Trabzon Büyükşehir Belediye Meclisi haziran ayı toplantısında konuşan Trabzon Büyükşehir Belediyesi CHP Grup Başkanvekili Cüneyit Zorlu, 3 Haziran’da Ortahisar ilçesinde yaşanan afetin ardından gerçekleştirilen toplantıya, Ortahisar Belediye Başkanı Ahmet Kaya’nın neden çağrılmadığını sordu. “Bu organizasyonu kim yapmışsa, yanlış yapmıştır” diyen Zorlu, aynı toplantıda AK Parti İl Başkanı ve İlçe Başkanının yer almasının doğru olmadığını söyledi.
Trabzon Büyükşehir Belediye Meclisi’nin haziran ayı toplantılarının ilki bugün gerçekleştirildi. Ortahisar Belediye Başkanı Ahmet Kaya’nın da katıldığı toplantıda Trabzon Büyükşehir Belediyesi CHP Grup Başkanvekili Cüneyit Zorlu ve Ortahisar Belediye Başkan Yardımcısı ve Trabzon Büyükşehir Belediye Meclisi Üyesi Celal Akaç çeşitli konulardaki görüşlerini dile getirdi.
Konuşmasına elim bir kaza sonucu hayatını kaybeden Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek’e rahmet dileyerek başlayan Cüneyit Zorlu, AK Partili meclis üyelerinin Ortahisar Belediyesi’ndeki bayramlaşma törenine katılmamasını eleştirdi. Zorlu, “Bu hareket, Kurban Bayramının maneviyatını yok saymıştır” dedi.
“BELEDİYE BAŞKANIMIZ AHMET KAYA, AFETLE İLGİLİ TOPLANTIYA NEDEN ÇAĞRILMAMIŞTIR?”
Konuşmasının devamında iki adet fotoğraf göstererek bu fotoğraflar üzerinden eleştirilerde bulunan CHP Grup Başkanvekili Cüneyit Zorlu, Ortahisar Belediye Başkanı Ahmet Kaya’nın yer aldığı ve almadığı iki toplantı fotoğrafını şöyle değerlendirdi: “Sizlere iki fotoğraf göstermek istiyorum. Birincisi; Büyükşehir Belediye Başkanımız Ahmet Metin Genç’in yurt dışında olduğu anda gerçekleştirilen sel felaketinin konuşulduğu bir toplantıya ait fotoğraf. Burada bir kriz masası kuruldu ve Ortahisar Belediye Başkanımız Sayın Ahmet Kaya ile bütün mülki amirlerle, kurum amirleri de orada. Dikkat çekmek istediğim ikinci fotoğraf ise, Büyükşehir Belediye Başkanımız Ahmet Metin Genç’in yurt dışından dönerek katıldığı yine bütün mülki amirlerle kurum amirlerinin de bulunduğu bir toplantı fotoğrafı. Ama ne yazık ki Ortahisar Belediye Başkanımız Sayın Ahmet Kaya bu toplantıda bulunmuyor. Bu organizasyonu kim yapmışsa yanlış yapmıştır. Başkanımızın yer almadığı toplantıda kamu görevlisi olmayan AK Parti İl Başkanı ve İlçe Başkanı buraya kurulmuş, burada denetleme görevinde midirler, gönüllü müdürler anlayamıyorum. Ayrıca niye burada diğer partilerin il başkanları yok, bunu da soruyorum. Kamuoyunun dikkatini bu konuya çekmek istiyorum ve yapılanın doğru olmadığını belirtiyorum.”
