Yeşil çay antioksidanlardan zengindir. Yeşil çayın içindeki antioksidan türü flavonol ve kateşinlerdir. Yeşil çayın bileşiminde kateşinin pek çok formu yer almaktadır ancak en çok bulunan epigallocatechin-3-gallate (EGCG) formudur.
Hadi şimdi yeşil çay faydalı mıdır? Yan etkileri var mıdır? Zayıflatır mı? Bunları inceleyelim.
Yeşil Çayın Faydaları
Kolit hastaları üzerinde yapılan incelemede yeşil çayda bulunan EGCG’nin kolite sebep olan inflamasyona engel olabileceği bulundu. Bununla birlikte araştırmacılar, ülseratif kolit ve Crohn hastalığı üzerinde yaptıkları çalışmalarda, yeşil çayın irritable bağırsak sendromunda da etkili olduğu sonucuna ulaştı.
Yeşil çay yemekten sonra artan kan şekerinin ani yükselmesini yavaşlatır, kan glukoz seviyesini düzenlemeye yardımcı olur. Bu da yüksek insülin atakları ve ortaya çıkan yağ depolanmasını önlemek için önemli bir adımdır.
Çalışmalar yeşil çayda bulunan kimyasal antioksidan “kateşin” bileşiklerinin; bakteri ve boğaz enfeksiyonları, diş çürüğü ve diğer diş koşulları neden olan virüsleri yok ettiğini düşündürmektedir.
Yeşil çayda bulunan, antioksidan özellikteki epigallokateşingallat (EGCG) kötü kolestrolün(LDL) düşüşünde etkidir.
Obezite üzerinde olumlu role sahiptir.Bunu içeriğindeki EGCG ile yapmaktadır, bu madde yağ yakımını hızlandırarak obeziteye karşı gerekli tepkiyi göstermektedir.
Antibakteriyel, antiviral ve antifungaldır.Ayak mantarlarında ayağa yeşil çay kürü hazırlanıp sürülebilir veya yeşil çay kürlü ayak banyosu yapılabilir.
Antihipertansiftir, kan basıncını düzenler.
Yeşil çay içindeki kateşinler sayesinde kanser gelişiminde %20-60 oranında riski düşürdüğünü göstermiştir.Kateşin emildikten sonra hedef dokulara ulaşarak antikanser aktivite göstermektedir. Doktor kontrolünde tüketilmelidir.
Yeşil çay içindeki kafein sayesinde performansı etkiler dinamiklik kazandırır, yorgunluk ve uyku halini ortadan kaldırır. Bu nedenle uyku sorunu olanların yeşil çayı gündüz içmeleri tavsiye edilir.
Kafein aktivitesine bağlı olarak idrar söktürücüdür. Bu sayede vücuttaki ödemi atar. İdrar söktürücü özelliğinden dolayı zayıflama diyetlerinde ödem sorununu önler. İdrara çıkmayı kolaylaştırdığı için böbrek sağlığı açısından yararlıdır.
Yeşil çay içindeki C vitamini sayesinde stresi azaltır. Gribal enfeksiyonlara karşı direnci arttırır. Sigaranın olumsuz etkilerine karşı savaşmak için C vitamini önemlidir.
Yeşil Çayın Zararları / Yan Etkileri
Yeşil çayın kafein özelliği vardır. Belki kafein hacmi başka içeceklerle karşılaştırdığımızda daha az ama çok fazla tüketilmesi durumunda kafeine karşı hassas olan kişileri olumsuz yönde etkileyebilir. Miktarına dikkat etmek gerekir. Fazla tüketilmesi sonucu, uykusuzluk, ishal, mide bulantısı gibi sorunlara neden olabilir.
Kanser hastalarının kullandığı bazı ilaçların etkisini azalttığı için ilaçlı kanser tedavisi gören kişiler doktorlarına danışmadan kullanmamalıdırlar.
Yeşil çayın aşırı tüketilmesi demir eksikliğine yol açabilir. Bu yüzden tüketimi düzenli ama dengeli olmalıdır.
İçeriğindeki kafein sebebiyle emziren anneler yeşil çay tüketmemeliler.
Yapılan araştırmalarda yeşil çayın vücutta folik asit seviyesini azalttığı bu yüzden de hamile bireylerin yeşil çay tüketmemesi gerektiği bilinmektedir.
Yeşil çay tüketiminde aşırıya kaçıldığında bulantı, kusma ve sık idrara çıkma gibi rahatsızlıklar söz konusudur.
Yeşil çayın fazla tüketimi böbreklerde de olumsuzluklara yol açmaktadır. Böbrek ve kalp-damar rahatsızlıkları olanların, kanama-pıhtılaşma problemi olanların, psikolojik hastalıkları olanların, hamile ve emziren bayanların yeşil çay tüketiminde dikkatli olmaları gerekmektedir.
