Erzincan’da havaların iyice soğumasıyla birlikte uzmanlar, soba ve doğal gaz kullanımına bağlı karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı vatandaşları uyardı. Özellikle kış aylarında meydana gelen ölümlerin büyük kısmının baca tıkanıklıkları ve yanlış soba kullanımından kaynaklandığı ifade edildi. Uzmanlar, soba ve bacaların düzenli bakımının yapılmasının hayat kurtardığını vurgularken, karbonmonoksit zehirlenmesinin ilk belirtileri hakkında da bilgi verdi. Baş ağrısı, mide bulantısı ve yorgunluk gibi semptomların önemsenmesi gerektiğini belirten uzmanlar, ciddi vakalarda baş dönmesi, kusma, bilinç kaybı ve ölüm riskine dikkat çekti.
BACALAR DÜZENLİ TEMİZLENMELİ
Uzmanlara göre soba ve doğal gaz kullanılan evlerde karbonmonoksit zehirlenmelerinin önlenmesinde en kritik adım baca temizliği. Zamanla bacalarda oluşan kurum ve is tabakası, zehirli gazların dışarı atılmasını engelliyor. Alçak rüzgârlar ve lodoslu havalarda bu gazlar yaşam alanına sızarak tehlike oluşturuyor. Bu nedenle baca temizlik ve tamiratının her yıl kış başlamadan önce periyodik olarak yapılması gerekiyor. Ayrıca bacaların standartlara uygun, yalıtımlı olması ve baca şapkası takılması uzmanlar tarafından özellikle öneriliyor.
SOBALARDA YANLIŞ KULLANIM HAYATİ RİSK TAŞIYOR
Yanlış soba yakma yöntemleri de karbonmonoksit zehirlenmelerine davetiye çıkarıyor. Uzmanlar, sobaya aşırı yakıt doldurulmaması, çabuk yanması için benzin gibi yanıcı sıvıların kullanılmaması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca sönmekte olan sobaya tutuşması zor yakıtların konulmaması, yakıtın yavaş yavaş ilave edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Özellikle yatmadan önce sobaya kömür atılmasının ciddi risk taşıdığı, soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanmasının sağlanmasının daha güvenli olduğu aktarılıyor.
ZEHİRLENME ANINDA NE YAPILMALI?
Karbonmonoksit zehirlenmesinde hızlı müdahale hayati önem taşıyor. Uzmanlar, zehirlenmeden şüphelenildiğinde camların hemen açılması, ortamın havalandırılması ve zehirlenen kişilerin açık havaya çıkarılması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca vakit kaybetmeden 112 Acil Çağrı Merkezi aranarak tıbbi yardım alınması hayati bir adım olarak öne çıkıyor.
KIŞ ÖNCESİ UZMANLARDAN 11 ÖNEMLİ UYARI
Uzmanlar, vatandaşların karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı dikkat etmesi gerekenleri şöyle sıralıyor:
1- Standartlara uygun yakıt kullanılmalı.
2- Sobaya aşırı yakıt doldurulmamalı.
3- Yanıcı sıvılarla soba tutuşturulmamalı.
4- Sönmekte olan sobaya zorlukla tutuşan yakıt eklenmemeli.
5- Yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, gece sobaya kömür atılmamalı.
6- Kömür sobalarında tutuşturma üstten yapılmalı.
7- Lodoslu havalarda bacası uygun olmayan soba yakılmamalı.
8- Soba borularında sızdırmazlık sağlanmalı.
9- Oda düzenli aralıklarla havalandırılmalı.
10- Sobaya yakın yerlerde uyunmamalı.
11- Bacalar her yıl temizlenmeli ve baca şapkası takılmalı.
Kış aylarında sıkça yaşanan soba ve doğal gaz zehirlenmeleri alınacak küçük önlemlerle tamamen engellenebiliyor. Uzmanlar, vatandaşlara bu uyarılara dikkat ederek güvenli bir kış geçirmeleri çağrısında bulundu.