“BİZLERİ, BELEDİYE BAŞKANIMIZI SUÇLAMA KONUSUNDA HAZIR BEKLEYEN BİR GÜRUH VAR”
3 Haziran’da yaşanan sel felaketinin ardından belediyelerin yetki ve sorumluluk alanlarıyla alakalı bir algı operasyonu yapıldığı değerlendirmesinde bulunan CHP Grup Başkanvekili Cüneyit Zorlu, Ortahisar Belediyesi’ni ve Belediye Başkanı Ahmet Kaya’yı suçlama konusunda hazırda bekleyen bir güruh olduğuna dikkat çekerek şöyle konuştu:
“Tabi burada özellikle Büyükşehir Belediyesi sorumludur. Karayolları da sorumludur, DSİ de sorumludur. Çünkü birisi menfez yapmış, derenin üstünü kapatmış, diğeri kapalı menfezin eğimini, kesitini ayarlayamamış. İşte Beşirli’de gördük… 300-400 metre uzunluğundaki menfezlerin içleri temizlenmemiş, kimsenin de umurunda olmamış. Bu, Ortahisar Belediyesi olarak bizlerin değil, Büyükşehir Belediyesi’nin sorumluluğundaydı. Bu durum 1 yıllık Ortahisar Belediye Başkanına mal edilemeyecek bir konudur. Fakat ne yazık ki bu da yapıldı. Zaten bizleri suçlama konusunda hazır bekleyen bir güruh var. Bunlar yandaş basın ve Trabzon’daki bir iki tane yayın organından oluşuyor. Bu yandaş medya başkanımızın turizm konusundaki değerlendirmelerini çarpıtarak manşetlerini süslemişlerse, sizin de sel felaketi sırasında yurtdışında bulunup horon oynamanızın görüntülerini servis etmelerini de doğru bulmuyorum. Bu bağlamda Sayın Başkanımız Ahmet Kaya’ya yapılan haksızlığı da kınıyorum. Bu haberleri yaptırarak, bizim hakkımızda karalama yaptıklarını sanıyorlar.”
“ORTAHİSAR İLÇEMİZDE YAKLAŞIK 200 MİLYON LİRALIK YAPI ZARARI OLUŞTU”
Yaşanan sel felaketinin ardından Ortahisar ilçesinde yaklaşık 200 milyon liralık yapı zararı oluştuğu bilgisini aktaran Zorlu, bu bilginin Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ile de paylaşıldığını söyledi. Bu zararın karşılanması konusunda çok ümitli olmadığını belirten Zorlu, selden etkilenen esnafın zararının giderilmesi konusunun da takipçisi olduklarını belirterek “Ortahisar’ımızda zarar tespiti için incelemeler devam ediyor. Zararımızı AFAD’a da bildireceğiz ama çok da umudum yok çünkü Araklı’daki sel felaketinde bile sadece 50 milyon liralık bir yardım yapılmıştı. Bu Araklı’da çalışan iş makinelerinin yakıt masrafına bile yetmedi. Bunun dışında bir de sanıyorum Ortahisar halkı yine cezalandırılıyor. "3-4 milyon lira zararım var" diyen, bodrum katlarını su basan duvarları yıkılan esnafların durumu ortada. "Bu insanlara can suyu verilecek" denildi sürekli, biz de "300-500 bin lira verilir herhalde" diye düşünürken 20 bin TL verdiniz. Kurban kessinler diye verdiniz belki ama bu para kurban kesmeye bile yetmiyor. Bu esnaflara tekrar para verilecek mi ya da ne zaman verilecek bunların her zaman takipçisi olacağız ve bunu da her mecliste gündeme getireceğiz, halkımıza da duyuracağız" dedi.
