Başkent Doha son 20 yılda içinde baştan aşığı yenilendi

Arap dünyasının en genç lideri olan Tamim Bin Hamad Al Tani, aynı zamanda Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim Jong-il’den sonra dünyanın da en genç liderlerin biri. Körfez ülkelerinden Katar, son yıllarda ismini sıklıkla duymaya başladığımız ülkelerinden biri. Küçük bir Körfez emirliği olmasına rağmen, çok zengin gaz ve petrol rezervleri sayesinde bu zenginliğini artırmaya hızla devam ederek modern ve liberal bir Arap ülkesi haline gelen Katar, rakamlara bakılırsa kişi başına düşen geliriyle dünyanın en zengin ülkesi konumunda. Parıldayan gökdelenlerine, gösterişli otellerine ve lüks alışveriş merkezlerine baktığımızda Katar’ın 1950’lerin ortalarında Körfez ülkelerinin içinde en fakiri olduğuna inanmak zor. Tarihinin büyük bölümünde Katar, göçebe balıkçı aşiretlerin yaşadığı fakir bir bölgeydi. Uzun yıllardır Al Tani ailesi tarafından yönetilen ve 1871-1916 arasında Osmanlı İmparatorluğu içinde yer alan Katar’ın hikayesi Britanya İmparatorluğu’nun garantörlüğüyle Osmanlı’dan ayrılmasıyla başlıyor.

Yeniden İnşaa Ediliyor

Çölde kurulan ve doğal su kaynağı olmadığı için kendisini dünyada ki “en hakiki çöl ülkesi” olarak tanımlayan Katar’ın yeniden inşası, doğalgazdan gelen gelirlerle sağlanıyor. Görkemli gökdelenler, göz kamaştırıcı AVM’ler, çorak topraklarda yükselen palmiye ağaçları ve yemyeşil alanlar, benzerini dünyanın başka coğrafyasında nadiren görebileceğiniz lüks arabalar ve dahası… Şeyh Hamad’ın döneminde Katar hem bölgede hem de dünyada etkin bir oyuncu haline geliyor. El Hamad’ın 1996’da kurduğu 24 saat haber yayını yapan El Cezire televizyonunun da Katar’ın dünyadaki imajına etkisi büyük oldu.

Şehirler Şantiye Gibi

Katar, coğrafi olarak iki Kıbrıs adası büyüklüğünde; Suudi Arabistan'dan Basra Körfezi'ne uzanan 11.400 kilometre karelik bir yarımada. Katar kıyılarında yükselen gökdelenler, kuleler Katar'ın silüetini Amerikan şehirlerinden farksız hale getiriyor. Ama burada her şey yeni ve neredeyse son 12 yılda yapılmış. Şehirleri tam manası ile bir şantiye gibi. Her geçen gün yeni stilde bir bina şehrin silüetinde yükseliyor.

Şeyh Taimi Çok Seviliyor

2013’te iktidarı yeni nesillere emanet etmek gerektiğini belirterek idareyi oğlu Şeyh Tamim Bin Hamad Al Tani’ye devrederek tam bir liderlik örneği sergiliyor. Körfez ülkelerindeki ‘ölene kadar tahtta kalma’ geleneğini de böylece bozan ilk ülke Katar oluyor. Arap dünyasının en genç lideri olan Tamim Bin Hamad Al Tani, aynı zamanda Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim Jong-il’den sonra dünyanın da en genç liderlerin biri. Bugün Katar’ın gaz rezervi 25 trilyon metreküpten fazla ve dünyada gaz ihracatçısı olarak da dünya lideri. Kişi başına düşen milli gelir yaklaşık 150 bin dolar ve bu onları dünyanın en zengin milleti yapıyor. En zengin ülkeler listesinde Katar’ı Lüksemburg, Norveç, Singapur, Bruney Sultanlığı, ABD takip ediyor.

En Fazla Turisti Çekiyor

Katar’ın en kalabalık şehri ve başkenti Doha, avangart mimarisi, nefis şehir peyzajı ve gösterişli gökdelenleriyle sürekli gelişiyor ve bugün Emirliklerdeki komşularının içerisinde en çok fazla turisti çekiyor. Kozmopolit bir merkez haline gelen Katar’da 2 milyonluk nüfusunun yarısı Doha’da yaşıyor. Katar’ın yerli nüfusu yabancılara 8 kişi de bir kişi oranıyla çok daha düşük. Nüfusun ancak 300 bini Katarlı, geri kalanı Hindistan, Filipinler, Nepal, Pakistan, Fas, Mısır, Lübnan, Filistin gibi ülkelerden çalışmak için getirilen yabancılardan oluşuyor. Katar’da hükümet vatandaşlarına onlarca yıldır ücretsiz arazi, elektrik ve su hizmeti sunuyor. Katarlılar, kamu görevlerinde cömert devlet yardımları, büyük emeklilik hakları ve yüksek maaşlar alıyor. Katarlılar büyük haklara sahip ve birçoğunun çok iyi bir hayatı var.Zenginleşmeyle birlikte, etkin bir tüketim kültürüne sahip Katarlılar, bugün dünyanın en lüks mağazalarından alışveriş yapıyor, otellerini ve restoranlarını kullanıyor; dünyanın en pahalı otomobilleri Doha sokaklarında dolaşıyor.

