Dijital bağımlılıkların başında sanal kumar geliyor
Pandemiyle birlikte dijitalleşme hız kazanırken, sanal kumar bağımlılığı da göz ardı edilemeyecek düzeyde artış gösterdi. İlk etapta eğlenceli ve masum görünen bu faaliyet, zamanla bireyleri ekonomik sıkıntıya, sosyal kopukluğa ve ağır psikolojik sorunlara sürüklüyor. Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Psikoloji Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Ali Ruhan Çelik, “Bu artık bir alışkanlık değil, klinik bir hastalık. En sık rastlanan bağımlılık türlerinin başında geliyor” diyerek toplumsal seferberlik çağrısında bulundu.
SMS tuzakları merak uyandırıyor, tetikleyici oluyor
Sanal kumar siteleri tarafından gönderilen tanıtım mesajları, bağımlılığı tetikleyen unsurlar arasında. Özellikle “fırsat” veya “bedava oyun” başlığıyla gelen SMS’ler, hem merak duygusunu körüklüyor hem de uzak durmaya çalışan bireyleri yeniden tetikliyor.
Kişisel verilerin nasıl ele geçirildiği konusu ise hâlâ yanıt bekliyor. Gözler bu noktada Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) çevrilmiş durumda.
Bu bir hastalık, görmezden gelinmemeli
Dr. Çelik, sanal kumarın "dürtü kontrol bozukluğu" değil, artık bağımlılık spektrumunda yer aldığını belirtiyor:
“Pandemiden sonra davranışsal bağımlılıkların sayısı hızla arttı. Sanal kumar, bireyin dijital ortamlarda, özellikle para kaybıyla karakterize edilen kontrolsüz oyun davranışıdır. Kullanım alışkanlığı zamanla kullanım bozukluğuna, ardından bağımlılığa evrilir.”
Çelik’e göre bu bağımlılık; hafif, orta ve ağır olmak üzere üç aşamada ilerliyor ve profesyonel müdahale gerektiriyor.
Dikkat ekonomisinin tuzağına düşmeyin
Kumarın bir eğlence gibi sunulmasının en büyük tehlike olduğunu belirten Çelik, dijital dünyanın dikkat ekonomisi kavramı üzerinden insan psikolojisini hedef aldığını söylüyor.
“Algılarımız, dikkatimizi çeken unsurlar üzerinden yönetiliyor. Oyunlaştırma, anlık ödül sistemleri ve rekabet hissi bağımlılığı besliyor. Sanal kumar, bu sistemin bir parçası haline geldi. Bugün birçok kişi kliniklere ‘sanal oyun’ bahanesiyle başvursa da, altında kumar bağımlılığı yatıyor.”
Ne yapılmalı? Uzmanlar uyarıyor
🔹 Erken müdahale şart: Sanal kumar bağımlılığında farkındalık ve destek çok önemli.
🔹 Eğitim ve bilinçlendirme: Gençlere yönelik dijital okuryazarlık programları artırılmalı.
🔹 Yasal düzenleme: Tanıtım mesajlarının gönderimi ve yasa dışı sitelerin erişimi daha sıkı denetlenmeli.
🔹 Aile desteği: Aileler çocuklarının dijital alışkanlıklarını yakından takip etmeli, şeffaf bir iletişim kurmalı.
Sanal kumar, artık göz ardı edilemeyecek kadar ciddi bir halk sağlığı sorunu haline geldi. Bir "alışkanlık" gibi başlayan bu süreç, bireyleri yalnızlığa, borçluluğa, hatta hayatlarına son vermeye kadar götürebiliyor. Göz ardı etmek değil; fark etmek, yüzleşmek ve önlem almak gerekiyor.
📢 Siz ne düşünüyorsunuz? Bu konuda sizce neler yapılmalı? Görüşlerinizi bizimle paylaşın.