“18. MADDE KONUSUNDA EN İYİ KADROLAR BİZDEDİR, BIRAKIN İLÇEMİZİ BİZ YÖNETELİM”
İmar Kanununun 18. maddesinin uygulanmasıyla ilgili Büyükşehir Belediyesi’nin Ortahisar’da yaptığı ihdaslara itiraz eden Zorlu, “İmar uygulaması olan 18. Madde uygulamasını yapma yetkisi ilçe belediyelerindedir. Bazı durumlarda bu yetki büyükşehir belediyesine geçebilir. Bu durumlar da şunlardır; ilçe belediyeleri teknik veya kadro yetersizliği yaşarsa ki bizim böyle bir eksikliğimiz yoktur, kadromuzdan da son derece memnunuz, hatta iddia ediyorum bizim kadromuz 18. Madde uygulamalarını büyükşehirden daha iyi yapar. Bir diğer sebep ise imar planlarının büyük ölçekli bir projeyle ilgili olmasıdır. Üçüncü sebep ise Ortahisar Belediyesi’nin uygulamayı zamanında ve uygun şekilde yapmamasıdır, ki böyle bir durumun olmadığını hepimiz biliyoruz. Dördüncü sebep de siyasi ya da idari uyumsuzluk nedeniyle, büyükşehrin müdahale etmesidir. Bu maddeyle de alakalı siyasi bir kaygınız olduğunu düşünmüyorum. Bizim yok, sizin de olmaması lazım. Çünkü hepimizin amacı bu şehre hizmet etmektir. Son olarak da ilçe belediyesinin meclis kararıyla 18. Madde uygulaması yetkisini büyükşehre devretmesi var. Bunu Dernekpazarı, Hayrat yapabilir ama Ortahisar ilçesi bunu yapmıyor. Biz bu yetkiyi kendimiz kullanıyoruz. Şimdi de Ortahisar ilçesinde Murat Zorluoğlu döneminde yapılmayan, küçük küçük ihdaslar yapıyorsunuz. Bu belki de Ortahisar Belediyemizden ayrılıp büyükşehre gelen arkadaşların tavsiyesidir. Büyükşehir buna neden tenezzül ediyor merak ediyorum. Sizin buna ihtiyacınız mı var? Bizim var, bırakın ilçemizi biz yönetelim, ihdasları biz yapalım. Bu uygulama yanlıştır. Bu konuda acil bir toplantı talep ediyorum” şeklinde konuştu.
“BELEDİYE BAŞKANLARIMIZ HAKKINDAKİ SUÇLAMALAR İDDİA İSE, NEDEN DAVA AÇILMIYOR?”
Zorlu, konuşmasının sonunda, Ortahisar Belediye Meclis Toplantısında, Belediye Başkanı Ahmet Kaya’nın Ekrem İmamoğlu’nun doğum gününü kutlamasına gösterilen tepkilere ve yapılan yorumlara şu şekilde cevap verdi:
“Başkanımız Ahmet Kaya’nın, İBB Belediye Başkanımız, Trabzon’un evladı Ekrem İmamoğlu ile ilgili yaptığı bir paylaşımın altına, haddini bilmeyen bir meclis üyemiz daha öne de burada eline tutuşturulmuş bir kâğıdı okuyarak aklı sıra bizlere ders vermeye çalışmıştır. Aynı durumda sizin vekiliniz, Ortahisar Belediye Meclisinde, Ahmet Kaya Başkanımızın, Ekrem beyin doğum gününü kutlarken 12 dakika boyunca hazırladığı kâğıdı çıkarıp okumaya başladı, bizleri, partimizi, tutuklanan belediye başkanlarımızı suçladı. Kendilerinin zemzemle yıkanmış gibi bir durumları var! Buna herkes gülüyor da, bizim de burada bahsetmemiz lazım. İBB’den bahisle yapılan yolsuzluklardan dem vurdu, yalancı, çıkarcı, gizli tanıklarla beraber bu yaftayı belediye başkanlarımıza yapıştırılmaya çalışılıyor. Kim bu tanıklar? Bu Meclisi de ilgilendirdiği için özellikle söylüyorum, Aziz İhsan Aktaş denilen iş bitirici, iftiracı bir sünepe. İhale alamadığı AKP belediyesi kalmamış biri… Isparta, Bahçelievler, Trabzon Büyükşehir, Kahramanmaraş, Yakutiye… Bu belediyelerden 4 milyarlık iş almış. Kamu ihalesi almadığı kurum yok.”
AKAÇ, AFETİN NEDENLERİNİ SIRALADI, ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİ SUNDU
Ortahisar Belediye Başkan Yardımcısı ve Trabzon Büyükşehir Belediye Meclisi Üyesi Celal Akaç, Ortahisar’da yaşanan afetin sebepleriyle ilgili bir konuşma yaptı. Ortahisar’da metrekareye 63 kg yağışın düştüğünü hatırlatan Akaç, bu yağışın afet doğuracak boyutta olmadığının altını çizerek afete yol açan sebeplerini ve çözüm önerilerini sıraladı.
