Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022-2024 dönemine ait hayat tablolarını yayımladı. Doğuşta beklenen yaşam süresi, önceki döneme göre artış göstererek 78,1 yıla yükseldi. Kadınlar ortalama 80,7 yıl yaşarken, erkekler 75,5 yılla kadınlardan yaklaşık 5 yıl daha kısa yaşıyor. Ancak erkeklerin sağlıklı yaşam süresi kadınlara göre daha uzun. Eğitim düzeyi de yaşam süresi üzerinde etkili; yükseköğretim mezunlarının daha uzun yaşadığı tespit edildi. Bu veriler, yaşam kalitesi ve sağlık politikalarının yeniden değerlendirilmesi gerektiğine işaret ediyor.
Kadınlar Daha Uzun, Erkekler Daha Sağlıklı Yaşıyor
TÜİK’e göre doğuşta beklenen yaşam süresi erkeklerde 75,5 yıl, kadınlarda ise 80,7 yıl oldu. Bu fark, kadınların erkeklerden ortalama 5,2 yıl daha uzun yaşadığını gösteriyor. Ancak doğuşta beklenen sağlıklı yaşam süresi erkeklerde 58,9 yıl, kadınlarda 56,3 yıl. Bu veriler, kadınların uzun yaşamasına rağmen daha fazla sağlık sorunuyla karşı karşıya kaldığını ortaya koyuyor.
Eğitim Seviyesi Yaşam Süresini Belirliyor
Hayat tabloları, eğitim düzeyi ile yaşam süresi arasında net bir ilişki olduğunu gösteriyor. 30 yaşındaki bireyler baz alındığında, ortaöğretim altı eğitim seviyesindekiler ile yükseköğretim mezunları arasında yaklaşık 5 yıl yaşam süresi farkı bulunuyor. Eğitimli bireylerin daha uzun yaşaması, hem yaşam tarzı hem de sağlık hizmetlerine erişim açısından önemli avantajlar sağladığını ortaya koyuyor.
Yaş İlerledikçe Kadın-Erkek Farkı Sürüyor
Yaş ilerledikçe de kadınların erkeklerden daha uzun yaşadığı görülüyor. 15 yaşında bir bireyin kalan yaşam süresi ortalama 64,3 yıl; bu erkeklerde 61,7 yıl, kadınlarda ise 66,9 yıl. 65 yaşındaki bireylerde ise kadınlar ortalama 19,6 yıl, erkekler ise 16,3 yıl daha yaşamayı sürdürüyor. Bu fark 3,3 yıla kadar çıkıyor ve cinsiyetler arası sağlık farklılıklarının yaşlılıkta da devam ettiğini gösteriyor.
TÜİK’in güncel verileri, Türkiye’de yaşam süresinin arttığını ancak cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyi gibi faktörlerin bu sürede belirleyici rol oynadığını ortaya koyuyor. Sizce yaşam süresini uzatmak için bireyler ve kurumlar neler yapmalı? Görüşlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