Yeşil çay zayıflatır mı?
Diyet yapan yapmayan herkesin kullandığı bir bitki çayıdır yeşil çay. Hepsinin aklında tek soru var ‘yeşil çayımı içtim yediklerime dikkat etmesem de olur’? Sadece yeşil çay tüketilerek zayıflamak mümkün değildir. Kişi kendine özel hazırlanmış diyet ve egzersiz programının eşliğinde zayıflamak için yeşil çayı öğünlerine uzmanlar tarafından önerilen vakitlerde ve miktarda tüketmelidirler. Aksi halde yeşil çayın zararları ile karşılaşmak da mümkündür.
Araştırmalar gösteriyor ki yeşil çayın içinde bulunan kateşinin Zayıflama diyetlerinde yağ yakıcı etkisi kanıtlanmıştır. Kan şekerini kontrol etmesi sayesinde iştah kontrolünü de sağlar. Yeşil çay kateşinlerinin vücutta leptin düzeyini arttırıcı etkisi bulunmuştur Vücutta leptin düzeyinin artması iştahı azaltan bir mekanizmadır. Yeşil çayın metabolizmayı hızlandırıcı etkisi vardır. Diyetle beraber yeşil çay tüketildiği taktirde bel çevresinde incelmeler olduğu gözlenmiş.
Yeşil çay ne kadar tüketilmeli?
Yen, başlayanların tadına alışması zor olacağından günlük 1 fincan yeterlidir. Günlük 2-3 fincan içilmesinde sorun yoktur. 5 fincanın üzerine çıkması size yararda çok zarar getirir. Düzenli olarak günde 2-3 bardak yeşil çay içtiğinizde vücudunuz buna alışacaktır ve eskisi kadar etki göstermeyecektir. Bu nedenle 2 hafta yeşil çay tüketimi yaptıktan sonra 1 hafta ara verin ve sonra yeniden 2 hafta yeşil çay içmeye devam edin. Bu döngüyü uyguladığınızda yeşil çayın etkisini daha fazla hissedeceksiniz. Sağlık sorunlarınız varsa lütfen doktorunuza danıştıktan sonra tüketin.
Yeşil çayı nasıl demlemeliyim?
Suyu kaynatıp bir süre bekletildikten sonra demliğin içerisine ortalama her kupa için bir çay kaşığı yaprak yeşil çay yada paket üzerinde yazan miktar kadar poşet yeşil çay ekleyin.Tepeleme 1 çay kaşığından fazla yeşil çay kullanılması acı tada sebep olabilir. 5-6 dakika demlendikten sonra süzerek tüketebilirsiniz. Ancak demlik içerisinde çayın uzun süre kalmasıtadının acılaşmasına ve antioksidan etkisinin azalmasına neden olabilir. Bu sebeple bardakta demleme işlemi daha avantajlıdır. Ayrıca su çok sıcakken demleme işlemi yapmak da yeşil çayın faydalı etkilerini azaltabilmektedir. İsterseniz içerisine limon, nane ve zencefil ekleyerek tatlandırabilirsiniz. Ayrıca eklenecek ot-baharat kullanımında dikkatli olunmalı ve ilaç kullanıyorsanız etkileşim olma ihtimaline karşı doktorunuza danışarak tüketmelisiniz.
DİKKAT!!
Yeşil çay veya diğer bitki çaylarını son kullanma tarihleri geçtiyse kullanılmamalıdır. Bu çaylar kurutulmuş olmalarına rağmen zaman içinde nemlenerek bakteri üretebilir ve küflenebilir. Bunun dışında, son kullanma tarihinden sonra bitki özelliğini kaybeder ve sağlığa faydaları ortadan kalkar. Ayrıca hazır bitki çayı alırken ambalajının yırtık olmamasına dikkat edilmelidir. Çayı, direk güneş almayan, oda sıcaklığında ve nemsiz bir ortamda muhafaza edilmelidir.
Zayıflama diyetinizde yeşil çaya tabi ki yer verebilirsiniz. Beslenme ve egzersizle beraber zayıflamanızda size yardımcı olacak bir içeceğe yer vermiş olursunuz. Ancak unutmayınız faydalarının yanında çok fazla olmamakla beraber yeşil çayın zararları da bulunmaktadır. Bu sebeple tüketimi belirli sınırlar içinde uzmanınızın önerdiği miktarlarda tüketmekte fayda var. Sağlıcakla kalın.
“İlaç bir hastalık içindir, yeşil çay her hastalık içindir.”Çin Hanedanlığı'ndan, ünlü eczacı ChenZang.
Diyetisyen: Sümeyye YAZICI
Editör: TE Bilisim