“TEMEL SORUN, YUKARI HAVZALARDA, DERE MECRALARINDA HİÇBİR TEDBİR ALINMAYIŞIDIR”
Derelerin yukarı havzalarında tedbir alınmayışının temel sorun olduğunu vurgulayan Akaç, “Ortahisar’da Kaşüstü’nden başlayarak Yıldızlı’ya kadar benzer özellikte 18 yan dere mevcuttur. Bu afetin temel nedenlerinden biri, yukarı havzalarda, dere mecralarında hiçbir tedbir alınmayışıdır. Yoğunluklu sorun oluşma nedeni, derelerin kapalı kesitlerinin büyük miktarda oluşu ve dere havzalarında kısmi kıyı kenar ıslahları olmasına rağmen yukarı havza tedbirlerin yetersiz olmasından kaynaklanmaktadır” diyerek Ortahisar merkezli yaşanan taşkınların gözlemlenen nedenleriyle ilgili olarak şöyle konuştu:
“Yağışların lokal ve kısa zaman aralığında düşüşü, dere yatak kapasitelerinin yetersizliği, taşkın öncesi dönemde topraktaki suya aşırı doygunluk, yerleşim yeri içinde dere yataklarının üzerinin kapatılmış olması, Kanuni Bulvarı inşası ile suların akış doğrultularının değiştirilmesi, Ortahisar ilçe merkezi yerleşim alanlarındaki gelişmelere dayalı kazıların kontrolsüz yataklara bırakılması, dere yataklarına müdahaleler, derelerin yukarı havza tedbirleri yanında mecraları boyunca ıslah tedbirlerinin bütünlüklü ele alınmayışı, yol ve inşaat amaçlı yapılan kazıların dere havzalarına kontrolsüz bırakılması, Sahil Yolu inşa amaçlı yapılan dolgu içindeki menfezlerin eğimi ile dere mecra eğimlerinin uyumsuzluğu, Sahil Yolu yolundaki menfezlere bağlanma yerindeki fiziki durum, sahil dolgu kotunun, Ortahisar ilçesi batı yönünde 1 ve 2 nolu Beşirli Mahallerinde iç yol kotundan yüksek olması, dolgu alanında derelerin muhtemel taşma riskine karşı akış doğrultuları boyunca tahliye kanalı olmayışı, taşkınlara neden olan yan dere havzalarındaki arazi kullanımı ve kıyı şevleri boyunca yetersiz ıslahlar, menfezlerin ve mazgalların periyodik bakımındaki eksiklik, dere yataklarında akış doğrultusuna engel teşkil edecek şekilde ıslah ile oluşturulan kurplar, dere kıyısı boyunca mülkiyete dayalı uygunsuz arazi kullanımları, dere yataklarını kesen yol geçişlerinde yeterli kapasitesi olmayan sanat yapıları inşa edilmesi, ve kurumlar arası koordinasyon eksikliği.”
