Çay Üreticilerinden Çözüm Çağrısı: “Taban Fiyat Şart”
Trabzon’un Hayrat ilçesinde çay üreticileri, ÇAYKUR’un çay alım politikalarına karşı kitlesel bir basın açıklaması düzenledi. Hayrat Belediyesi önünde toplanan üreticiler, ÇAYKUR’un kota ve kontenjan uygulamaları nedeniyle çaylarını düşük fiyata özel sektör firmalarına satmak zorunda kaldıklarını belirterek tepki gösterdi.
Hacibektaşoğlu: “Çay öldü”
Basın açıklamasını yapan Hayrat Muhtarlar Derneği Başkanı Turan Hacibektaşoğlu, çayın Karadeniz halkı için hayati öneme sahip olduğunu vurguladı:
“Doğu Karadeniz bölgesinde 791 bin hektar alanda yaklaşık 205 bin üretici çay tarımı yapıyor. On binlerce üretici yağmurda, çamurda, güneşin altında çay topluyor. Çay parasından çocuk okutacağız, karnımızı doyuracağız, ilaç, yakacak alacağız. Ama gelinen noktada çay öldü. Devlet ayrı, özel sektör ayrı öldürdü çayı. Haziran ayında verdiğimiz çayın parasını hâlâ alamadık. ÇAYKUR’un ‘araba üstü pilot bölge’ uygulaması vatandaşa eziyetten başka bir şey değildir.”
Hacibektaşoğlu, ayrıca taban fiyat uygulamasına geçilmesi gerektiğini vurgulayarak, özel sektörün devletin açıkladığı fiyatın altında çay almasının engellenmesi çağrısında bulundu.
“Vatandaş isyan halinde”
Eyleme katılan çay üreticileri, yaşadıkları mağduriyetleri şu sözlerle dile getirdi:
-
Ali Cebiroğlu: “Artık kral çıplak! Vatandaş isyan halinde ama derdimizi anlatamıyoruz. Özel sektör maliyetin altında çay alıyor. 16 liraya kadar düştü. Bu kul hakkıdır.”
-
Hasan Yıldırım: “20 ton çaydan 130 bin TL zarar ettim. ÇAYKUR kapasite artırmadı, bizi özel sektörün kucağına itti. Vekiller halktan kopmuş durumda. 19 liraya gübre alıp 16 liraya çay sattığımızda nasıl geçineceğiz?”
-
Behrem Yıldız: “Üretici çaresiz. Özel sektör firmaları anlaşarak fiyatları aşağı çekiyor. Şimdi üreticinin örgütlenme zamanı. Sendikalaşmalıyız.”
-
Fazlı Özkanca: “17 sene önce bir ton çayla 5 ton gübre alınıyordu. Şimdi insanlar ambarlarda saatlerce bekliyor. Eskiden çaydan ev, araba, traktör alınabiliyordu, artık olmuyor.”
-
Cemal Demirci: “Çayımı götürdüm, ‘16 lira’ dediler. Aynen geri çevirdim. Yazıklar olsun dedim. Sorumlular görevini yapmalı.”
-
Süleyman İhtiyaroğlu: “Ambar kapıları çay dolu, satamıyoruz. Kontenjan her yıl düşüyor. Özellere ezdiriyorlar bizi. Bunlar halka düşman.”
-
Bir kadın üretici: “Bir ton çay veriyorum, üç güne alabileceği çayı günlerce süründürerek aldırıyorlar. Bizi mahvettiler.”
Çözüm için çağrı
Üreticiler, ÇAYKUR’un kapasitesinin artırılmasını, taban fiyat uygulamasına geçilmesini ve yeni bir Çay Kanunu çıkarılmasını istedi. Ayrıca ödemelerdeki gecikmelerin sona erdirilmesi ve özel sektörün keyfi fiyat belirlemesinin engellenmesi gerektiğini vurguladılar.