Kahverengi kokarca Artvin’den sonra Bursa’da da görüldü: Tarım arazileri tehdit altında

Kahverengi Kokarca Tehlikesi Marmara’ya Sıçradı: Uzmanlar Ulusal Mücadele Çağrısı Yaptı

Doğu Karadeniz’de 2018 yılında Artvin’de tespit edilen ve kısa sürede ülke geneline yayılan kahverengi kokarca böceği (Halyomorpha halys), şimdi de Marmara Bölgesi’ni tehdit ediyor. Özellikle Bursa ve Yalova illerinde yerleşik hale geldiği belirtilen zararlı, fındık başta olmak üzere sebze ve meyve üretiminde büyük ekonomik kayıplara neden oluyor. Uzmanlar, Türkiye tarımı için ciddi tehdit oluşturan bu böceğe karşı eş zamanlı ve ulusal mücadele gerektiği konusunda uyarıyor.

Kahverengi kokarca Marmara’da da yerleşti

Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Temel Göktürk, kahverengi kokarcanın Doğu Karadeniz’den Marmara’ya ulaştığını ve 2025 itibarıyla Bursa ve Yalova kıyılarında yerleştiğini açıkladı. Göktürk, “Bu böcek her yıl daha fazla popülasyon oluşturarak etkisini artırıyor. Sadece fındığa değil, elma, armut, mısır ve birçok ürüne zarar veriyor” dedi.

Göktürk ayrıca, “Zararlı, ürünlerin öz suyunu emerek hem fiziksel deformasyon yaratıyor hem de lezzetini bozuyor. Fındığın acılaşmasına neden olması, ihracat kalitesini de düşürüyor” ifadelerini kullandı.

Yayılımda insan etkisi büyük: Ticari araçlar en büyük taşıyıcı

Böceğin kendi uçuş yeteneğinin sınırlı olduğunu vurgulayan uzmanlar, asıl yayılmanın insan faaliyetleri ve taşıma araçları üzerinden gerçekleştiğini belirtiyor. Ticari taşımalarda kullanılan kamyonlar, özel araçlar ve meyve-sebze transferi sırasında böceğin yeni bölgelere taşındığı ifade ediliyor.

Göktürk, “Karadeniz’deki zararlı şimdi Marmara’da elma, armut gibi birçok ürünü tehdit ediyor. Böcek, 2 bin metre rakıma kadar yaşayabiliyor. Bu da Türkiye’nin neredeyse her noktasında görülebileceği anlamına geliyor” diye uyardı.

Dünya genelinde milyarlarca dolarlık zarar

Kahverengi kokarcanın yalnızca Türkiye değil, dünya tarımı için de ciddi bir tehdit olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Göktürk, “ABD, Gürcistan, İtalya gibi ülkelerde bu böcek nedeniyle milyonlarca dolarlık zarar yaşandı. Özellikle fındık ve elma üreticileri büyük kayıplar yaşadı” dedi.

Türkiye’de ise en büyük zarar Doğu Karadeniz’deki fındık bahçelerinde görülüyor. Artan şikayetler, kokarcanın yayılım hızını ve tarımsal etkisini gözler önüne seriyor.

Etkili mücadele için üç adım: Biyoteknik, biyolojik, kimyasal

Uzmanlara göre, kahverengi kokarcaya karşı etkili mücadele ancak üç yöntemle mümkün:

Göktürk, “Bu zararlıyla mücadele sadece bireysel değil, toplumsal ve ulusal bir yaklaşım gerektiriyor. Tüm Türkiye aynı anda harekete geçmeli” diyerek Tarım Bakanlığı öncülüğünde ‘Kahverengi Kokarca Ulusal Mücadele Komisyonu’ kurulmasını önerdi.