Giresun’da tarihin sesi: Su değirmenleri yeniden çalışıyor
Giresun’un Dereli ilçesine bağlı Yavuzkemal Beldesi’nde yıllardır sessizliğe bürünen tarihi su değirmenleri, yapılan bakım ve onarımların ardından yeniden hizmet vermeye başladı. Belediye öncülüğünde gerçekleştirilen çalışmalarla birlikte, bölge halkı kendi ürettiği mısırları tekrar bu değirmenlerde öğütmeye başladı. Suyun gücüyle dönen taşlar, hem nostalji yaşatıyor hem de yerel üretimin sürdürülebilirliğine katkı sağlıyor.
Kendi mısırını değirmene getirip un haline getiren vatandaşlar, bu ürünü hem kendi mutfaklarında kullanıyor hem de şehir dışında yaşayan çocuklarına gönderiyor. Yılların tanığı olan bu değirmenler, şimdi geçmişin emeğini bugünün ihtiyacına dönüştürüyor.
Elmas Teyze: “Torunlarım gurbette, unu onlara gönderiyorum”
Belde sakinlerinden Elmas Dağ, değirmenin geçmişte beldenin kalbinin attığı yerlerden biri olduğunu belirterek, yaşadığı değişimi şöyle anlattı:
“Eskiden mısır çok ekilirdi, her evde ekmek yapılırdı. Değirmenlerde sıra olurdu. Şimdi üretim azaldı, insanlar da göç etti. Benim çocuklarım, torunlarım İstanbul’da, Bursa’da. Onlara buradan mısır unu gönderiyorum. Yeri geliyor yanıma geliyorlar ama çoğu gurbette.”
Elmas Teyze’nin anlattıkları, kırsaldaki geleneksel üretimin artık sadece geçim kaynağı değil, aynı zamanda bir bağ, bir hatıra, bir kültürel aktarım unsuru olduğunu da gözler önüne seriyor.
Belediye Başkanı Önal: “Değirmenler üretimin ve kültürün parçası”
Yavuzkemal Belde Belediye Başkanı Adem Önal, yapılan çalışmaların sadece fiziksel değil, kültürel bir restorasyon niteliği taşıdığını ifade etti.
“Değirmenler bizim hafızamızdır. Bu topraklarda üretimle iç içe geçmiş, gelenek haline gelmiş bir yapı bunlar. Biz de bu kültürel mirası yaşatmak adına beldemizdeki değirmenleri onarıyor, vatandaşlarımızın kullanımına sunuyoruz,” diyen Önal, beldede şu anda “Çiftçiler Değirmeni” olarak bilinen yapının aktif olarak kullanıldığını belirtti.
1965 yılında yaşanan sel felaketinde zarar gören diğer değirmenin ise yeniden canlandırılması için çalışmalar yürütüldüğünü söyledi. Bugün hala çevre köy ve mahallelerden gelen vatandaşların bu değirmeni kullanarak ürünlerini öğüttüğünü de sözlerine ekledi.
Su sesiyle dönen taşlar, gelenekleri geleceğe taşıyor
Yavuzkemal’de yeniden canlanan bu değirmenler, sadece üretim aracı değil, aynı zamanda birer hafıza mekânı olarak öne çıkıyor. Suyun sesiyle taşların dönüşü arasında geçen zaman, geçmişle bugünü birleştiriyor. Özellikle doğal yöntemlerle öğütülen mısır ununa olan ilgi, hem sağlıklı gıda arayışı hem de kültürel bağlılık nedeniyle her geçen gün artıyor.
