Kanser tanısı, kişinin hayatını aniden değiştiren ve derin psikolojik etkiler yaratan bir süreçtir. Acıbadem Eskişehir Hastanesi Uzman Psikolog Beste Çokaygil, fiziksel tedavi kadar duygusal ve zihinsel mücadelenin de önemli olduğunu vurguluyor. Tanı sonrası hastalar genellikle şok, inkar ve yoğun kaygı hisseder. “Bu gerçek olamaz” veya “Benim başıma gelmez” gibi düşünceler, sürecin doğal tepkilerindendir. Tedavi süreci, belirsizlikler ve muhtemel yan etkiler, uykusuzluk, sinirlilik ve sürekli tetikte olma gibi belirtileri beraberinde getirebilir. Bu durum, hem hastalar hem de yakın çevreleri için yoğun bir duygusal yük oluşturur.
Depresif Belirtiler ve Profesyonel Psikolojik Destek
Kanser tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri, hastaların sosyal rollerini etkileyerek depresif belirtilere yol açabilir. Beste Çokaygil, enerji kaybı, ilgi azalması, sosyallik kaybı ve devam eden üzüntü gibi belirtilerin uzun sürmesi durumunda profesyonel yardım alınması gerektiğini belirtiyor. Hastalar sıkça kendilerini suçlayabilir ve “Neden ben?” sorusunu sorabilir. Psikolog, bu duyguların sürecin doğal bir parçası olduğunu ifade ediyor.
Bedensel Değişiklikler ve Özgüven Etkileri
Kanser tedavileri, saç dökülmesi, kilo kaybı, cerrahi izler ve fiziksel yorgunluk gibi bedensel değişikliklere neden olabilir. Çokaygil, bu durumların kişinin beden algısını etkilediğini ve benlik saygısı ile özgüven üzerinde yansımalar oluşturabileceğini vurguluyor. Kişinin kendisini tanıdığı bedenden uzak hissetmesi normaldir. Bu dönemde korku, öfke, üzüntü ve kaygı gibi duyguları bastırmak yerine fark etmek ve ifade etmek, psikolojik yükün hafiflemesine yardımcı olur.
Moral Yükseltme ve Duygusal Dayanıklılık
Duygusal tepkiler, uygun destekle daha yönetilebilir hâle gelir. Aile, arkadaşlar ve destek grupları, hastaların duygularını paylaşmasına imkân tanır. Uzman psikologlar, kaygı ve üzüntüyü yönetmek, öfke ve korkuyu azaltmak için etkili yöntemler sunar. Günlük küçük ritüeller oluşturmak, ruhsal dayanıklılığı artırır. Kısa yürüyüşler yapmak, meditasyon ve nefes çalışmaları uygulamak, hobi uğraşları ile duyguları ifade etmek, stresi azaltır ve zihinsel enerjiyi korur. Çokaygil, beden, sosyal roller ve duygularla barışmanın, ruhsal iyileşme ve yaşam kalitesini artırmanın temel adımları olduğunu söylüyor.
