TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI 2025 YAŞ ÇAY FİYATINI AÇIKLADI
Tarım ve Orman Bakanlığı, 13 Mayıs 2025 tarihli resmi duyurusunda 2025 yılı yaş çay alım fiyatını kilogram başına 25,44 TL olarak açıkladı. Bakanlık metninde, 2024 sezonunda üreticinin eline geçen toplam yaş çay bedelinin kilogram başına 19 TL olduğu hatırlatılırken, yeni sezonda nominal olarak ciddi bir artışa gidildiği vurgulandı.
Bu tabloya göre 2025 yılı için:
ÇAYKUR yaş çay alım fiyatı: 25,44 TL/kg
Destekleme primi: 0 TL/kg
Destekleme dahil toplam fiyat: 25,44 TL/kg
DESTEKLEME PRİMİ NEDEN KRİTİK?
Önceki yıllarda kilogram başına yaklaşık 2 TL civarında uygulanan destekleme ödemesi, özellikle küçük üreticiler açısından önemli bir gelir kalemi oluşturuyordu. 2025’te bu primin kaldırılması, kağıt üzerindeki fiyat artışına rağmen üreticinin eline geçen gerçek gelirin tartışılmasına yol açtı.
Gübre, işçilik, enerji ve nakliye gibi maliyet kalemlerindeki yükseliş dikkate alındığında üretici temsilcileri 25,44 TL’lik seviyenin maliyeti tam olarak karşılamadığını, destekleme olmaksızın fiyatın baskılandığını savunuyor.
DOĞU KARADENİZ’DE ÖZEL SEKTÖR YAŞ ÇAYI KAÇTAN ALIYOR?
Doğu Karadeniz’de sahadan derlenen son verilere göre özel sektör, ÇAYKUR’un ilan ettiği taban fiyatın altında alım yapmayı sürdürüyor. Bugün itibarıyla Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun’da özel sektörün ortalama yaş çay alım fiyatları şu şekilde:
Rize: yaklaşık 24,50 TL/kg
Trabzon: yaklaşık 24,20 TL/kg
Artvin: yaklaşık 24,40 TL/kg
Giresun: yaklaşık 23,80 TL/kg
Fabrika bazında nakliye, randıman, kota uygulamaları ve ödeme vadelerine göre bu rakamlarda 20–60 kuruşluk oynamalar olabiliyor.
ÇAYKUR VE ÖZEL SEKTÖR FİYATLARI KARŞILAŞTIRMA TABLOSU
İl ÇAYKUR Fiyatı (TL/kg) Destekleme Dahil Toplam (TL/kg) Özel Sektör Ortalama (TL/kg)
Rize 25,44 25,44 24,50
Trabzon 25,44 25,44 24,20
Artvin 25,44 25,44 24,40
Giresun 25,44 25,44 23,80
Tabloda da görüldüğü gibi dört ilde de ÇAYKUR’un uyguladığı destekleme dahil toplam fiyat sabit kalırken özel sektör tüm illerde bu rakamın yaklaşık 1–1,5 TL altında seyrediyor. Özellikle Giresun’da özel sektör ile ÇAYKUR arasındaki farkın belirginleştiği, Artvin’de ise nispeten daha yüksek özel sektör fiyatının öne çıktığı dikkat çekiyor.
ÜRETİCİ İÇİN ÇAYKUR–ÖZEL SEKTÖR MAKASI NE ANLAMA GELİYOR?
2025 sezonunda resmi fiyat ile piyasa uygulamaları arasındaki makasın açılması, üreticinin her sürgünde ürünümü nereye vereceğim sorusuyla baş başa kalmasına yol açıyor. ÇAYKUR kontenjan ve kota nedeniyle tüm ürünü alamadığında üretici mecburen özel sektöre yöneliyor; ancak burada da kilogram başına 1 TL’nin üzerinde kayıpla karşılaşıyor.
