyse kapandı.
TARİHİ İPEKYOLU CANLANACAK
Şu anda Zengezur koridorunun açılması, Trabzon ve Erzurum için olağanüstü bir şans doğurdu. Yani tarihi İpekyol’unun canlanması Trabzon açısından doğurduğu fevkalade bir şans. Bunun için yapılması gereken şeyler var tabi. Trabzon’un halkıyla, Üniversiteleriyle, belediyesiyle, milletvekili ve bakanıyla bu işi dikkate alması ve Ankara’ya proje sunması gerekir. İkicisi Trabzon limanının buna hazır olması lazım. Tekniğiyle, donanımıyla.. Trabzon’un demiryoluyla Erzurum’a, Kars’a ve Erzincan’a bağlanması gerekiyor. Bunlar zor şeyler değil. Önemli olan tarihi yolun açılmış olmasıdır. Bu yol Azerbaycan’dan Ermenistan’a oradan Iğdır Kars’a gelecek. Erzurum hattı üzerinde Trabzon limanına bağlanması hem Türkiye hem de Erzurum ve Trabzon’un menfaatine. Trabzon çok dinamik bir şehir. Eğer bir şeyi şehir olarak projelendiriyorsa Ankara’da buna çok destek bulunur. Önemli bir diğer şansımız da Ulaştırma ve Altyapı Bakanımızın Abdülkadir Uraloğlu olması. Geriye kalıyor basınıyla, kamuoyuyla ,üniversitesiyle, siyasetiyle Trabzon’un bunu talep etmesi. Trabzon bir bütün olarak hareket eder bu işe yoğunlaşırsa kesinlikle sonuç alacaktır.’
