Trabzon’un afet geçmişi dikkat çekiyor
Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde düzenlenen “Afet Bilinci: 100 Yıllık Deneyim ve Geleceğe Bakış Sempozyumu” kapsamında Trabzon’un 1800-2025 yılları arasındaki afet geçmişi masaya yatırıldı. Sempozyumda konuşan araştırmacı-yazar Fatih Erol, Trabzon’da son 170 yılda meydana gelen doğal afetleri tek tek sıraladı. Erol’un aktardığı bilgilere göre, bölgede 46 heyelan, 39 sel/taşkın, 19 çığ, 16 fırtına ve 1 deprem yaşandı.
Bu felaketlerde toplam 677 kişi yaşamını yitirdi. Erol, "Trabzon’da en çok heyelan görülüyor ancak en fazla can kaybı sellerde yaşanıyor" dedi.
Tarihe geçen 6 büyük Trabzon felaketi
Fatih Erol, Trabzon’da hafızalara kazınan en büyük 6 doğal afet hakkında da bilgi verdi:
1909 Tabakhane Sel Felaketi: Tabakhane Deresi taştı, 15 kişi hayatını kaybetti. Mumhaneönü Çarşısı sulara gömüldü.
1929 Solaklı Felaketi: 148 kişi yaşamını yitirdi. 2.211 bina yok oldu, yollar kayboldu. Taş köprülerin tamamı yıkıldı.
1988 Maçka-Çatak Heyelanı: Yamaçtan kopan toprak kütlesi bir kahvehaneyi yuttu, 55 kişi hayatını kaybetti.
1990 Trabzon Seli: 10 dere aynı anda taştı, 56 kişi öldü. 1.005 ev ve 82 işyeri yıkıldı.
1998 Beşköy Sel Felaketi: Heyelanla kapanan derenin patlaması sonucu 47 kişi yaşamını yitirdi. 7 kişinin cesedine ulaşılamadı.
1959 Büyük Sel: 17 kişi yaşamını yitirdi. Araklı, Yomra ve Maçka’da büyük yıkım yaşandı. Çaykara’dan yüzlerce aile göç etmek zorunda kaldı.
Kuru dere yataklarına dikkat!
Fatih Erol, özellikle kırsal bölgelerde halk arasında “ırmak” olarak adlandırılan kuru dere yataklarının büyük risk taşıdığına dikkat çekti. Bu bölgelerin sel ve taşkın sırasında coğrafyanın fazla suyunu taşıyan doğal drenaj kanalları olduğunu belirten Erol, şu uyarılarda bulundu:
“Kuru dere yataklarının önleri kapatılmamalı, kesitleri daraltılmamalı. Küçük akıntılarına aldanmamak gerekiyor. 1929 seliyle ilgili dönemin bir kaydında ‘Abdest alınamayacak kadar küçük bir ırmak 150 yaşındaki gürgen ağacını götürdü’ deniliyor.”
Doğal afet riski her geçen yıl artıyor
Fatih Erol’un verdiği bilgilere göre; iklim değişikliği, bilinçsiz yapılaşma ve doğaya müdahaleler nedeniyle Trabzon’da afet riski artmaya devam ediyor. Erol, afetlerle mücadelede önleyici tedbirlerin ve yerel halkın bilinçlendirilmesinin kritik öneme sahip olduğunu vurguladı.