2022 Dünya Kupası Katar’da

 Katar, 2022 Dünya Kupası’na da ev sahipliği yapacak. Dünya Kupası için yeni yollar, yeni bir havalimanı, hastaneler, demiryolları, limanlar yapılıyor. Ülke bu modernleştirme projeleri 2022 yılında kadar 200 milyar dolardan fazla harcayacak. Bazı stat tribünlerinin bir kısmı, sökülüp takılabilecek dizaynda yapılacak olması nedeniyle Dünya Kupası sonrasında gelişmekte olan ülkelere gönderilerek stat inşasında kullanılabilecek. Güneş enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren teknolojiyle Dünya Kupası sırasında teknolojiyle sıcaklık 25 dereceye indirilecek.

Rengarenk Çarşısı: Souq Wagif

Katar’ın başkenti Doha son yirmi yıl içinde adeta yeniden baştan aşağı yenilendi. Kendi halinde bir geleneksel çarşı olan şehrin en eski tarihi yerlerinden Souq Wakif de bu yenilenmeden payına düşeni aldı. Souq, kelimenin tam anlamıyla Arapça pazar yeri anlamına geliyor. Burada yüz yıllardır bir çarşı hali hazırda vardı ve bedeviler koyunlarını, keçilerini ve yünlerini getirip ihtiyaçları karşılığında takas yapıyorlardı. Zenginliğin tavan yapmasıyla birlikte, Katarlıların yeniliğe olan açlığı yüzünden yeni açılan görkemli alışveriş merkezleri ile birlikte Waqif çarşısı doksanlı yıllarda ciddi bir düşüşe geçti. 2003’te çıkan yangınla birlikte çarşının büyük bir kısmı yok oldu. Katarlıların yükselen sesleri yetkilileri harekete geçirdi ve dev bir geri dönüş projesi başladı. Günümüzde ise tüm çarşı yeniden yapılarak tam bir 19. yüzyıl çarşısı görünümüne sokuldu. Doha’nın kalbi Waqif çarşısı şehrin görülmesi gereken en önemli yeri bana göre. Atmosferi, dokusu, geleneksel sanatları sunan dükkanları, kafe ve restoranları ve pasajlarıyla nefis bir çarşı ortaya çıktı. Katar hükümeti çarşıyı sakin ve huzurlu bir yer olarak tutma çalışmalarına daha çok önem gösteriliyor olsa da çarşının o çekici karmaşası aynı hızıyla devam ediyor ve bölgenin en geleneksel alışveriş merkezi olarak kalmaya niyetli. Bugün Souq Waqif geleneksel Katar giysileri, baharatlar, el sanatları ve hediyelik eşyaların satıldığı ünlü bir merkez.

Ahşap gelin sandıklarından alçıdan yapılmış el sanatları ürünlerine; Bedevi örme giysiler, halı, parfüm, nakış işleri, nargile, tütsüler, baharatlar, kurutulmuş meyve ve fıstık, bal buradan satın alabileceğiniz şeylerden bazıları. Kuş pazarında ise nerdeyse her türlü kuş, tavşanlar, renkli civciv, kaplumbağa, diğer kafes kuşları ve evcil hayvanlar satılıyor. Geometrik desenli bir labirenti andıran Souq Waqif sokaklarında sıralanan dükkânları genellikle öğlen saat 1 gibi kapatıp akşam 4 gibi tekrar açıyorlar fakat kafe ve restoranların büyük çoğunluğu tüm gün boyunca açık. Waqif çarşısı Turizm ve Bilgi merkezinde alabileceğiniz çok başarılı harita ve bilgi kitapçıkları yer alıyor. Çalışanları da çok yardımsever ve güler yüzlü insanlar. Souq Wakif’te çok çeşitli kafe ve restoranlar da. Dünyanın farklı ülkelerinin mutfaklarını sunan şahane restoranlar hemen her yerde. İtalya, Türk, İran, Fas, Hint, Filistin ve dahası. Katar’ın nüfusu 2.5 milyon. Bu sayının ancak 315 bini Katarlı. Uzakdoğu çok.
Kamil ANAHAR