Fırat Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kader Uğur, çevremizde görünmez şekilde yer alan endokrin bozucu kimyasalların insan sağlığı üzerindeki etkilerine dikkat çekti. Modern yaşamda kullanılan birçok ürünün bu tehlikeli kimyasalları içerdiğini belirten Prof. Dr. Uğur, "Hormon dengesini bozan bu maddeler, tip 2 diyabetten obeziteye, kalp-damar rahatsızlıklarından bazı kanser türlerine kadar ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir" dedi. Plastik ürünler, teflon tencereler, paketli gıdalar, su geçirmeyen kumaşlar ve bazı kişisel bakım ürünlerinin en önemli risk kaynakları arasında olduğuna değinen uzman, özellikle çocuklar ve gebelerin daha yüksek risk altında bulunduğunu vurguladı.
ENDOKRİN BOZUCU KİMYASALLAR NEDİR?
Endokrin bozucular, vücudun doğal hormon dengesini etkileyerek endokrin sistemi bozan kimyasallardır. Plastik şişeler, gıda ambalajları, kozmetik ürünler, temizlik malzemeleri, oyuncaklar ve hatta kıyafetlerde dahi bulunabilen bu maddeler, uzun süreli maruziyet durumunda ciddi sağlık riskleri yaratır. Prof. Dr. Kader Uğur’a göre modern yaşamın kaçınılmaz bir parçası haline gelen bu ürünlerden tamamen uzaklaşmak zor olsa da alınacak basit önlemlerle risk azaltılabilir.
HANGİ HASTALIKLARA YOL AÇIYOR?
Uzmanlara göre endokrin bozucu kimyasalların en büyük tehlikesi, kronik hastalıklara zemin hazırlamasıdır. Prof. Dr. Uğur, bu maddelerin tip 2 diyabet, obezite, kalp-damar hastalıkları ve bazı kanser türleriyle bağlantılı olduğuna dikkat çekti. Ayrıca çocukların gelişim döneminde ve gebelikte bu kimyasallara maruz kalınmasının riskleri daha da artırdığı vurgulandı.
GÜNLÜK YAŞAMDA ALINABİLECEK ÖNLEMLER
Prof. Dr. Kader Uğur, endokrin bozuculardan korunmak için şu önerilerde bulundu:
-
Plastik ürünler yerine cam materyaller tercih edilmeli.
-
Teflon tava ve tencereler yerine çelik ürünler kullanılmalı.
-
Paketli ve işlenmiş gıdalar yerine doğal ürünler seçilmeli.
-
Su geçirmeyen sentetik kumaşlar yerine pamuk ve keten gibi doğal kumaşlar tercih edilmeli.
-
Evler her gün mutlaka havalandırılmalı.
Endokrin bozucu kimyasalların modern yaşamın bir gerçeği olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Uğur, alınacak küçük önlemlerle büyük sağlık risklerinin azaltılabileceğini belirtti. Uzmanlar, özellikle çocuklar ve hamile kadınların bu konuda daha dikkatli olması gerektiğini vurguluyor.
