Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), dijital platformlarda yayınlanan içeriklere yönelik denetimlerini sürdürürken, kamuoyunda tartışmalara neden olan “Aşkın Gücü” adlı yarışma programı hakkında önemli bir karar aldı. Kurul, programda kadınları aşağılayıcı, istismar edici ve toplumsal cinsiyet eşitliğine aykırı içeriklerin yer aldığını belirledi. Yapılan incelemeler sonucunda, kadınlara yönelik baskıyı teşvik eden unsurların normalleştirildiği ve reyting uğruna kadınların psikolojik ve duygusal durumlarının sömürüldüğü değerlendirmesi yapıldı. RTÜK, bu gerekçelerle programın yayınlandığı dijital medya hizmet sağlayıcıya idari para cezası uygularken, söz konusu yapımın katalogdan çıkarılmasına da karar verdi.
RTÜK Toplantısında “Aşkın Gücü” İçeriği Mercek Altına Alındı
RTÜK’ün gerçekleştirdiği toplantıda, dijital platformda yayınlanan “Aşkın Gücü” yarışmasının bölümleri detaylı şekilde incelendi. Kurul üyeleri, programda kullanılan dil, kurgulanan ilişkiler ve yarışma formatı üzerinden ihlal olup olmadığını değerlendirdi. Yapılan incelemede, toplumsal cinsiyet rollerinin katı ve klişe kalıplarla sunulduğu, kadınların baskı altına alınmasını meşrulaştıran temaların öne çıkarıldığı tespit edildi. Bu içeriklerin, izleyici üzerinde olumsuz algılar oluşturabileceği ve kadınlara yönelik ayrımcı tutumları besleyebileceği vurgulandı. RTÜK, dijital platformların da televizyon yayınları gibi sorumluluk taşıdığına dikkat çekti.
Kadınların Karar Mekanizmalarından Dışlandığı Belirtildi
Kurulun değerlendirme raporunda, yarışma programında kadınların karar alma süreçlerinden sistematik biçimde dışlandığına dikkat çekildi. Program formatı içerisinde kadınların belirli davranış kalıplarına zorlandığı, bu durumun ise olumlu ve normal bir tutum gibi izleyiciye sunulduğu ifade edildi. RTÜK’e göre, bu yaklaşım toplumsal cinsiyet eşitliği ilkesine açıkça aykırılık taşıyor. Kadınların edilgen konumda gösterilmesi, erkek merkezli bir rekabetin parçası hâline getirilmesi ve bireysel iradelerinin göz ardı edilmesi, ihlalin temel unsurları arasında yer aldı.
“Kadınlar Meta Gibi Sunuluyor” Tespiti
RTÜK raporunda en dikkat çeken değerlendirmelerden biri, kadınların programda bir birey olarak değil, adeta bir nesne veya meta gibi konumlandırılması oldu. Kurul, kadınların bedensel, duygusal ve psikolojik yönlerinin reyting ve ilgi çekme amacıyla kullanıldığını belirtti. Ayrıca kadınların, erkekler arası rekabette “ödül” ya da “sebep” unsuru hâline getirildiği, bunun da kadın onurunu zedeleyen bir yayın anlayışı oluşturduğu ifade edildi. Bu tür içeriklerin toplumsal değerlerle bağdaşmadığı ve kamu yararına aykırı olduğu vurgulandı.
6112 Sayılı Kanun’a Aykırılık Nedeniyle Ceza Uygulandı
RTÜK, söz konusu yayınların 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (s) bendini ihlal ettiğine karar verdi. İlgili maddede yer alan “Kadınlara yönelik baskıları teşvik eden ve kadını istismar eden programlar içeremez” hükmüne aykırı davranıldığına kanaat getiren Kurul, dijital medya hizmet sağlayıcı platforma idari para cezası verdi. Bununla birlikte, “Aşkın Gücü” yarışmasının platform kataloğundan tamamen çıkarılmasına hükmedildi.
