Fındık Fiyatlarında Sert Gerileme
Karadeniz Bölgesi'nde üreticinin en büyük geçim kaynaklarından biri olan fındıkta fiyatlar adeta dibe vurdu. 25 Haziran 2025 itibarıyla serbest piyasadaki güncel fiyatlar geçen haftaya göre ortalama 10-15 TL arasında geriledi. Bu düşüşün ana nedenlerinden biri olarak Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) geçtiğimiz günlerde 10 bin ton fındığı 150 TL/kg fiyatla satışa çıkarması gösteriliyor.
Üretici bu kararın piyasayı baskıladığını düşünüyor. Zira fındığını halen elinde tutan birçok üretici, yaz ayları öncesi yükseliş beklentisindeydi. Ancak bu gelişme umutları gölgeledi.
TMO Kararı Ne Anlama Geliyor?
TMO’nun bu hamlesi piyasada büyük bir sürpriz etkisi yarattı. Normal şartlarda devletin piyasayı dengeleyici rolüyle hareket etmesi beklenirken, 150 TL’den yapılan bu satış fiyatı serbest piyasayı aşağıya çekti. Özellikle:
Serbest piyasa fiyatlarının 180 TL civarından 160 TL seviyelerine düşmesine neden oldu.
Üreticiler bu hamleyi “müdahale değil, zarar” olarak değerlendirdi.
Arzın bir anda artması, tüccarın elini güçlendirdi, üretici zayıf kaldı.
TMO’nun neden bu kadar düşük fiyattan satış yaptığı konusunda ise net bir açıklama gelmiş değil. Ancak bazı uzmanlar, bu durumun ihracatçılarla yapılan ön anlaşmalardan kaynaklı olabileceğini belirtiyor.
İl | Sivri (₺/kg) | Levant (₺/kg) | Giresun Kalite (₺/kg) |
---|---|---|---|
Akçakoca | 160 – 168 | 165 – 172 | 170 – 177 |
Ordu | 161 – 171 | 166 – 175 | 172 – 180 |
Giresun | 160 – 170 | 166 – 174 | 174 – 182 |
Trabzon | 160 – 170 | 165 – 172 | 171 – 179 |
Samsun | 161 – 169 | 165 – 171 | 170 – 177 |
Düzce | 160 – 169 | 164 – 170 | 168 – 176 |
Ünye | 160 – 171 | 166 – 173 | 172 – 179 |
Terme | 161 – 169,5 | 166 – 172,5 | 170 – 178 |
Fatsa | 161 – 171 | 166 – 173 | 172 – 180 |
Rekolte Tahmini ve Don Tehlikesi
Mart ve Nisan aylarında Karadeniz’in yüksek kesimlerinde yaşanan ani don olayları, bu yıl fındıkta ciddi bir rekolte kaybı beklentisine yol açtı. Bazı üretici birliklerine göre, rekoltenin %40 ila %50 oranında düşmesi bekleniyor. Bu da uzun vadede arzın daralması nedeniyle fiyatların yeniden yükselebileceği anlamına geliyor.
Ancak bu beklenti kısa vadede piyasaya henüz yansımadı. TMO’nun elindeki stokları satışa sunması, olası yükselişi geciktirmiş durumda.
Uzmanlar Uyarıyor: Acele Etmeyin
Ziraat mühendisleri ve tarım ekonomistleri, özellikle küçük üreticilerin acele satış yapmamasını tavsiye ediyor. Çünkü:
Döviz kuru yükseliyor ve bu da ihracat odaklı ürünlerin değerini artırabilir.
Eylül ayı yaklaştıkça yeni sezon fiyatları şekillenecek.
Tarım Bakanlığı’nın rekolte açıklamaları piyasada yeni yön belirleyici olabilir.
Üreticiler için şu an en kritik dönemlerden biri yaşanıyor. Piyasanın bu baskı altında nereye doğru evrileceği birkaç hafta içinde daha net anlaşılacak.