Son yıllarda artan hava kirliliği yalnızca akciğer ve solunum yollarını değil, göz sağlığını da sessizce tehdit ediyor. İngiltere’de yapılan kapsamlı bir araştırmada, 30 bin çocuğun çevresel ve genetik verileri incelendi ve hava kirliliğinin görme gelişimi üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği tespit edildi. Kirli hava, göz yüzeyinde iltihabi hücrelerin artmasına, oksidatif stresin yükselmesine ve uzun vadede miyopi gibi görme kusurlarının ilerlemesine neden olabiliyor. Uzmanlar, özellikle kent merkezlerinde yaşayan bireylerin göz sağlığını korumak için hava kalitesi düşük günlerde ekstra önlem almaları gerektiğini belirtiyor.
GÖZLERİN GÖRÜNMEZ DÜŞMANI: HAVADAKİ TOKSİK MADDELER
Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Metin Süleymanzade, hava kirliliğinin yalnızca solunumu değil, göz yüzeyini de etkilediğini belirtti.
“Karbon monoksit, azot dioksit, kükürt dioksit, partikül madde, kurşun, arsenik, dioksin ve benzen gibi maddeler göz için görünmez ama son derece tehlikeli düşmanlardır” diyen Süleymanzade, bu maddelerin gözyaşı tabakasına yapışarak göz yüzeyinde yanma, batma, kızarıklık ve bulanık görmeye yol açabileceğini söyledi.
Uzun süreli maruziyetin, kornea üzerinde kalıcı hasarlara neden olabileceğini belirten uzman, hava kirliliği seviyelerinin yüksek olduğu dönemlerde dışarı çıkarken koruyucu gözlük kullanımının önemine dikkat çekti.
KİRLİ HAVA GÖZÜN NEM DENGESİNİ BOZUYOR
Op. Dr. Süleymanzade’ye göre kirli hava, göz yüzeyinde bulunan doğal nem dengesini bozarak “kuru göz sendromu”na neden oluyor.
“Havadaki partiküller gözyaşıyla birleştiğinde göz yüzeyinde tahriş oluşturur. Bu durum, gözün doğal koruyucu tabakasını zayıflatır. Göz yeterli nemi üretemez hale geldiğinde, ağrı, batma, kızarıklık ve ışığa hassasiyet ortaya çıkar.”
Uzman, bu dengenin bozulmasının uzun vadede kornea hasarına ve görme bozukluklarına yol açabileceğini ifade etti. Özellikle rüzgâr, duman ve tozun yoğun olduğu günlerde dışarıda geçirilen sürenin azaltılması ve koruyucu gözlük takılmasının göz sağlığını korumada etkili olacağını söyledi.
HAVA KİRLİLİĞİ GÖRME KAYIPLARINA ZEMİN HAZIRLAYABİLİR
Bilimsel çalışmalar, uzun süreli hava kirliliğine maruz kalmanın gözde iltihabi reaksiyonlara neden olduğunu ve bu durumun miyopi başta olmak üzere bazı görme bozukluklarını hızlandırabileceğini gösteriyor. Süleymanzade, “Hava kirliliği göz dokularında oksidatif strese yol açarak hücrelerin erken yaşlanmasına neden olabilir. Bu durum, katarakt ve sarı nokta hastalığı gibi ileri yaş göz hastalıklarını tetikleyebilir” dedi.
Uzman, özellikle çocukların ve yaşlı bireylerin hava kirliliğine karşı daha hassas olduğunu belirterek, aileleri hava kalitesi düşük günlerde çocuklarını açık havada uzun süre tutmamaları konusunda uyardı.
GÖZLERİ KORUMAK İÇİN UZMANDAN PRATİK ÖNERİLER
Op. Dr. Metin Süleymanzade, hava kirliliğinin yoğun olduğu dönemlerde göz sağlığını korumak için şu önerilerde bulundu:
-
Dışarı çıkarken gözlük takın (kontakt lens yerine koruyucu gözlük tercih edin).
-
Gözlerde tahriş hissedildiğinde soğuk kompres uygulayın.
-
Göz kuruluğu şikâyetlerinde kayganlaştırıcı damla kullanın.
-
Kapalı ortamlarda hava temizleyici cihazlar tercih edin.
-
Bol su tüketin ve omega-3 açısından zengin beslenin.
Süleymanzade, “Göz sağlığını korumak için alınacak küçük önlemler, uzun vadede görme yetisini korumanın en etkili yoludur” diyerek uyarısını yineledi.
HAVA KİRLİLİĞİNE KARŞI GÖZLERİNİZİ KORUYUN
Hava kirliliği artık yalnızca çevre veya solunum sorunu değil, göz sağlığı açısından da ciddi bir tehdit. Uzmanlara göre, şehir yaşamında artan toksik madde yoğunluğu gözlerde geri dönüşü olmayan hasarlara neden olabiliyor. Gözlerinizi korumanın yolu ise erken önlem, düzenli kontrol ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarından geçiyor.
