Karadeniz'de son yıllarda yunus popülasyonunda gözle görülür bir artış yaşanıyor. Ancak bu artış, sevindirici bir durumdan çok endişe verici bir tabloyu da beraberinde getiriyor. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Ahmet Şahin, açıklarda yeterli besin bulamayan yunus sürülerinin kıyıya yöneldiğini ve bu durumun hem yunus ölümlerini artırdığını hem de balıkçılarla çatışmalara yol açtığını belirtti.
Açıklarda Yem Bulamayan Yunuslar Kıyıya Yöneliyor
Dr. Ahmet Şahin’e göre, Karadeniz'de yaşanan aşırı avcılık nedeniyle açık denizlerdeki besin zinciri ciddi şekilde zarar gördü. Özellikle küçük pelajik balık türlerinin yok denecek kadar azalmasıyla birlikte, yunuslar geleneksel yaşam alanlarını terk etmek zorunda kalıyor. Aç kalan yunus sürüleri ise kıyıya yaklaşarak balıkçı ağlarına yöneliyor. Bu durum hem yunusların sağlığı hem de balıkçıların geçimi açısından sorunlara yol açıyor.
Yunus Ölümleri Gözle Görülür Şekilde Arttı
Dr. Şahin, kıyıya yaklaşan yunusların daha fazla insan etkileşimine maruz kaldığını ve çeşitli tehlikelerle karşılaştığını vurguluyor. Özellikle balıkçı ağlarına takılmalar, kirlilik ve stres gibi etkenler yunus ölümlerinin artmasına sebep oluyor. “Bayağı yunus kıyıya ölü olarak vuruyor. Bunun en temel nedeni açık denizde besin bulamayan sürülerin çaresizce kıyıya yaklaşması” diyen Şahin, yaşanan durumu ekolojik bir uyarı olarak değerlendirdi.
Avrupa Birliği Projesi de Konuyu Mercek Altına Aldı
KTÜ'nün de dâhil olduğu Avrupa Birliği destekli bir araştırma projesi kapsamında Karadeniz’deki yunus davranışları ve beslenme alanları detaylı şekilde inceleniyor. Projenin sonuçları henüz açıklanmadı ancak Dr. Şahin, gözlemlerine dayanarak yunusların açık denizlerdeki av baskısı nedeniyle yaşam alanlarını terk ettiğini ifade ediyor. Proje çıktıları, deniz ekosisteminin geleceği açısından önemli veriler sunabilir.
Balıkçılar da Zor Durumda
Kıyıya yönelen yunusların, balıkçı ağlarına zarar vermesi de sektörde rahatsızlığa neden oluyor. Dr. Şahin, bu durumun hem yunusların yaşam hakkı hem de balıkçılığın sürdürülebilirliği açısından çözüm gerektirdiğine dikkat çekiyor. Ekosistemin dengesinin bozulması, uzun vadede tüm deniz canlıları üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Bu nedenle aşırı avcılığa karşı etkili ve sürdürülebilir politikaların geliştirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