AKAÇ, ÖNERİLERİNİ SIRALADI
Akaç, yaptığı tespitlerin ardından çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
“Doğal afetler, yerel idareler ile kamu kurumlarının sadece taşkın anında değil, öncesinde de koordineli bir şekilde hazırlığı ve olay esnasında da koordinasyonu gerektiren olaylardır. Fiziki önlemler yanında, şehirlerimizi afete dirençli konumlar olarak yeniden planlama zorunluluğu vardır. Kamu idarelerinin taşkınlar nedeniyle oluşan maddi zararların tespiti ve giderilmesine yönelik planlaması, fiilen yaşananlar ile orantılı olmalıdır. Kırsal alanlarda oluşan hasarların giderilmesi için kurumlar arası koordinasyon sağlanmalıdır. Kırsal alandaki heyelanlar ile akışa geçen hafriyatın depolanacağı alan oluşturulmalıdır. Ortahisar Belediyesi’nin kırsal alandaki hasar gören ve yeniden inşası gerekli olan tesislerin yeniden inşası için yaklaşık olarak 200 milyon TL’lik bir acil bütçeye ihtiyaç vardır. Bu bütçenin, Afet Fonundan tedariki sağlanmalıdır. Karayolları, DSİ, yerel idare özellikle dolgu alanındaki kapalı kesitlere akışların geçiş şartlarını yeniden ele almalı, membaa doğru alanları da esas alarak ıslah şartlarını düzenlemelidir. DSİ sorun oluşturan ve oluşturması muhtemel diğer yan derelerin havzalarını memba-mansap şartlarında bütüncül bir ıslah gerçekleştirmek üzere etüt etmeli ve bir an önce ıslah önerileri inşa edilmelidir. Ortahisar merkezli derelerin mecra eğimleri oldukça yüksektir. Bu şartlarda akışa geçecek suların yıkıcı tesiri her zaman olacaktır. Mecra eğimlerini düzenleyici tedbirler alınmalıdır. Ortahisar merkezinden geçen derelerin ortalama mecra eğimleri % 20-35 arasında değişmektedir. Bu eğimde afet halinde sorun oluşmaması mümkün değildir. Dolayısıyla her bir derenin uygun havza eğimine getirilmesi gereklidir. Belirli hidrolik kapasitesi olan dere, yan dereler üzerinden geçen yollar için büz, menfez şeklinde geçişlerden vaz geçilmeli köprü geçişi şeklinde yapılar tasarlanmalıdır. Kırsal alanda yapı inşaat alanlarının tespiti ve ortam hazırlığında kamusal denetim yetersizidir. Vatandaş bilimsel tespitten uzak, kendi insiyatifi ile hareket etmektedir. Kamu idaresi kesinlikle bu konuda belirleyici olmalı, yerel idareciler sorumluluk almalıdır.”
“ORTAHİSAR’DA OLUŞAN BU TAŞKINLARA ‘TEK BİR SORUMLU’ ARANMASI DOĞRU DEĞİLDİR”
“Ortahisar merkezli derelerin mecra eğimlerinin oldukça yüksektir, bu şartlarda akışa geçecek derelerin yıkıcı tesiri her zaman olacaktır” diyen Akaç, sözlerini şöyle tamamladı:
“Bölgemizde yağışlara dayalı taşkın sorunları her zaman oluşabilecek bir afet halidir. Önerilerimiz daha az mal ve hiçbir şekilde can kaybı oluşmamasına yöneliktir. Taşkın ve aşırı yağışlar sonucu heyelanlar iklimsel ve topoğrafik şartlar yanında geçmişten bugüne yapılaşma şart ve konumlarındaki teknik öngörüsüzlüklerin birer sonucu olarak önümüzdedir. Ortahisar’da oluşan bu taşkınlara “tek bir sorumlu” aranması doğru değildir. Birçok kurum ve kuruluş yanında, vatandaşımızın da sorumluluğu vardır. Sıralarsak; temel sorumluluk sahil dolgusu içinde geçirilen kapalı kesiti ve arazi kotunu bu durumu öngörmeden belirleyen, en azından dere mecraları boyunca dolgu alanında taşkın tahliye kanalı düşünmeyen, Karayolları kurumundadır. İkincil sorumluluk bu dolgu içinden geçen derelerin mansap alanlarında bir takım tedbirler inşa edilmesine karşın, memba alanlarında, özellikle afet halinde şev oyuntuları ile akışa geçecek malzemeleri tutacak yapıları inşa etmediğinden DSİ kurumundadır. Üçüncül sorumluluk, özellikle mazgalların açık tutulmasından sorumlu olan ve periyodik bakımda eksiklikleri olan aşırı yağış öncesi mazgal kapaklarının açılıp suyu tahliyesinde geciken yerel idarededir. Dördüncül sorumluluk ise hepimizdedir.”
