ET ÜRETİMİNDE TARİHİ ARTIŞ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait kırmızı et verilerini yayımladı. Açıklanan verilere göre, kırmızı et üretimi 1,48 milyon tona ulaşarak son 20 yılın rekorunu kırdı. 2005 yılına kıyasla büyükbaş hayvan kesimi yüzde 98 artarken, et üretimi de yüzde 202 yükseldi.
KİŞİ BAŞINA DÜŞEN ET AZALDI
Ancak üretimdeki bu artış, sofralara aynı oranda yansımadı. Türkiye’nin nüfusundaki artış ve et fiyatlarındaki yükseliş nedeniyle kişi başına düşen et üretimi 2023’te 19,57 kilogram iken 2024’te 17,31 kilograma düştü.
TÜKETİM RAKAMLARI DÜŞÜŞTE
OECD verilerine göre, Türkiye’de kişi başına düşen kırmızı et tüketimi 2023’te 11,7 kilogram olarak gerçekleşti. Bu, üretilen etin sadece yüzde 59’unun tüketilebildiğini gösteriyor. Son 20 yılın en düşük oranı olan bu veri, artan maliyetler ve dağıtım sorunlarının etkilerini gözler önüne serdi.
ASGARİ ÜCRETİN ET ALIM GÜCÜ DÜŞTÜ
2005’te asgari ücretle 40 kilogram dana eti alınabilirken, bu rakam 2023’te 28 kilograma, 2024’te ise sadece 39 kilograma geriledi. Kilosu ortalama 434 TL’ye ulaşan kırmızı et, dar gelirli vatandaş için giderek erişilmesi zor bir ürün haline geldi.
ÜRETİM VAR AMA ADİL DAĞILIM YOK
Uzmanlara göre, üretim artışının tüketiciye yansımaması gıda enflasyonu, yetersiz gelir artışı ve plansız dağıtım politikalarının ortak sonucu. Yıl bazlı karşılaştırmalar, Türkiye’de tarımsal üretimin büyümesine rağmen etin hâlâ lüks tüketim kalemi haline geldiğini ortaya koyuyor.
