Türkiye ekonomisinin temel taşlarından biri olan esnaf ve sanatkârlar, 2025 yılının yüksek enflasyon, finansman maliyetleri ve talep daralması gibi zorluklarına rağmen dikkat çekici bir büyüme performansı ortaya koydu. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu’nun açıkladığı son veriler, yılın ilk 11 ayında iş yeri açılışlarının hız kesmeden sürdüğünü gösteriyor. Açılan iş yeri sayısı geçen yıla göre yüzde 14,8 artarken, kapanan işletme sayısının neredeyse aynı seviyede kalması esnafın piyasaya olan güvenini ortaya koyuyor. Günlük ortalamalara bakıldığında Türkiye’de her gün 872 yeni dükkan açılırken 312 iş yeri kapanıyor. Bu tablo, ekonomik belirsizliklere rağmen ticari hareketliliğin sürdüğünü gösteren önemli bir gösterge olarak değerlendiriliyor.
2025’te Açılan ve Kapanan İş Yeri Sayıları Ne Anlatıyor
TESK verilerine göre 2025 yılının Ocak-Kasım döneminde açılan iş yeri sayısı 287 bin 867’ye yükseldi. Geçen yılın aynı döneminde bu rakam 250 bin 742 olarak kaydedilmişti. Bu artış, küçük işletmelerin ve girişimcilerin piyasadan çekilmek yerine yeni yatırımlara yöneldiğini ortaya koyuyor. Aynı dönemde kapanan iş yeri sayısı ise 103 bin 176 oldu ve bu rakam geçen yıla göre yalnızca yüzde 0,06 arttı. Açılış ve kapanış verileri birlikte değerlendirildiğinde net olarak görülen şey, piyasaya giren yeni esnaf sayısının çıkanların çok üzerinde olduğu. Bu da toplam esnaf havuzunun genişlediğini ve ticaret hayatının canlılığını koruduğunu gösteriyor.
En Hareketli Ay Ocak, En Sakin Ay Haziran
Yıl içindeki aylık dağılıma bakıldığında, esnaf hareketliliğinin dönemsel olarak değiştiği görülüyor. 2025’in en hareketli ayı 29 bin 184 yeni iş yeri açılışıyla Ocak ayı oldu. Yeni yılın getirdiği beklentiler ve kampanya dönemleri, girişimcileri özellikle yılın başında daha cesur adımlar atmaya yöneltti. Buna karşılık Haziran ayı 22 bin 286 açılışla yılın en sakin dönemi olarak kayıtlara geçti. Yaz aylarında artan maliyetler, turizm odaklı bölgeler dışında birçok sektörde yatırımların yavaşlamasına neden oluyor. Ancak buna rağmen yıl genelinde açılışların yüksek seviyede seyretmesi, esnafın ekonomik koşullara rağmen büyüme isteğini koruduğunu gösteriyor.
Kasım Ayında Geçici Yavaşlama Sinyali
Kasım 2025 verileri, yılın geneline kıyasla sınırlı bir yavaşlamaya işaret etti. Açılan iş yeri sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,27 azalarak 24 bin 646’ya gerilerken, kapanan iş yeri sayısı yüzde 0,96 düşüşle 9 bin 976 olarak gerçekleşti. Kapanışların 10 binin altına inmesi, esnafın piyasadan çekilme eğiliminin sınırlı kaldığını gösteriyor. Uzmanlara göre yıl sonuna doğru artan maliyet baskısı ve belirsizlikler geçici bir frene yol açsa da genel eğilim hâlâ pozitif yönde.
Türkiye’nin Güncel Esnaf Tablosu
| Gösterge | Kasım 2025 |
|---|---|
| Toplam Esnaf Sayısı | 2.287.000 |
| Toplam İş Yeri Sayısı | 2.553.000 |
| Nüfusa Oran | %2,67 |
